- Αδιέξοδο στη Σύνοδο Κορυφής για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
- Το Βέλγιο άσκησε βέτο επικαλούμενο νομικούς κινδύνους και απειλές από τη Μόσχα.
- Εγκρίθηκε εναλλακτικό δάνειο 90 δισ. ευρώ μέσω κοινού ευρωπαϊκού δανεισμού.
- Η Ρωσία πανηγυρίζει για την αποτυχία της πρότασης της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
- Η Ουκρανία παραμένει οικονομικά εξαρτημένη από τις εγγυήσεις του κοινοτικού προϋπολογισμού.
Η Μόσχα εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά την αποτυχία των Ευρωπαίων ηγετών να καταλήξουν σε συμφωνία για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Όπως μεταδίδει το POLITICO, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκάστηκε σε υπαναχώρηση, εγκρίνοντας τελικά ένα δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω κοινού δανεισμού για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των έντονων διαβουλεύσεων των τελευταίων εβδομάδων, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε να κάμψει τις αντιστάσεις κρατών-μελών που φοβούνται ρωσικά αντίποινα. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ένα βαθύ χάσμα εντός της Ένωσης, καθώς η πρόταση για την άμεση αξιοποίηση των ρωσικών δισεκατομμυρίων προσέκρουσε σε νομικά και οικονομικά εμπόδια που θεωρήθηκαν ανυπέρβλητα στην παρούσα φάση.
Το βελγικό «μπλόκο» και το ναυάγιο της πρότασης
Οι συνομιλίες της Πέμπτης οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο όταν ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ Ντε Βέβερ παρέμεινε ανένδοτος στην άρνησή του να επιτρέψει τη χρήση των στοιχείων που φυλάσσονται στο Euroclear. Ο Ντε Βέβερ υποστήριξε σθεναρά ότι μια τέτοια κίνηση θα εξέθετε το Βέλγιο σε μια σειρά από δικαστικές προσφυγές και απειλές από τη Μόσχα, θέτοντας σε κίνδυνο τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας του.
Παρά τις πιέσεις που άσκησαν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και άλλοι ηγέτες, η έλλειψη ομοφωνίας κατέστησε αδύνατη την υιοθέτηση του σχεδίου. Έτσι, τα ρωσικά κεφάλαια θα παραμείνουν ακινητοποιημένα, αλλά δεν θα χρησιμοποιηθούν άμεσα για τη χρηματοδότηση της ουκρανικής πολεμικής μηχανής, γεγονός που προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Κρεμλίνου.
Οι ειρωνείες του Κρεμλίνου και η «φωνή της λογικής»
Κορυφαίοι Ρώσοι αξιωματούχοι δεν έχασαν την ευκαιρία να ειρωνευτούν την ηγεσία της ΕΕ. Ο Κίριλ Ντμίτριεφ, απεσταλμένος του Κρεμλίνου, χαρακτήρισε την απόφαση ως ένα «τεράστιο πλήγμα» για τους πολεμοκάπηλους της ΕΕ υπό την καθοδήγηση της «αποτυχημένης» Φον ντερ Λάιεν. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι «φωνές της λογικής» εντός της Ένωσης κατάφεραν να μπλοκάρουν την παράνομη χρήση των ρωσικών αποθεμάτων.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γκριγκόρι Καράσιν, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της ρωσικής άνω βουλής, σημείωσε ότι το διεθνές δίκαιο επικράτησε της προέδρου της Κομισιόν. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η Μόσχα παρακολουθεί στενά κάθε κίνηση, θεωρώντας ότι οποιαδήποτε απόπειρα κατάσχεσης των assets θα αποτελούσε κατάρρευση των παραδόσεων του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η εναλλακτική λύση των 90 δισεκατομμυρίων ευρώ
Προκειμένου να αποφευχθεί η οικονομική κατάρρευση του Κιέβου την ερχόμενη άνοιξη, οι 27 ηγέτες κατέληξαν σε μια συμφωνία για δάνειο 90 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα χρηματοδοτηθεί από κοινό ευρωπαϊκό χρέος και θα είναι εγγυημένο από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Αυτή η λύση ανάγκης επιλέχθηκε καθώς η Ουκρανία εισέρχεται στο πέμπτο έτος της ρωσικής εισβολής με τεράστιες ανάγκες σε ρευστότητα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αν και πίεσε για την αξιοποίηση των ρωσικών δισεκατομμυρίων, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για τη χρηματοδοτική στήριξη. Παράλληλα, χαιρέτισε το γεγονός ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παραμένουν τουλάχιστον δεσμευμένα, εμποδίζοντας τη Μόσχα να τα χρησιμοποιήσει για τις δικές της ανάγκες.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Η απόφαση αυτή αναδεικνύει τις εσωτερικές ισορροπίες που καλείται να κρατήσει η Ευρώπη ανάμεσα στη στήριξη της Ουκρανίας και την τήρηση της διεθνούς νομιμότητας. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι η συζήτηση για τα assets δεν έχει κλείσει οριστικά, αλλά έχει μετατεθεί για το μέλλον, ανάλογα με την πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα θα εξαρτηθούν από τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής συναίνεσης, καθώς η ανάγκη για νέα κεφάλαια προς το Κίεβο θα παραμείνει επιτακτική. Η Μόσχα, από την πλευρά της, θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη νομική απειλή ως μοχλό πίεσης προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, επιδιώκοντας να διευρύνει τα ρήγματα εντός του μπλοκ.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις οικονομικές επιπτώσεις
- Η χρήση κοινού δανεισμού σημαίνει ότι το κόστος επιμερίζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ μέσω του προϋπολογισμού.
- Τα ρωσικά assets παραμένουν δεσμευμένα, γεγονός που λειτουργεί ως μοχλός πίεσης σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
- Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά τη σταθερότητα του Euroclear, καθώς αποτελεί κρίσιμο κόμβο για το παγκόσμιο σύστημα.
- Η οικονομική στήριξη της Ουκρανίας θεωρείται κρίσιμη για την αποφυγή μιας ευρύτερης αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη.