- Η ΕΕ αναβάλλει την εφαρμογή του νέου φόρου άνθρακα (ETS2) για κτίρια και μεταφορές έως το 2028.
- Η Δανία θα χάσει 500 εκατ. ευρώ σε έσοδα λόγω της μονοετούς καθυστέρησης.
- Η αναβολή έγινε για να επιτευχθεί συμφωνία στον κλιματικό στόχο του 2040 και να καμφθούν οι ανησυχίες για τους λογαριασμούς ενέργειας.
- Εμπειρογνώμονες τονίζουν την αποτελεσματικότητα του ETS2, αλλά και την ανάγκη για συνοδευτικά κοινωνικά μέτρα.
Η αναβολή της εφαρμογής του νέου φόρου άνθρακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ETS2) για τις εκπομπές από κτίρια και οδικές μεταφορές, κατά ένα έτος έως το 2028, αναμένεται να επιφέρει σημαντικό οικονομικό κόστος στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Ειδικότερα, η Δανία υπολογίζεται ότι θα χάσει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ σε μελλοντικά έσοδα λόγω αυτής της καθυστέρησης, όπως δήλωσε ανώτερος Δανός αξιωματούχος στο POLITICO.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται εν μέσω των διαπραγματεύσεων για τον νέο κλιματικό στόχο της ΕΕ για το 2040, όπου αρκετά κράτη μέλη, όπως η Πολωνία, η Ιταλία και η Ρουμανία, εξέφρασαν ανησυχίες για την άμεση εφαρμογή του φόρου. Η αναβολή κρίθηκε απαραίτητη για να επιτευχθεί συναίνεση, αν και έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις σε χώρες που είχαν προϋπολογίσει αυτά τα έσοδα.
Η αναβολή του ETS2 και το κόστος
Ο Κρίστιαν Στένμπεργκ, αναπληρωτής μόνιμος υφυπουργός στο Υπουργείο Κλίματος της Δανίας, δήλωσε στη Σύνοδο Κορυφής για το Βιώσιμο Μέλλον του POLITICO ότι η αναβολή της έναρξης του νέου φόρου άνθρακα της ΕΕ για τις εκπομπές από κτίρια και οδικές μεταφορές κατά ένα έτος, έως το 2028, θα κοστίσει πολύ στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Για τη Δανία συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι η καθυστέρηση του νέου συστήματος εμπορίας εκπομπών (γνωστού ως ETS2) θα οδηγήσει σε απώλεια εσόδων ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ.
«Η καθυστέρηση σημαίνει ότι θα μας λείψει αυτό το εργαλείο για ένα χρόνο», τόνισε ο Στένμπεργκ σε συζήτηση πάνελ. «Θα μας κοστίσει αρκετά έσοδα που θα μπορούσαμε να είχαμε αποκτήσει. Περίπου 0,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Για την οικονομία της Δανίας δεν είναι λίγο», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Οι ανησυχίες και η αποτελεσματικότητα
Η αναβολή αποφασίστηκε προκειμένου να πειστούν πιο σκεπτικιστικές χώρες της ΕΕ, όπως η Πολωνία, η Ιταλία και η Ρουμανία, και να επιτευχθεί συμφωνία για τον κλιματικό στόχο του 2040. Οι υπουργοί Περιβάλλοντος πίεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμφωνήσει στην αναβολή του μηχανισμού τιμολόγησης του άνθρακα, καθώς η εφαρμογή του είχε εγείρει ανησυχίες στην πλειονότητα των κυβερνήσεων της ΕΕ ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των ενεργειακών λογαριασμών.
Παρόλα αυτά, ο Στένμπεργκ υποστήριξε ότι το ETS2 είναι «ο πιο οικονομικά αποδοτικός τρόπος για την επίτευξη των στόχων μας στις μεταφορές και τα κτίρια». «Και η αποδοτικότητα κόστους, στο τέλος της ημέρας, είναι προς όφελος της οικονομίας», συμπλήρωσε, τονίζοντας τη μακροπρόθεσμη αξία του μηχανισμού.
Κοινωνικά μέτρα και η επόμενη μέρα
Η Κιάρα Μαρτινέλι, διευθύντρια της ΜΚΟ Climate Action Network Europe, χαρακτήρισε επίσης «προβληματική» την αναβολή της νέας αγοράς άνθρακα. Κάλεσε την ΕΕ να διασφαλίσει ότι τα κοινωνικά μέτρα στήριξης των πολιτών στην πράσινη μετάβαση θα συνοδεύουν την εφαρμογή του ETS2. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τους περιβαλλοντικούς στόχους όσο και τις κοινωνικές επιπτώσεις.
Η συζήτηση γύρω από τον φόρο άνθρακα και τις επιπτώσεις του αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς η ΕΕ προσπαθεί να βρει την χρυσή τομή μεταξύ κλιματικής δράσης και οικονομικής σταθερότητας, ειδικά ενόψει των φιλόδοξων κλιματικών στόχων για το 2040.