- Η Ευρώπη εξετάζει επιθετικά αντίποινα κατά της Ρωσίας λόγω κλιμακούμενων υβριδικών επιθέσεων.
- Στα σχέδια περιλαμβάνονται κοινές κυβερνοεπιχειρήσεις και αιφνιδιαστικές στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ.
- Οι ρωσικές υβριδικές επιθέσεις έχουν λάβει πρωτοφανή κλίμακα και συχνότητα, προκαλώντας χάος.
- Η Ευρώπη επιδιώκει αποτροπή χωρίς κλιμάκωση σε ανοιχτό πόλεμο, τηρώντας το κράτος δικαίου.
- Το ΝΑΤΟ ενισχύει την άμυνα, την ταχεία απόδοση ευθυνών και τις επιδείξεις δύναμης.
Η Ευρώπη και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ εξετάζουν πλέον πρωτοφανή σχέδια για αντίποινα κατά της Ρωσίας, ως απάντηση στην κλιμακούμενη εκστρατεία αποσταθεροποίησης της Μόσχας. Οι ιδέες περιλαμβάνουν κοινές επιθετικές κυβερνοεπιχειρήσεις, ταχύτερη απόδοση ευθυνών για υβριδικές επιθέσεις και αιφνιδιαστικές στρατιωτικές ασκήσεις, σύμφωνα με ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Αυτή η στροφή σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή στην ευρωπαϊκή στρατηγική απέναντι στις ρωσικές προκλήσεις.
Αυτή η ριζική αλλαγή στη στρατηγική της Ευρώπης έρχεται ως άμεση απάντηση στην κλιμάκωση των ρωσικών υβριδικών επιθέσεων, οι οποίες έχουν λάβει πρωτοφανή κλίμακα και συχνότητα το τελευταίο διάστημα. Ενώ οι υβριδικές τακτικές της Ρωσίας δεν είναι καινούργιες, η τρέχουσα ένταση έχει ωθήσει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να εξετάσουν επιλογές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αδιανόητες, σηματοδοτώντας μια νέα φάση στην αντιπαράθεση.
Η κλιμάκωση των ρωσικών υβριδικών απειλών
Όπως μεταδίδει το POLITICO, οι ρωσικές προκλήσεις περιλαμβάνουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έχουν εντοπιστεί σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ρουμανία, αλλά και μυστηριώδη drones που προκάλεσαν χάος σε αεροδρόμια και στρατιωτικές βάσεις σε όλη την ήπειρο, όπως συνέβη πρόσφατα στο αεροδρόμιο του Αϊντχόφεν. Άλλα περιστατικά περιλαμβάνουν παρεμβολές GPS, εισβολές μαχητικών αεροσκαφών και ναυτικών σκαφών, καθώς και μια έκρηξη σε βασική πολωνική σιδηροδρομική γραμμή που μετέφερε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, διά της επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλλας, έχει ήδη χαρακτηρίσει τις υβριδικές επιθέσεις ως «ακραίο κίνδυνο» για το μπλοκ.
Προτάσεις για μια πιο δυναμική απάντηση
Ανώτεροι Ευρωπαίοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ αναφέρουν ότι οι ιδέες για αντίποινα κυμαίνονται από κοινές επιθετικές κυβερνοεπιχειρήσεις κατά της Ρωσίας έως και αιφνιδιαστικές στρατιωτικές ασκήσεις υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ. Η υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας, Baiba Braže, υπογράμμισε την ανάγκη για μια «πιο προληπτική απάντηση», τονίζοντας ότι «δεν είναι η συζήτηση που στέλνει μήνυμα, αλλά η δράση». Ο Γερμανός Υφυπουργός Άμυνας, Florian Hahn, αμφισβήτησε πόσο καιρό η Ευρώπη είναι πρόθυμη να ανεχθεί αυτόν τον «υβριδικό πόλεμο». Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Donald Tusk, κατηγόρησε τη Μόσχα για «κρατική τρομοκρατία» μετά το σαμποτάζ σε σιδηροδρομική γραμμή. Ο Ιταλός υπουργός Άμυνας, Guido Crosetto, πρότεινε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου Αντιμετώπισης Υβριδικού Πολέμου και μιας κυβερνοδύναμης 1.500 ατόμων, όπως αναφέρεται σε σχετική στρατηγική έκθεση. Η Λιθουανία, επίσης, έχει προειδοποιήσει για την κλιμάκωση του υβριδικού πολέμου από τη Ρωσία.
Οι προκλήσεις και οι «κόκκινες γραμμές»
Ωστόσο, η Ευρώπη δεν επιθυμεί ανοιχτό πόλεμο με μια πυρηνικά οπλισμένη Ρωσία, γεγονός που καθιστά την εύρεση της κατάλληλης απάντησης μια περίπλοκη εξίσωση. Σύμφωνα με τον καθηγητή Kevin Limonier, η Ευρώπη είναι περιορισμένη από το κράτος δικαίου, θέτοντας το ερώτημα αν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ίδια εργαλεία με τη Ρωσία. Ο Σουηδός Αρχηγός Άμυνας, Gen. Michael Claesson, τόνισε ότι «δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να φοβάται την κλιμάκωση», αλλά πρέπει να είμαστε «σταθεροί».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωμάτες είναι η λεπτή ισορροπία μεταξύ της αποτελεσματικής αποτροπής και της αποφυγής μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση στρατιωτική σύγκρουση. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν την ανάγκη οι όποιες ενέργειες να έχουν «λογική άρνηση», ώστε να μην παρέχουν στη Μόσχα σαφές πρόσχημα για περαιτέρω κλιμάκωση. Η αγορά, εν τω μεταξύ, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς μια μακροχρόνια αντιπαράθεση θα είχε σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις.
Μέχρι στιγμής, η απάντηση έχει επικεντρωθεί στην ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων, όπως η ενίσχυση της αεράμυνας του ΝΑΤΟ στην ανατολική πτέρυγα, μια κίνηση που έχει ήδη προκαλέσει την οργή της Μόσχας. Η ΕΕ, μάλιστα, επενδύει σημαντικά κεφάλαια στην ταχεία στρατιωτική κινητικότητα.
Η επόμενη μέρα και οι προοπτικές
Το ΝΑΤΟ, ως αμυντικός οργανισμός, είναι επιφυλακτικό απέναντι σε επιθετικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, όπως δήλωσε η Oana Lungescu, πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, η συμμαχία πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε επιδείξεις δύναμης που να αναδεικνύουν την ισχύ και την ενότητα, όπως η άμεση απόδοση ευθυνών μετά από μια υβριδική επίθεση και η διεξαγωγή αιφνιδιαστικών στρατιωτικών ασκήσεων στα σύνορα με τη Λιθουανία ή την Εσθονία. Το Κέντρο Αριστείας για τις Υβριδικές Απειλές στο Ελσίνκι, υποστηριζόμενο από το ΝΑΤΟ, παρέχει τεχνογνωσία και εκπαίδευση, ενώ συντάσσει πολιτικές για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών. Η ανάγκη για ενισχυμένη συλλογική απόδοση ευθυνών και ευέλικτη μετατόπιση πόρων παραμένει κρίσιμη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ρωσικής κλιμάκωσης.
