- Η ευρωπαϊκή λαϊκιστική δεξιά χαιρετίζει την κριτική των ΗΠΑ στην ΕΕ.
- Η κριτική αφορά πρόστιμο 120 εκατ. ευρώ στην X για παραβιάσεις του DSA.
- Αμερικανοί αξιωματούχοι κατηγορούν την ΕΕ για «λογοκρισία» κατά της τεχνολογίας των ΗΠΑ.
- Ευρωσκεπτικιστικά κόμματα επιδιώκουν την αποδόμηση της ΕΕ, ευθυγραμμισμένα με τον Τραμπ.
- Το ECR αμφισβητεί την εφαρμογή του DSA, παρά την αρχική του στήριξη.
Η ευρωπαϊκή λαϊκιστική δεξιά χαιρετίζει ανοιχτά την έντονη κριτική της κυβέρνησης Τραμπ προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την επιβολή προστίμου 120 εκατομμυρίων ευρώ στην πλατφόρμα X για παραβιάσεις του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA). Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο αντιπρόεδρος JD Vance και ο υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio, κατηγορούν τις Βρυξέλλες για «λογοκρισία» και «επίθεση» στις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες, βρίσκοντας απήχηση στα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα που επιδιώκουν την αποδόμηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας ευρύτερης τάσης αυξανόμενων διατλαντικών εντάσεων, ιδιαίτερα όσον αφορά την ψηφιακή ρύθμιση και τον ρόλο των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών στην Ευρώπη. Το πρόστιμο στην X δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά μάλλον ένα σημείο ανάφλεξης σε μια εν εξελίξει ιδεολογική μάχη για την κυριαρχία, την ελευθερία του λόγου και την έκταση της ρυθμιστικής εξουσίας της ΕΕ, ειδικά μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και τη στάση της κυβέρνησής του «Πρώτα η Αμερική».
Οι αντιδράσεις από Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες
Η έντονη κριτική από ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου JD Vance και του υπουργού Εξωτερικών Marco Rubio, ήρθε ως απάντηση στο πρόστιμο των 120 εκατομμυρίων ευρώ που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X. Το πρόστιμο αφορά παραβιάσεις των υποχρεώσεων διαφάνειας βάσει του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), του κανονιστικού πλαισίου της Ένωσης για τον έλεγχο περιεχομένου. Όπως μεταδίδει το POLITICO, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν την κίνηση της ΕΕ ως «λογοκρισία» και «επίθεση» κατά των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών, μια άποψη που έχει προκαλέσει ήδη αντιδράσεις. Ανώτερος Αμερικανός διπλωμάτης είχε ήδη δηλώσει ότι οι πολιτικές της ΕΕ υπονομεύουν τη διατλαντική συνεργασία.
«Η επίθεση της Επιτροπής στην X τα λέει όλα», δήλωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν στην X το Σάββατο, προσθέτοντας ότι «όταν οι Βρυξελλιανοί άρχοντες δεν μπορούν να κερδίσουν τη συζήτηση, καταφεύγουν στα πρόστιμα. Η Ευρώπη χρειάζεται την ελευθερία του λόγου, όχι μη εκλεγμένους γραφειοκράτες που αποφασίζουν τι μπορούμε να διαβάσουμε ή να πούμε». Ο Όρμπαν εξέφρασε επίσης τον θαυμασμό του για τον Έλον Μασκ, ο οποίος, όπως είχε δηλώσει, θα στοχεύσει τους αξιωματούχους της ΕΕ που επέβαλαν το πρόστιμο. Από την πλευρά της, η ηγέτιδα του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), Άλις Βάιντελ, υποστήριξε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά τη λογοκρισία και τον έλεγχο των συνομιλιών των πολιτών της. Θέλουν να φιμώσουν τις κριτικές φωνές περιορίζοντας την ελευθερία του λόγου». Το πρόστιμο στην X είναι η πρώτη κυρώση στο πλαίσιο του DSA.
Η πολιτική ατζέντα της λαϊκιστικής δεξιάς στην Ευρώπη
Τρία δεξιά έως ακροδεξιά κόμματα στην ΕΕ – οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR), οι Πατριώτες για την Ευρώπη και η Ευρώπη των Κυρίαρχων Εθνών – πιέζουν για την αναστολή και την αναστροφή της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μαζί, κατέχουν 191 από τις 720 έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι βουλευτές αυτών των κομμάτων ζητούν μια σειρά προτάσεων, από τη μεταφορά αρμοδιοτήτων από το ευρωπαϊκό στο εθνικό επίπεδο, μέχρι την πλήρη διάλυση της ΕΕ. Υπερασπίζονται την υπεροχή των εθνικών συμφερόντων έναντι της κοινής ευρωπαϊκής συνεργασίας. Από την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, έχουν παρουσιαστεί ως ο βασικός διατλαντικός σύνδεσμος, αντικατοπτρίζοντας την πολιτική εκστρατεία του Αμερικανού προέδρου στην Ευρώπη, όπως η προώθηση ενός κινήματος «Κάντε την Ευρώπη Μεγάλη Ξανά». Η στρατηγική εθνικής ασφάλειας Τραμπ προειδοποιεί για «εξαφάνιση πολιτισμού» στην Ευρώπη, ευθυγραμμίζοντας τις ιδεολογίες.
Νομικοί κύκλοι και πολιτικοί αναλυτές στις Βρυξέλλες εκφράζουν την ανησυχία ότι αυτή η ευθυγράμμιση μεταξύ της αμερικανικής κυβέρνησης και των ευρωπαϊκών λαϊκιστικών κομμάτων θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τη διατλαντική συμμαχία και να ενθαρρύνει κινήματα που επιδιώκουν την υπονόμευση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οδηγώντας ενδεχομένως σε ένα πιο κατακερματισμένο γεωπολιτικό τοπίο. Αμερικανός αξιωματούχος είχε ήδη προειδοποιήσει ότι η ρύθμιση της ΕΕ «υπονομεύει» τους δεσμούς με το ΝΑΤΟ.
Η στάση του ECR και οι επιπτώσεις του DSA
Η ομάδα ECR, πολιτική στέγη της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, εξέδωσε ανακοίνωση αμφισβητώντας την επιβολή του DSA μετά την κριτική των ΗΠΑ. «Ένας ψηφιακός νόμος που στερείται νομικής βεβαιότητας κινδυνεύει να γίνει όργανο πολιτικής διακριτικής ευχέρειας», δήλωσε ο συμπρόεδρος του ECR, Νικόλα Προκατσίνι, το Σάββατο, μετά την αντίδραση των ΗΠΑ. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ομάδα είχε υποστηρίξει τον DSA όταν ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο, δηλώνοντας στο παρελθόν ότι ο νόμος θα «προστατεύσει την ελευθερία της έκφρασης, θα αυξήσει την εμπιστοσύνη στις διαδικτυακές υπηρεσίες και θα συμβάλει σε μια ανοιχτή ψηφιακή οικονομία στην Ευρώπη». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να λάβει περισσότερες αποφάσεις για την Big Tech τους επόμενους μήνες.
Η επόμενη μέρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Η πρόσφατη κριτική από την αμερικανική κυβέρνηση και η απήχηση που βρίσκει στην ευρωπαϊκή λαϊκιστική δεξιά υπογραμμίζουν την αυξανόμενη πόλωση γύρω από ζητήματα ψηφιακής ρύθμισης και εθνικής κυριαρχίας. Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να εντείνουν τις συζητήσεις εντός της ΕΕ σχετικά με την ισορροπία μεταξύ της ρύθμισης των τεχνολογικών κολοσσών και της διασφάλισης της ελευθερίας του λόγου, ενώ παράλληλα θα δοκιμάσουν την ανθεκτικότητα των διατλαντικών σχέσεων σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών ανακατατάξεων.
