- Η ΕΕ προσθέτει τη Ρωσία στη μαύρη λίστα χωρών υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση τρομοκρατίας.
- Η απόφαση θα υποχρεώσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενισχύσουν τους ελέγχους στις συναλλαγές με τη Ρωσία.
- Η κίνηση έρχεται μετά από πιέσεις ευρωβουλευτών και παρά την αδυναμία του FATF να προβεί σε ανάλογη ενέργεια.
- Η νέα Αρχή κατά του Ξεπλύματος Χρήματος (AMLA) της ΕΕ θα συμβάλει στη σύνταξη της μαύρης λίστας από τον Ιούλιο του 2027.
- Η απόφαση συμπίπτει με τις προσπάθειες της ΕΕ για χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσθέτει τη Ρωσία στη μαύρη λίστα των χωρών υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση τρομοκρατίας, μια κίνηση που θα υποχρεώσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενισχύσουν τη δέουσα επιμέλεια σε όλες τις συναλλαγές. Η απόφαση, σύμφωνα με το POLITICO, έρχεται μετά από πιέσεις ευρωβουλευτών και παρά την αδυναμία του παγκόσμιου παρατηρητηρίου FATF να προβεί σε ανάλογη ενέργεια.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των ευρύτερων κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, σηματοδοτώντας μια περαιτέρω κλιμάκωση της οικονομικής πίεσης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απόφαση αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη ανησυχία για τη διαφάνεια των ρωσικών χρηματοπιστωτικών ροών.
Η απόφαση της ΕΕ και το παρασκήνιο
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην ένταξη της Ρωσίας στη μαύρη λίστα των χωρών που θεωρούνται υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση τρομοκρατίας, όπως επιβεβαιώνουν δύο αξιωματούχοι της ΕΕ και ένα έγγραφο που είδε το POLITICO. Το παγκόσμιο παρατηρητήριο Financial Action Task Force (FATF) είχε αναστείλει την ιδιότητα μέλους της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ωστόσο δεν την είχε εντάξει στη μαύρη λίστα, παρά τα στοιχεία που παρουσίασε η ουκρανική κυβέρνηση. Αυτό οφειλόταν στην αντίθεση χωρών της ομάδας BRICS, συμπεριλαμβανομένων της Βραζιλίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νότιας Αφρικής.
Ευρωβουλευτές είχαν καλέσει επανειλημμένα την Επιτροπή να προβεί σε αυτή την ενέργεια, την οποία ο FATF δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει. Η Επιτροπή δεσμεύτηκε να ολοκληρώσει μια αναθεώρηση έως το τέλος του 2025, προκειμένου να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους για την αφαίρεση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Γιβραλτάρ από τη λίστα νωρίτερα φέτος. Εσωτερικά έγγραφα της Επιτροπής ανέφεραν ότι η αξιολόγηση περιπλέχθηκε από την έλλειψη ανταλλαγής πληροφοριών με τη Μόσχα.
Οι επιπτώσεις για τις χρηματοπιστωτικές αγορές
Η ένταξη της Ρωσίας στη μαύρη λίστα θα υποχρεώσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενισχύσουν τη δέουσα επιμέλεια σε όλες τις συναλλαγές που σχετίζονται με τη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες που δεν έχουν ήδη λάβει μέτρα θα αναγκαστούν να μειώσουν περαιτέρω τον κίνδυνο (de-risk) στις σχέσεις τους με ρωσικές οντότητες. Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων κατά της Ρωσίας, περιορίζοντας σημαντικά την πρόσβαση ρωσικών εταιρειών στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες της. Οι αναλυτές του χρηματοπιστωτικού τομέα εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη απομόνωση του ρωσικού τραπεζικού συστήματος από το διεθνές, αυξάνοντας το κόστος και την πολυπλοκότητα των διασυνοριακών συναλλαγών.
Προτεινόμενο Κούβα: Μεγάλο μπλακ άουτ στην Αβάνα μετά από μερική κατάρρευση του δικτύου
Η νέα Αρχή κατά του Ξεπλύματος Χρήματος (AMLA)
Ενώ η ΕΕ συνήθως ευθυγραμμίζεται με τις αποφάσεις του FATF, από φέτος διαθέτει τη δική της Αρχή κατά του Ξεπλύματος Χρήματος (AMLA). Η AMLA θα συμβάλει στη σύνταξη της μαύρης λίστας από τον Ιούλιο του 2027, ενισχύοντας την αυτόνομη ικανότητα της Ένωσης να αντιμετωπίζει τέτοια ζητήματα. Η Ολλανδή ανώτερη αξιωματούχος Hennie Verbeek-Kusters, πρώην πρόεδρος του οργανισμού συνεργασίας χρηματοοικονομικών πληροφοριών Egmont Group, αναμένεται να ενταχθεί στο εκτελεστικό συμβούλιο της AMLA μετά από θετική ακρόαση με τους νομοθέτες, η οποία πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών. Μια ψηφοφορία για τον διορισμό της αναμένεται στις 15 Δεκεμβρίου.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Η ένταξη της Ρωσίας στη μαύρη λίστα έρχεται σε μια περίοδο που η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ προσπαθεί να κάμψει την αντίσταση του Βελγίου σχετικά με τη χρήση των εσόδων από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Αυτή η παράλληλη προσπάθεια υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των οικονομικών και πολιτικών κινήσεων της ΕΕ έναντι της Μόσχας. Η απόφαση για τη μαύρη λίστα ενισχύει το μήνυμα της ΕΕ προς τη Ρωσία, καθιστώντας σαφές ότι η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις χρηματοπιστωτικές της πρακτικές.
Τι σημαίνει η μαύρη λίστα για τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες
- Ενισχυμένη δέουσα επιμέλεια: Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί θα πρέπει να διενεργούν αυστηρότερους ελέγχους σε όλες τις συναλλαγές με ρωσικές οντότητες.
- Μείωση κινδύνου (De-risking): Οι τράπεζες που δεν έχουν ήδη λάβει μέτρα θα πιεστούν να περιορίσουν περαιτέρω τις σχέσεις τους με ρωσικούς φορείς.
- Αυξημένη γραφειοκρατία: Αναμένεται αύξηση της πολυπλοκότητας και του κόστους για τις επιχειρήσεις που έχουν συναλλαγές με τη Ρωσία.
- Προσοχή στις κυρώσεις: Η μαύρη λίστα συμπληρώνει τις ήδη υπάρχουσες κυρώσεις, απαιτώντας συνεχή παρακολούθηση της συμμόρφωσης.
