- Οι εμπορικές συνομιλίες ΕΕ-Ινδίας αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια, με την προθεσμία να έχει αναβληθεί για τον Ιανουάριο του 2026.
- Η ΕΕ επιμένει στην πρόσβαση στον αγροτικό τομέα και στον φόρο άνθρακα, ενώ η Ινδία ζητά ευελιξία.
- Το Ηνωμένο Βασίλειο πέτυχε συμφωνία με την Ινδία εξαιρώντας ευαίσθητα αγροτικά προϊόντα.
- Η Ινδία εκφράζει δυσαρέσκεια για τις προστατευτικές τάσεις της ΕΕ και τον φόρο άνθρακα.
- Η ΕΕ δείχνει σημάδια ότι είναι έτοιμη για παραχωρήσεις σε αυτοκίνητα, ενδύματα και αγροτικά προϊόντα.
Οι εμπορικές συνομιλίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Νέου Δελχί συνεχίζονται, ωστόσο η ΕΕ αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια, σε αντίθεση με την επιτυχημένη προσέγγιση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η προθεσμία για την επίτευξη συμφωνίας έχει αναβληθεί για τις 26 Ιανουαρίου 2026, με την Ένωση να καλείται να επιδείξει μεγαλύτερη ευελιξία, ειδικά στον ευαίσθητο αγροτικό τομέα, σύμφωνα με ανάλυση του POLITICO.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση, η μεγαλύτερη ενιαία αγορά παγκοσμίως, προσπαθεί να ενισχύσει τις εμπορικές της σχέσεις με την Ινδία, μια χώρα με πάνω από 1,46 δισεκατομμύρια καταναλωτές. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει μια σειρά από προκλήσεις που σχετίζονται με τις προστατευτικές τάσεις και των δύο πλευρών, αλλά και την ανάγκη για στρατηγικές συμμαχίες εν μέσω παγκόσμιων οικονομικών ανακατατάξεων.
Οι προκλήσεις στις διαπραγματεύσεις ΕΕ-Ινδίας
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Νέου Δελχί και Βρυξελλών συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν εμπόδια, παρά τις προσπάθειες των διαπραγματευτών. Σύμφωνα με έναν Ινδό αξιωματούχο στο Νέο Δελχί, οι μεγαλύτεροι φραγμοί σε μια συμφωνία είναι επί του παρόντος η επιμονή της ΕΕ για μεγαλύτερη πρόσβαση στην αγορά του πολιτικά ευαίσθητου αγροτικού τομέα, καθώς και η επιμονή της σε έναν φόρο άνθρακα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM). Επιπλέον, οι προστατευτικές τάσεις της ΕΕ, που εκδηλώνονται με τους υψηλότερους δασμούς στον χάλυβα και την πρόσφατη απόφαση να περιορίσει τις εισαγωγές ρυζιού από την Ινδία, αποτελούν επίσης απροσδόκητα εμπόδια. Η προθεσμία για την επίτευξη συμφωνίας έχει ήδη αναβληθεί για τις 26 Ιανουαρίου 2026.
Το παράδειγμα της Βρετανίας και οι παραχωρήσεις της Ινδίας
Σε αντίθεση με την ακαμψία της ΕΕ, οι παραχωρήσεις της Ινδίας στη συμφωνία της με το Ηνωμένο Βασίλειο προέκυψαν από την ευελιξία που της παραχωρήθηκε στον αγροτικό τομέα, ο οποίος παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό θωρακισμένος από τα βρετανικά προϊόντα. Νωρίτερα φέτος, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ινδία υπέγραψαν μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, με την Ινδία να μειώνει τους δασμούς της στα αυτοκίνητα από 100% σε 10% και στο ουίσκι από 150% σε 40% εντός 10 ετών. Η συμφωνία αυτή αναμένεται να αυξήσει τις διμερείς συναλλαγές κατά περισσότερο από 50% μέσα σε περίπου δεκαπέντε χρόνια. Το Ηνωμένο Βασίλειο κερδίζει επίσης συγκεκριμένο πλεονέκτημα για τον τομέα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων του, ο οποίος είχε πληγεί από τον δασμό 50% του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, καθώς αίρονται οι δασμοί στα ινδικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που εξάγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι εμπορικές συμφωνίες, όπως αυτές που έχει συνάψει η Βρετανία, αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο της οικονομικής στρατηγικής της.
Οι ανησυχίες της Ινδίας και οι προστατευτικές τάσεις της ΕΕ
Η Ινδία εκφράζει δυσαρέσκεια για αυτό που θεωρεί πιέσεις τελευταίας στιγμής από τις Βρυξέλλες. Μόλις αυτόν τον μήνα, η ΕΕ αποφάσισε να περιορίσει τις εισαγωγές ρυζιού από την Ινδία και άλλες ασιατικές χώρες, προς όφελος των εγχώριων παραγωγών. Επιπλέον, η απροσδόκητη απόφαση της Ένωσης να αυξήσει τους δασμούς στον χάλυβα εκτός ποσόστωσης έως και 50% έχει αναστατώσει τους Ινδούς διαπραγματευτές. Το Νέο Δελχί ήταν ήδη αντίθετο στον επερχόμενο φόρο άνθρακα της ΕΕ, πιστεύοντας ότι θα καθιστούσε τις εξαγωγές χάλυβα μη ανταγωνιστικές. Ο Γραμματέας του Υπουργείου Χάλυβα της Ινδίας, Σαντίπ Πάουντρικ, περιέγραψε τον ευρωπαϊκό φόρο άνθρακα ως μεγαλύτερη απειλή για τις ινδικές εξαγωγές από τους δασμούς του Τραμπ. Η Ινδία έχει καταγγείλει τον φόρο της ΕΕ στις εισαγωγές έντασης άνθρακα μέσω του CBAM ως παραβίαση της αρχής CBDR (Common But Differentiated Responsibilities), η οποία δεν θεωρεί τις αναπτυσσόμενες χώρες εξίσου υπεύθυνες για την κλιματική αλλαγή.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές, όπως η πρώην διαπραγματεύτρια για την Ινδία Σανγκίτα Γκοντμπόλε, είναι ότι η ΕΕ ενδέχεται να έχει περισσότερα να κερδίσει από μια ΣΕΣ, ενώ η Ινδία θα μπορούσε να βρεθεί σε μειονεκτική θέση εάν η διάταξη για τον φόρο άνθρακα δεν επανεξεταστεί. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί την ανάγκη για αμοιβαίες παραχωρήσεις, καθώς οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν την αλληλεξάρτηση των οικονομιών τους.
Οι πιθανές παραχωρήσεις της ΕΕ και η επόμενη μέρα
Ωστόσο, συνομιλώντας με έναν υψηλόβαθμο παράγοντα της ΕΕ, ο οποίος ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, έγινε γνωστό ότι η Ένωση είναι πλέον έτοιμη για παραχωρήσεις, προσφέροντας την κοινή κατασκευή αυτοκινήτων για να ενθαρρύνει την Ινδία να μειώσει τους δασμούς της, να εξαιρέσει την πρόσβαση σε ορισμένα αγροτικά προϊόντα και ενδεχομένως ακόμη και να υποχωρήσει στους δασμούς στα ενδύματα. Την περασμένη εβδομάδα, οι διαπραγματευτές επανεξέτασαν τους τομείς έναν προς έναν, προσπαθώντας να επιτύχουν μια καλύτερη συμφωνία για τις εγχώριες βιομηχανίες τους και να διατηρήσουν την ισορροπία. Η αλήθεια είναι ότι η Ινδία, παρόλο που έχει ταχεία οικονομική ανάπτυξη, χρειάζεται μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη μεγαλύτερη ενιαία αγορά για να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Ωστόσο, και η ΕΕ χρειάζεται την Ινδία, καθώς προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από το Πεκίνο σε στρατηγικά σημαντικούς τομείς, ελπίζοντας ότι η Ινδία θα μπορούσε να την αντικαταστήσει, παρά τη δική της εξάρτηση από την Κίνα για εξαρτήματα.
