- Η Μπλεζ Μετρεβέλι, νέα επικεφαλής MI6, σηματοδοτεί αλλαγή στρατηγικής από τον Οκτώβριο του 2025.
- Διαφορετική προσέγγιση σε Κίνα (αποφυγή σύγκρουσης) έναντι Ρωσίας (επιθετική απειλή).
- Έμφαση σε πολυμερείς σχέσεις, απομακρυνόμενη από την ιστορική σχέση με τις ΗΠΑ.
- Προειδοποίηση για νέες απειλές από παραπληροφόρηση και τεχνολογία, όπως η AI.
- Επιδίωξη αλλαγών στην υπηρεσία, με έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα και την τεχνολογική επάρκεια.
Η Μπλεζ Μετρεβέλι, η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών MI6, πραγματοποίησε την πρώτη της δημόσια ομιλία από τα κεντρικά γραφεία της υπηρεσίας στο Λονδίνο, σηματοδοτώντας μια διαφορετική προσέγγιση στη διαχείριση των γεωπολιτικών απειλών. Η ομιλία της υπογράμμισε την ανάγκη για πολυμερείς σχέσεις και μια διακριτή αντιμετώπιση της Κίνας σε σχέση με την «επιθετική» Ρωσία, καθώς και τις προκλήσεις της παραπληροφόρησης και της τεχνητής νοημοσύνης.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της ανάληψης των καθηκόντων της Μπλεζ Μετρεβέλι τον Οκτώβριο, καθιστώντας την την πρώτη γυναίκα επικεφαλής της MI6 στην 116χρονη ιστορία της υπηρεσίας. Η πρώτη της δημόσια εμφάνιση αναμενόταν με ενδιαφέρον, καθώς η νέα ηγεσία συχνά σηματοδοτεί αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας και στις προτεραιότητες της βρετανικής εξωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών.
Η νέα στρατηγική προσέγγιση της Μετρεβέλι
Στην ομιλία της, η Μετρεβέλι, η οποία διαδέχθηκε τον Ρίτσαρντ Μουρ, τόνισε τη σύγκλιση γεωπολιτικών και τεχνολογικών διαταραχών, προειδοποιώντας ότι «η πρώτη γραμμή είναι παντού» και ότι «λειτουργούμε πλέον σε έναν χώρο μεταξύ ειρήνης και πολέμου». Η ομιλία της ήταν γεμάτη αναφορές σε μια μεταβαλλόμενη διατλαντική τάξη και την ανάπτυξη της παραπληροφόρησης, ενώ παρατηρήθηκε αξιοσημείωτα ελάχιστη αναφορά στην ιστορικά στενή σχέση με τις ΗΠΑ στη συλλογή πληροφοριών, η οποία αποτελούσε τον πυρήνα της βρετανικής υπηρεσίας για δεκαετίες.
Αντ’ αυτού, η επικεφαλής της MI6 υπογράμμισε ότι «σχηματίζονται νέα μπλοκ και ταυτότητες και αναδιαμορφώνονται συμμαχίες». Αυτό εκλαμβάνεται ευρέως ως επίσημη αναγνώριση ότι μια ενδεχόμενη δεύτερη κυβέρνηση του νυν προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει καταστήσει αναγκαία μια στροφή στις υπηρεσίες ασφαλείας προς την καλλιέργεια πολυμερών σχέσεων. Η προσέγγιση αυτή αντανακλά την αυξανόμενη δυσπιστία μεταξύ συμμάχων, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη έκθεση της δανικής υπηρεσίας πληροφοριών που χαρακτήρισε τις ΗΠΑ ως κίνδυνο ασφαλείας.
Η διαχείριση Κίνας και Ρωσίας
Σε σύγκριση με ένα εκτενές απόσπασμα για τη σοβαρότητα της ρωσικής απειλής για τη Βρετανία, η Κίνα έλαβε μόνο μια ελαφρά αναφορά στις τάσεις της για κυβερνοεπιθέσεις κατά του Ηνωμένου Βασιλείου. Αναφέρθηκε μάλιστα με πιο κολακευτικό τρόπο ως «μια χώρα όπου λαμβάνει χώρα ένας κεντρικός μετασχηματισμός αυτόν τον αιώνα». Οι «γεράκια» του Γουεστμίνστερ θα σημειώσουν ότι η Μετρεβέλι, η οποία μεγάλωσε στο Χονγκ Κονγκ και γνωρίζει εκ του σύνεγγυς το κινεζικό σύστημα, απέφυγε προσεκτικά τον κίνδυνο σύγκρουσης στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες του Πεκίνου που στοχεύουν Βρετανούς πολιτικούς και ακόμη και μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Η σιωπηρή πρόταση της νέας επικεφαλής ήταν ότι η Κίνα πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά από την ευθεία εμπλοκή με την «επιθετική, επεκτατική και αναθεωρητική» Ρωσία. Οι λόγοι μπορεί να βρίσκονται στην επίπονη διαμάχη εντός του Γουάιτχολ σχετικά με το χειρισμό της πρόσφατης υπόθεσης δύο Βρετανών που συνελήφθησαν για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας, καθώς και με μια προγραμματισμένη για το 2026 επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Πεκίνο με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης. Πηγές εντός της υπηρεσίας υποδηλώνουν ότι στόχος της στρατηγικής για την Κίνα είναι η αποφυγή αντιπαράθεσης, προκειμένου να προωθηθεί η συλλογή πληροφοριών και να υπάρξει μια πιο παραγωγική οικονομική σχέση με το Πεκίνο.
Οι νέες απειλές: Παραπληροφόρηση και Τεχνολογία
Δεν υπήρχε αμφιβολία για τη βαθιά ανησυχία της Μετρεβέλι σχετικά με τις επιπτώσεις της παραπληροφόρησης και της διαστρέβλωσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η διατύπωσή της φανέρωνε εξίσου μεγάλη ανησυχία για τους κολοσσούς της τεχνολογίας των ΗΠΑ όσο και για τις συμβατικές κρατικές απειλές. «Μας αμφισβητούν από το πεδίο της μάχης μέχρι το διοικητικό συμβούλιο – και ακόμη και τον εγκέφαλό μας – καθώς η παραπληροφόρηση χειραγωγεί την κατανόησή μας ο ένας για τον άλλον», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η δήλωση ότι «ορισμένοι αλγόριθμοι γίνονται τόσο ισχυροί όσο κράτη» φάνηκε να αφορά εταιρείες όπως το X του Έλον Μασκ και το Facebook της Meta του Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Η Μετρεβέλι προειδοποίησε ότι τα «υπερ-εξατομικευμένα εργαλεία θα μπορούσαν να γίνουν νέος φορέας σύγκρουσης και ελέγχου», ωθώντας τις επιπτώσεις τους στις κοινωνίες και τα άτομα «σε λεπτά, όχι σε μήνες – η υπηρεσία μου πρέπει να λειτουργεί και σε αυτό το νέο πλαίσιο».
Η επόμενη μέρα για τη βρετανική υπηρεσία πληροφοριών
Η Μετρεβέλι, μια έμπειρη πράκτορας σε εμπόλεμες ζώνες, συμπεριλαμβανομένου του Ιράκ, η οποία πέρασε και μια απόσπαση στην MI5, την εγχώρια υπηρεσία πληροφοριών, κέρδισε τη θέση σε μεγάλο βαθμό λόγω της εμπειρίας της στο τμήμα επιστήμης και τεχνολογίας «Q» της MI6. Σαφώς επιθυμεί να επιταχύνει τις αλλαγές στην υπηρεσία, δηλώνοντας ότι οι πράκτορες πρέπει να είναι εξίσου ικανοί στον προγραμματισμό υπολογιστών όσο και στις ξένες γλώσσες.
Αναμένεται επίσης να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει μια τάση στην υπηρεσία να συλλέγει πληροφορίες χωρίς σαφή εστίαση στην ενέργεια που θα πρέπει να ακολουθήσει, κάτι που αποτελεί προϊόν της πληθώρας πληροφοριών που συλλέγονται μέσω ψηφιακών μέσων και τεχνητής νοημοσύνης. Η νέα επικεφαλής θέλησε να τονίσει ότι ο ανθρώπινος παράγοντας βρίσκεται στην καρδιά όλων, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους κατασκόπους και τους αναλυτές που αναρωτιούνται αν θα αντικατασταθούν από πράκτορες τεχνητής νοημοσύνης, καθώς το έργο της συλλογής πληροφοριών στην εποχή της αναγνώρισης προσώπου και των βιομετρικών στοιχείων γίνεται δυσκολότερο.
