- Η AfD προσπαθεί να μετριάσει την ακραία της εικόνα για να προσεγγίσει την εξουσία.
- Η Alice Weidel προωθεί υποψηφίους με πιο ήπιο προφίλ, όπως ο Leif-Erik Holm.
- Παρά τις προσπάθειες, ακραίες φωνές όπως του Ulrich Siegmund συνεχίζουν να κυριαρχούν.
- Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την AfD σε υψηλά επίπεδα σε ορισμένα κρατίδια ενόψει των εκλογών του 2026.
- Υπάρχουν εσωτερικές διαφωνίες στην AfD, ειδικά ως προς τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) επιχειρεί μια προσπάθεια αναμόρφωσης της εικόνας της, καθώς οι δημοσκοπήσεις την φέρνουν σε θέση να διεκδικήσει σημαντική κυβερνητική εξουσία σε κρατιδιακές εκλογές το 2026. Η εθνική συμπρόεδρος του κόμματος, Alice Weidel, προωθεί υποψηφίους με πιο ήπιο προφίλ, όπως ο Leif-Erik Holm, σε μια προσπάθεια να μετριάσει τον εξτρεμιστικό χαρακτήρα του κόμματος. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες, η «μάσκα» φαίνεται να πέφτει, καθώς ακραίες φωνές και θέσεις συνεχίζουν να κυριαρχούν εντός του κόμματος.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της διαρκούς ανόδου της AfD στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας, η οποία από ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα το 2013 έχει εξελιχθεί σε μια ακραία δύναμη, κινητοποιώντας τη βάση της κυρίως γύρω από το ζήτημα της μετανάστευσης. Η προσπάθεια αναμόρφωσης της εικόνας της είναι κρίσιμη, καθώς η AfD βρίσκεται πλέον σε απόσταση αναπνοής από την ανάληψη σημαντικής κυβερνητικής εξουσίας σε κρατίδια όπως το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία και η Σαξονία-Άνχαλτ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Η στρατηγική της «απο-εξτρεμιστικοποίησης»
Η εθνική συμπρόεδρος της AfD, Alice Weidel, ηγείται μιας προσπάθειας να απαλύνει την εξτρεμιστική εικόνα του κόμματος, πιστεύοντας ότι η AfD δεν θα μπορέσει να κάνει το άλμα στην πραγματική πολιτική εξουσία αν δεν απομακρυνθεί από υποψηφίους που υιοθετούν ανοιχτά ακραίες θέσεις. Αυτό σημαίνει την απομάκρυνση από αμφιλεγόμενους ηγέτες όπως ο Björn Höcke, ο οποίος κρίθηκε ένοχος για χρήση απαγορευμένου ναζιστικού συνθήματος, και ο Maximilian Krah, ο οποίος πέρυσι δήλωσε ότι «ποτέ δεν θα έλεγε ότι όποιος φορούσε στολή SS ήταν αυτόματα εγκληματίας». Αντ’ αυτού, προτιμώνται υποψήφιοι όπως ο Leif-Erik Holm, ο οποίος παρουσιάζει ένα πιο «καθαρό» πρόσωπο του κόμματος. Ο Holm, πρώην ραδιοφωνικός παραγωγός, αναμένεται να είναι ο κορυφαίος υποψήφιος της AfD στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, όπου οι δημοσκοπήσεις δείχνουν το κόμμα στην πρώτη θέση με 38% υποστήριξη.
Η προσπάθεια της Weidel να παρουσιάσει μια πιο εκλεπτυσμένη εικόνα του κόμματος αποσκοπεί στο να καταστήσει την AfD πιο αποδεκτή στους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους και να δυσκολέψει τον συνασπισμό του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς να αρνηθεί τη συνεργασία. Παρόμοιες προσπάθειες «απο-διαβολοποίησης» έχουν γίνει και από άλλα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη, όπως αυτό της Marine Le Pen στη Γαλλία, η οποία προσπάθησε να αποσυνδεθεί από τον ανοιχτό αντισημιτισμό των ιδρυτών της, και της Giorgia Meloni στην Ιταλία, η οποία μετρίασε τις αντι-ΕΕ και φιλορωσικές της στάσεις. Όπως μεταδίδει το POLITICO, η Weidel επιδιώκει επίσης στενότερους δεσμούς με τους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ, απομακρύνοντας το κόμμα από την προηγούμενη εγγύτητά του με το Κρεμλίνο.
Η «μάσκα» που πέφτει: Οι ακραίες φωνές της AfD
Ωστόσο, η αναμόρφωση αποδεικνύεται επιφανειακή, καθώς πολλές από τις πιο ακραίες φωνές του κόμματος συνεχίζουν να έχουν επιρροή. Ο Ulrich Siegmund, επικεφαλής υποψήφιος της AfD στη Σαξονία-Άνχαλτ, όπου το κόμμα προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 40% υποστήριξη, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της έντασης. Παρόλο που προσπαθεί να καλλιεργήσει μια εικόνα «κανονικού ανθρώπου», ο Siegmund συνδέεται σαφώς με την ακραία πτέρυγα του κόμματος. Ήταν παρών σε μια μυστική συνάντηση ακροδεξιών εξτρεμιστών όπου συζητήθηκε ένα «master plan» για την απέλαση μεταναστών και «μη αφομοιωμένων πολιτών», μια είδηση που πέρυσι προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις σε όλη τη Γερμανία. Το γεγονός αυτό, μαζί με την αναγνώριση της AfD ως εξτρεμιστικής οργάνωσης από την ομοσπονδιακή υπηρεσία πληροφοριών της Γερμανίας νωρίτερα φέτος, υπογραμμίζει τον διχασμό.
Όπως επισημαίνουν πολιτικοί αναλυτές, οι δηλώσεις του Siegmund, ο οποίος υπερασπίστηκε τη χρήση του απαγορευμένου ναζιστικού συνθήματος «Όλα για τη Γερμανία!» και σχετικοποίησε το Ολοκαύτωμα, δυσχεραίνουν σημαντικά την προσπάθεια της Weidel για αναμόρφωση. Αυτές οι δηλώσεις, που θυμίζουν τις πιο ακραίες φωνές του κόμματος, υπονομεύουν την αξιοπιστία της προσπάθειας να παρουσιαστεί ένα πιο μετριοπαθές πρόσωπο. Η ιστορία της Γερμανίας και η ευθύνη της απέναντι στα εγκλήματα του ναζισμού είναι ένα ευαίσθητο σημείο, και τέτοιες δηλώσεις ενισχύουν τους φόβους για την άνοδο της ακροδεξιάς.
Διεθνείς συμμαχίες και εσωτερικές διαφωνίες
Η Weidel και ο κύκλος της επιδιώκουν να σφυρηλατήσουν στενότερους δεσμούς με τη διοίκηση Τραμπ και άλλες δεξιές κυβερνήσεις, βλέποντας τις συνδέσεις με τους Ρεπουμπλικάνους MAGA στις ΗΠΑ και άλλα λαϊκιστικά δεξιά κόμματα στην Ευρώπη ως έναν τρόπο να κερδίσουν αξιοπιστία για την AfD στο εσωτερικό. Η Weidel έχει επισκεφθεί επανειλημμένα τον Ούγγρο πρωθυπουργό Viktor Orbán στη Βουδαπέστη και το κόμμα προσπαθεί να επανασυνδέσει τις σχέσεις με μέλη του κόμματος της Le Pen στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παράλληλα, νωρίτερα φέτος, μια ακραία ομάδα νεολαίας που συνδέεται με την AfD διαλύθηκε για να αποτρέψει μια πιθανή απαγόρευση, ενώ ένα νέο τμήμα νεολαίας τέθηκε υπό άμεσο έλεγχο της ηγεσίας του κόμματος.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι στην AfD με την προσπάθεια της Weidel να μετριάσει την εικόνα του κόμματος, ειδικά όσον αφορά τις σχέσεις με τη Μόσχα. Ο άλλος εθνικός συμπρόεδρος της AfD, Tino Chrupalla, δήλωσε πρόσφατα ότι η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν αποτελεί απειλή για τη Γερμανία. Η ρητορική του Chrupalla είναι πολύ πιο φιλική προς το Κρεμλίνο και είναι ο προτιμώμενος ηγέτης του κόμματος μεταξύ πολλών από τους πιο ριζοσπαστικούς υποστηρικτές της AfD στην ανατολική Γερμανία, όπου οι φιλορωσικές συμπάθειες είναι πιο διαδεδομένες. Η αυξανόμενη αποδοχή της AfD σε τμήματα της επιχειρηματικής κοινότητας, όπως η άρση της απαγόρευσης επαφών από τη γερμανική ένωση οικογενειακών επιχειρήσεων, δείχνει επίσης την πολυπλοκότητα της κατάστασης.
Το μέλλον της AfD: Ποια κατεύθυνση θα επικρατήσει;
Η κατεύθυνση της AfD, τόσο στις κρατιδιακές εκλογές του 2026 όσο και πέρα από αυτές, ενδέχεται να εξαρτηθεί από το ποιο όραμα ηγέτη θα επικρατήσει. Εν μέσω αυτών των διεργασιών, η κυβέρνηση συνασπισμού του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς προσπαθεί να αποφύγει κρίσεις, καθώς η άνοδος της AfD αποτελεί μια διαρκή πρόκληση για το πολιτικό τοπίο της χώρας. Η εσωτερική μάχη μεταξύ της προσπάθειας για μια πιο «καθαρή» εικόνα και της επιμονής σε ακραίες θέσεις θα καθορίσει αν η AfD θα καταφέρει να μετατραπεί από ένα κόμμα διαμαρτυρίας σε μια ουσιαστική κυβερνητική δύναμη, ή αν η «μάσκα» θα συνεχίσει να πέφτει, αποκαλύπτοντας τον ακραίο πυρήνα της.