- Ο πρόεδρος των ΗΠΑ διόρισε τον Τζεφ Λάντρι ως ειδικό απεσταλμένο για τη Γροιλανδία.
- Στόχος των ΗΠΑ είναι η ενσωμάτωση του νησιού για λόγους εθνικής ασφάλειας.
- Η Δανία εκφράζει έντονη οργή και καλεί τον Αμερικανό πρέσβη για εξηγήσεις.
- Η Γροιλανδία διαμηνύει ότι θα καθορίσει μόνη της το μέλλον της.
- Η ΕΕ παρεμβαίνει ζητώντας σεβασμό στο απαραβίαστο των συνόρων.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αναζωπύρωσε τη διεθνή αντιπαράθεση για την τύχη της Γροιλανδίας, διορίζοντας τον κυβερνήτη της Λουιζιάνα, Τζεφ Λάντρι, ως ειδικό απεσταλμένο. Όπως μεταδίδει το POLITICO, η κίνηση αυτή στοχεύει στην ενσωμάτωση του νησιού στις ΗΠΑ, προκαλώντας την έντονη οργή της Κοπεγχάγης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
| Οντότητα | Θέση / Αντίδραση |
|---|---|
Οντότητα Ντόναλντ Τραμπ | Θέση / Αντίδραση Διορισμός ειδικού απεσταλμένου για προσάρτηση |
Οντότητα Τζεφ Λάντρι | Θέση / Αντίδραση Δέσμευση για ενσωμάτωση της Γροιλανδίας στις ΗΠΑ |
Οντότητα Λαρς Λόκε Ράσμουσεν | Θέση / Αντίδραση Βαθιά οργή και κλήση του Αμερικανού πρέσβη |
Οντότητα Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν | Θέση / Αντίδραση Επιβεβαίωση δικαιώματος αυτοδιάθεσης |
Οντότητα Ευρωπαϊκή Ένωση | Θέση / Αντίδραση Απαραβίαστο των συνόρων Δανίας-Γροιλανδίας |
Η απόφαση αυτή δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει εκφράσει επανειλημμένα το ενδιαφέρον του για την αυτόνομη δανική επικράτεια, θεωρώντας την κρίσιμη για την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Η στρατηγική σημασία της περιοχής έχει αναβαθμιστεί κατακόρυφα λόγω της κλιματικής αλλαγής και του ανοίγματος νέων θαλάσσιων οδών, γεγονός που καθιστά τον έλεγχο του Αρκτικού Κύκλου γεωπολιτική προτεραιότητα πρώτου μεγέθους για την Ουάσιγκτον.
Η κίνηση που άναψε φωτιές στη διπλωματία
Ο διορισμός του Τζεφ Λάντρι ανακοινώθηκε μέσω της πλατφόρμας Truth Social αργά την Κυριακή, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να υπογραμμίζει ότι ο κυβερνήτης της Λουιζιάνα θα προωθήσει σθεναρά τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Ο Λάντρι, από την πλευρά του, χαρακτήρισε τη θέση ως «τιμητική εθελοντική προσφορά» και δήλωσε ανοιχτά ότι θα εργαστεί ώστε να γίνει η Γροιλανδία μέρος των ΗΠΑ. Η δήλωση αυτή προκάλεσε άμεση αντίδραση από τον πρωθυπουργό της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, ο οποίος τόνισε ότι το νησί ανήκει στους κατοίκους του και ότι τα σύνορά του θα γίνουν σεβαστά.
Προτεινόμενο Ουκρανία: Χωρίς ουσιαστική πρόοδο οι κρίσιμες συνομιλίες στο Μαϊάμι για τον τερματισμό του πολέμου
Η Κοπεγχάγη, η οποία διατηρεί την ευθύνη για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια της Γροιλανδίας, αντέδρασε με σφοδρότητα. Ο Δανός υπουργός Εξωτερικών, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, δήλωσε «βαθιά εξοργισμένος» και ανακοίνωσε ότι θα καλέσει για εξηγήσεις τον Κένεθ Χάουερι, πρέσβη των ΗΠΑ στη Δανία. Η ένταση αυτή έρχεται σε μια στιγμή που η δανική υπηρεσία πληροφοριών έχει ήδη εκφράσει ανησυχίες για την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ απέναντι στους συμμάχους τους.
Το παρασκήνιο του διορισμού και οι βλέψεις των ΗΠΑ
Πίσω από τις διπλωματικές αψιμαχίες κρύβεται ένας τεράστιος φυσικός πλούτος. Η Γροιλανδία διαθέτει μερικά από τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα σπάνιων γαιών στον κόσμο, τα οποία είναι απαραίτητα για την πράσινη μετάβαση και την τεχνολογική υπεροχή. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει καταστήσει σαφές ότι σκοπεύει να αποκτήσει τον έλεγχο του νησιού «με τον έναν ή τον άλλο τρόπο», χωρίς να αποκλείει ακόμα και την άσκηση οικονομικής πίεσης.
Νομικοί κύκλοι και διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι η ρητορική της Ουάσιγκτον υπονομεύει τις παραδοσιακές συμμαχίες εντός του ΝΑΤΟ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω εκπροσώπου της, υπογράμμισε ότι η προστασία του απαραβίαστου των συνόρων της Δανίας και της Γροιλανδίας είναι θεμελιώδους σημασίας για την Ένωση. Η πρωθυπουργός της Δανίας καλείται τώρα να διαχειριστεί μια από τις σοβαρότερες κρίσεις στις σχέσεις με τον παραδοσιακό υπερατλαντικό σύμμαχο.
Η επόμενη μέρα στον Αρκτικό Κύκλο
Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ρευστή, καθώς οι ΗΠΑ φαίνονται διατεθειμένες να κλιμακώσουν την πίεση. Η διπλωματική κινητικότητα στην περιοχή αυξάνεται, με τον Καναδά να ενισχύει επίσης την παρουσία του, φοβούμενος μια αποσταθεροποίηση της Αρκτικής. Οι επόμενες κινήσεις του Τζεφ Λάντρι θα παρακολουθούνται στενά, καθώς ο ρόλος του ως «ειδικού απεσταλμένου» θεωρείται από πολλούς ως το πρώτο βήμα για μια επιθετική εξαγορά ή προσάρτηση εδάφους που ανήκει σε κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος. Η διεθνής κοινότητα αναμένει πλέον αν οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε συγκεκριμένα οικονομικά μέτρα για να κάμψουν την αντίσταση της Κοπεγχάγης.
