- Ο Ντόναλντ Τραμπ διόρισε ειδικό απεσταλμένο για την προσάρτηση της Γροιλανδίας.
- Η Δανία χαρακτήρισε την κίνηση των ΗΠΑ ως εντελώς απαράδεκτη.
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε πλήρη αλληλεγγύη στην εδαφική ακεραιότητα της Δανίας.
- Οι αρχές της Γροιλανδίας ξεκαθαρίζουν ότι το μέλλον τους ανήκει στους ίδιους.
Σύμφωνα με το POLITICO, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προκάλεσε διεθνή αναταραχή διορίζοντας τον Τζεφ Λάντρι ως ειδικό απεσταλμένο στη Γροιλανδία, κίνηση που ερμηνεύεται ως προσπάθεια προσάρτησης του νησιού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Δανία αντέδρασαν άμεσα, υπογραμμίζοντας ότι η εδαφική κυριαρχία της περιοχής είναι αδιαπραγμάτευτη βάσει του διεθνούς δικαίου.
| Πρόσωπο / Φορέας | Θέση / Αντίδραση |
|---|---|
| Ντόναλντ Τραμπ | Απαραίτητη η Γροιλανδία για την εθνική ασφάλεια |
| Τζεφ Λάντρι | Διορισμός ως ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ |
| Λαρς Λόκε Ράσμουσεν | Οργισμένη αντίδραση και κλήση του πρέσβη των ΗΠΑ |
| Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν | Πλήρης στήριξη στην κυριαρχία της Δανίας |
| Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν | Απόρριψη της μετατροπής της χώρας σε πιόνι ισχύος |
Αυτή η νέα διπλωματική κρίση αποτελεί την κορύφωση μιας μακροχρόνιας στρατηγικής των ΗΠΑ για τον έλεγχο της Αρκτικής, η οποία έχει αποκτήσει κρίσιμη γεωπολιτική σημασία λόγω των πλούσιων κοιτασμάτων ορυκτών και των νέων ναυτιλιακών οδών. Το παρασκήνιο της υπόθεσης συνδέεται άμεσα με την ανάγκη της Ουάσιγκτον να ενισχύσει την εθνική ασφάλεια μέσω του ελέγχου του στρατηγικού νησιού, το οποίο φιλοξενεί κρίσιμα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για βαλλιστικούς πυραύλους.
Η στρατηγική κίνηση του Λευκού Οίκου
Ο διορισμός του κυβερνήτη της Λουιζιάνα, Τζεφ Λάντρι, σηματοδοτεί μια επιθετική στροφή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι οι ΗΠΑ «πρέπει να έχουν τη Γροιλανδία για την εθνική τους ασφάλεια», ενώ ο Λάντρι εξέφρασε την πρόθεσή του να επισκεφθεί το νησί για να πείσει τους κατοίκους για τα οφέλη της αμερικανικής σημαίας. Η κίνηση αυτή δεν είναι πρωτοφανής, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά του νησιού ήδη από την προηγούμενη θητεία του, φτάνοντας στο σημείο να μην αποκλείει ακόμα και τη χρήση στρατιωτικής βίας τον περασμένο Ιανουάριο.
Η οργισμένη απάντηση της Κοπεγχάγης
Η αντίδραση της Δανίας ήταν ακαριαία και σφοδρή. Ο υπουργός Εξωτερικών, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, κάλεσε τον Αμερικανό πρέσβη Κένεθ Χάουερι για εξηγήσεις, ενώ ο υπουργός Άμυνας χαρακτήρισε τον διορισμό «εντελώς απαράδεκτο». Είναι χαρακτηριστικό ότι η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Δανίας έχει ήδη προειδοποιήσει για την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ, οι οποίες φαίνεται να προτάσσουν τα δικά τους συμφέροντα έναντι των συμμάχων τους. Η υπουργός Εξωτερικών της Γροιλανδίας, Βίβιαν Μότζφελντ, τόνισε ότι ο Χάουερι δεν είχε αναφέρει τίποτα για τα σχέδια του Τραμπ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Νουούκ, κάνοντας λόγο για έλλειψη εμπιστοσύνης.
Προτεινόμενο Αλβανία: Επίθεση με μολότοφ στο γραφείο του Έντι Ράμα για το σκάνδαλο διαφθοράς
Η ευρωπαϊκή ασπίδα προστασίας
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές διεθνών σχέσεων επισημαίνουν ότι η κίνηση αυτή παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της προέδρου της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη της στη Δανία, τονίζοντας την ανάγκη προστασίας της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας των κρατών μελών. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έσπευσε επίσης να δηλώσει ότι η Γροιλανδία ανήκει στον λαό της και η Δανία αποτελεί τον εγγυητή αυτής της σχέσης.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, εξέφρασε τη θλίψη του για το γεγονός ότι η χώρα του αντιμετωπίζεται ως πιόνι σε παιχνίδια εξουσίας. «Δεν είμαστε Δανοί, δεν είμαστε Αμερικανοί, είμαστε ο λαός της Γροιλανδίας», δήλωσε χαρακτηριστικά, ξεκαθαρίζοντας ότι το μέλλον του νησιού θα αποφασιστεί αποκλειστικά από τους κατοίκους του. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις κινήσεις του Λάντρι, ο οποίος αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα τις επαφές του.
Η επόμενη μέρα στη διπλωματική σκακιέρα
Η επιμονή του Λευκού Οίκου στην απόκτηση της Γροιλανδίας αναμένεται να δοκιμάσει τις αντοχές της διατλαντικής συμμαχίας τους επόμενους μήνες. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ουάσιγκτον δεν θα υποχωρήσει εύκολα, δεδομένης της στρατηγικής σημασίας της περιοχής για τον έλεγχο των Αρκτικών περασμάτων. Ωστόσο, η ενιαία στάση της Ευρώπης δημιουργεί ένα ισχυρό διπλωματικό μέτωπο που καθιστά οποιαδήποτε προσπάθεια μονομερούς ενέργειας εξαιρετικά δύσκολη και πολιτικά κοστοβόρα.
