- Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς εξέφρασε σκεπτικισμό για τα ειρηνευτικά σχέδια των ΗΠΑ για την Ουκρανία.
- Κρίσιμη συνάντηση ηγετών Ηνωμένου Βασιλείου, Γερμανίας, Γαλλίας και Ουκρανίας πραγματοποιείται στο Λονδίνο.
- Οι συνομιλίες για την αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών assets αντιμετωπίζουν εμπόδια λόγω νομικών ανησυχιών.
- Ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκι ζητά σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας και ενιαία στάση για το Ντονμπάς.
- Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ περιπλέκουν περαιτέρω τις διεθνείς ειρηνευτικές προσπάθειες.
Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς εξέφρασε έντονο σκεπτικισμό για τα ειρηνευτικά σχέδια των Ηνωμένων Πολιτειών για την Ουκρανία, λίγο πριν από μια κρίσιμη συνάντηση στο Λονδίνο τη Δευτέρα. Στη συνάντηση, που φιλοξενείται από τον Βρετανό Πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, συμμετέχουν επίσης ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με κύριο θέμα το μέλλον του Κιέβου και την επίλυση του πολέμου.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται εν μέσω αυξανόμενων πιέσεων για την εξεύρεση λύσης στον πόλεμο της Ουκρανίας, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας. Οι προσπάθειες για ειρήνη έχουν ενταθεί το τελευταίο διάστημα, με τις ΗΠΑ να έχουν ήδη διεξαγάγει συνομιλίες τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο, χωρίς ωστόσο να έχουν καταλήξει σε απτά αποτελέσματα.
Οι κρίσιμες συνομιλίες στο Λονδίνο και οι ευρωπαϊκές επιφυλάξεις
Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την άφιξή του στην Ντάουνινγκ Στριτ τη Δευτέρα, εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για τις αμερικανικές προτάσεις. Όπως μεταδίδει η POLITICO, ο Μερτς δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είμαι σκεπτικός για ορισμένες λεπτομέρειες που βλέπουμε στα έγγραφα που προέρχονται από την πλευρά των ΗΠΑ. Γι’ αυτό είμαστε εδώ». Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε ότι τα ευρωπαϊκά έθνη «έχουν πολλά χαρτιά στα χέρια τους», συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι «η Ουκρανία αντιστέκεται σε αυτόν τον πόλεμο, και το γεγονός ότι η ρωσική οικονομία αρχίζει να υποφέρει». Ο Μακρόν, ο οποίος είχε δηλώσει νωρίτερα ότι δεν υπάρχει οριστικοποιημένο σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία, τόνισε την ανάγκη για σύγκλιση των κοινών θέσεων για την «συλλογική ασφάλεια». Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επανέλαβε ότι η ενότητα μεταξύ των τριών πλευρών είναι ζωτικής σημασίας, καθώς υπάρχουν πράγματα «που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε χωρίς τους Αμερικανούς [και] πράγματα που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε χωρίς την Ευρώπη». Ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, υποδεχόμενος τους ηγέτες, δήλωσε ότι απαιτείται μια «δίκαιη και διαρκής κατάπαυση του πυρός».
Το αδιέξοδο με τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Ένα από τα κεντρικά θέματα των συζητήσεων είναι η χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη στήριξη της Ουκρανίας. Πριν από τη συνάντηση, Βρετανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Ντάουνινγκ Στριτ ελπίζει σε «σύντομη» εξέλιξη επί του θέματος. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ένα δημοσιονομικό έλλειμμα 71,7 δισεκατομμυρίων ευρώ για το επόμενο έτος, καθιστώντας την αξιοποίηση αυτών των κεφαλαίων κρίσιμη. Το Ηνωμένο Βασίλειο εξετάζει τρόπους για τη χρήση των ρωσικών κρατικών assets που βρίσκονται στη χώρα, ακολουθώντας ένα σχέδιο που έχει προτείνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, το σχέδιο της ΕΕ έχει βρει εμπόδιο, καθώς ο Βέλγος Πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ εξέφρασε την ανησυχία ότι η χώρα του θα μπορούσε να κληθεί να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα. Ο Ρώσος τραπεζίτης Αντρέι Κόστιν είχε προειδοποιήσει νωρίτερα ότι η Μόσχα θα προβεί σε αντίποινα και θα εξαπολύσει μισό αιώνα δικαστικών αγώνων αν η ΕΕ προχωρήσει σε αυτή την κίνηση.
Οι ανεπίλυτες διαφορές και οι ανησυχίες του Ζελένσκι
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας στη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα έληξαν χωρίς αποτέλεσμα, ενώ και οι συζητήσεις μεταξύ Κιέβου και Ουάσιγκτον το Σαββατοκύριακο δεν οδήγησαν σε breakthrough. Παραμένουν σημαντικές διαιρέσεις μεταξύ των δύο πλευρών όσον αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία, καθώς και τις εδαφικές διεκδικήσεις της Ρωσίας. Ο Ζελένσκι δήλωσε στο Bloomberg τη Δευτέρα ότι τα ειρηνευτικά σχέδια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ απαιτούν περαιτέρω συζητήσεις για «ευαίσθητα ζητήματα», επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει «ενιαία άποψη» για το Ντονμπάς, την ανατολική περιοχή της Ουκρανίας. Η βασική του ανησυχία, όπως τόνισε, είναι: «Υπάρχει μία ερώτηση στην οποία εγώ – και όλοι οι Ουκρανοί – θέλουμε να λάβουμε απάντηση: αν η Ρωσία ξεκινήσει ξανά τον πόλεμο, τι θα κάνουν οι εταίροι μας;». Ο Ζελένσκι συναντάται επίσης τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες με κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ενόψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι παρεμβάσεις Τραμπ και ο αντίκτυπος
Οι δηλώσεις του πρώην Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προσθέτουν ένα επιπλέον επίπεδο πολυπλοκότητας στις διαπραγματεύσεις. Την Κυριακή, ο Τραμπ δήλωσε ότι ήταν «λίγο απογοητευμένος που ο Πρόεδρος Ζελένσκι δεν έχει διαβάσει ακόμη την πρόταση», ισχυριζόμενος ότι «οι άνθρωποί του την αγαπούν». Πρότεινε επίσης ότι η Ρωσία «είναι εντάξει με αυτήν». Ο μεγαλύτερος γιος του, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, άφησε επίσης να εννοηθεί την Κυριακή ότι ο πατέρας του μπορεί να αποσυρθεί από την Ουκρανία αν αυτή δεν συνάψει ειρήνη με τη Ρωσία. Αυτές οι δηλώσεις έρχονται εν μέσω των ευρωπαϊκών ανησυχιών για το «απαράδεκτο» ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ, με την ΕΕ να έχει ήδη θέσει «κόκκινες γραμμές» στους περιορισμούς που αυτό θα επέβαλε στον ουκρανικό στρατό. Το δίλημμα του Ζελένσκι μεταξύ συμφωνίας Τραμπ και ευρωπαϊκής στήριξης παραμένει έντονο.
Η επόμενη μέρα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια
Νομικοί κύκλοι και οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η χρήση των παγωμένων ρωσικών assets αποτελεί ένα νομικά και διπλωματικά περίπλοκο ζήτημα, με πιθανές μακροπρόθεσμες συνέπειες για το διεθνές δίκαιο και τις οικονομικές σχέσεις, όπως προειδοποίησε και ο Ρώσος τραπεζίτης Αντρέι Κόστιν. Η έλλειψη ενιαίας ευρωπαϊκής στάσης σε αυτό το θέμα υπογραμμίζει τις εσωτερικές τριβές που δυσχεραίνουν την αποτελεσματική στήριξη της Ουκρανίας. Η συνάντηση στο Λονδίνο, παρά τον εκφρασμένο σκεπτικισμό, αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια για τη σύγκλιση των απόψεων και την επίτευξη μιας κοινής στρατηγικής που θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της Ουκρανίας και την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο σύνολό της.