- Η Γαλλία προωθεί την ανεξάρτητη ευρωπαϊκή άμυνα λόγω της στάσης των ΗΠΑ.
- Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θεωρείται πλέον αναξιόπιστος εταίρος ασφαλείας.
- Το Παρίσι φοβάται την αποδυνάμωση της ΕΕ μέσω αμερικανικών παρεμβάσεων.
- Η στρατηγική αυτονομία γίνεται άμεση προτεραιότητα για τη γηραιά ήπειρο.
Η Γαλλία προχωρά με ταχείς ρυθμούς στον σχεδιασμό μιας αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς η εμπιστοσύνη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να κλονίζεται οριστικά. Σύμφωνα με το POLITICO, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επιβεβαιώνει με τη στάση του τους μακροχρόνιους φόβους του Παρισιού ότι η Ουάσιγκτον δεν αποτελεί πλέον αξιόπιστο εταίρο για την ασφάλεια της ηπείρου.
Η προσπάθεια του Παρισιού να ηγηθεί μιας ανεξάρτητης ευρωπαϊκής άμυνας δεν αποτελεί μια ξαφνική αντίδραση, αλλά την κορύφωση μιας στρατηγικής δεκαετιών. Ιστορικά, η Γαλλία υποστήριζε πάντα ότι η Ευρώπη πρέπει να διαθέτει τα δικά της μέσα προστασίας, ανεξάρτητα από τις διαθέσεις της εκάστοτε αμερικανικής κυβέρνησης. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της αυξανόμενης αβεβαιότητας στις διατλαντικές σχέσεις, με το Παρίσι να θεωρεί ότι η στρατηγική αυτονομία είναι πλέον μονόδρομος για την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η επιβεβαίωση των γαλλικών φόβων από την Ουάσιγκτον
Για πολλά χρόνια, η γαλλική διπλωματία προειδοποιούσε ότι η εξάρτηση από την αμερικανική ομπρέλα ασφαλείας ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Σήμερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται να δικαιώνει αυτές τις ανησυχίες, υιοθετώντας μια πολιτική που θέτει σε αμφισβήτηση τις παραδοσιακές συμμαχίες. Η νέα στρατηγική του Τραμπ, η οποία επικρίνει έντονα την Ευρώπη και αναβιώνει δόγματα του παρελθόντος, έχει προκαλέσει έντονη νευρικότητα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Το Παρίσι παρατηρεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στρέφουν το ενδιαφέρον τους στον Ινδο-Ειρηνικό, αφήνοντας την Ευρώπη εκτεθειμένη σε περιφερειακές απειλές. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται από το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον ενισχύει ενεργά πατριωτικά ευρωπαϊκά κόμματα, μια κίνηση που πολλοί αναλυτές ερμηνεύουν ως προσπάθεια αποδυνάμωσης της συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το εσωτερικό της.
Η πρόκληση της στρατηγικής αυτονομίας
Η δημιουργία μιας αυτόνομης αμυντικής δομής απαιτεί τεράστιες επενδύσεις και πολιτική βούληση που συχνά λείπει από άλλα κράτη-μέλη. Ωστόσο, η Γαλλία επιμένει ότι η Ευρώπη πρέπει να πάψει να είναι ο «ρυθμιστής του κόσμου» και να γίνει πραγματικός γεωπολιτικός παίκτης. Ήδη, ο Αντόνιο Κόστα προειδοποίησε τις ΗΠΑ να μην παρεμβαίνουν στις εσωτερικές πολιτικές επιλογές των Ευρωπαίων, τονίζοντας την ανάγκη για σεβασμό της κυριαρχίας.
Νομικοί και διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η τρέχουσα γεωπολιτική αστάθεια αναγκάζει την Ευρώπη να επανεκτιμήσει τις προτεραιότητές της. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια στροφή προς ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, καθώς η αβεβαιότητα για τις μελλοντικές δεσμεύσεις των ΗΠΑ αυξάνεται. Ακόμη και ο Πάπας Λέων απηύθυνε έκκληση στον πρόεδρο των ΗΠΑ να μην διαλύσει τη διατλαντική συμμαχία, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Η επόμενη μέρα για τη διατλαντική συμμαχία
Παρά τις προσπάθειες για τη διατήρηση των ισορροπιών, η Γαλλία προετοιμάζεται για ένα μέλλον όπου η Ευρώπη θα πρέπει να πορευτεί μόνη της στον τομέα της άμυνας. Οι επερχόμενοι εορτασμοί για τα 250 χρόνια των ΗΠΑ το 2026, αν και σχεδιάζονται με λαμπρότητα στο Παρίσι, δεν μπορούν να κρύψουν το βαθύ ρήγμα που έχει δημιουργηθεί στις διπλωματικές σχέσεις των δύο πλευρών.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν η υπόλοιπη Ευρώπη θα ακολουθήσει το γαλλικό όραμα ή αν θα συνεχίσει να αναζητά την προστασία μιας Ουάσιγκτον που δείχνει όλο και λιγότερο πρόθυμη να την παρέχει. Οι εξελίξεις των επόμενων μηνών θα είναι καθοριστικές για τη διαμόρφωση του νέου δόγματος ασφαλείας της γηραιάς ηπείρου, με το Παρίσι να κρατά τα ηνία μιας ιστορικής αλλαγής πορείας.
