- Η Φεντερίκα Μογκερίνι παραιτήθηκε από πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης σήμερα.
- Η παραίτηση συνδέεται με έρευνα για απάτη και διαφθορά στην ίδρυση διπλωματικής ακαδημίας.
- Η πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας είχε ανακριθεί από τις βελγικές αρχές την Τρίτη.
- Η υπόθεση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και εγείρει ερωτήματα για τη διαφάνεια στην ΕΕ.
Η πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, παραιτήθηκε σήμερα από τη θέση της πρύτανη του Κολλεγίου της Ευρώπης, λίγες ημέρες μετά τις εφόδους των βελγικών αρχών σε σχέση με έρευνα για απάτη. Η απόφαση αυτή έρχεται εν μέσω κατηγοριών για φερόμενη διαφθορά στην ίδρυση διπλωματικής ακαδημίας, υπόθεση για την οποία η Μογκερίνι και ο Στέφανο Σανίνο τέθηκαν υπό κράτηση την Τρίτη.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς γεγονότων που έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αναδεικνύοντας την ανάγκη για αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία σε όλα τα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υπόθεση της φερόμενης απάτης, που αφορά την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, έχει θέσει στο μικροσκόπιο τις διαδικασίες και τους ελέγχους των ευρωπαϊκών οργανισμών.
Η παραίτηση και το παρασκήνιο της έρευνας
Όπως μεταδίδει το POLITICO, η Φεντερίκα Μογκερίνι, πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ανακοίνωσε την παραίτησή της από τη θέση της πρύτανη του Κολλεγίου της Ευρώπης. Στην επίσημη δήλωσή της, η Μογκερίνι τόνισε ότι η απόφασή της ελήφθη «σε πλήρη ευθυγράμμιση με την απόλυτη αυστηρότητα και δικαιοσύνη» με την οποία πάντοτε ασκούσε τα καθήκοντά της. Η παραίτηση αυτή ακολουθεί τις εφόδους που πραγματοποίησαν οι βελγικές αρχές την Τρίτη, 2 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο έρευνας για απάτη.
Η έρευνα επικεντρώνεται σε φερόμενη διαφθορά κατά την ίδρυση μιας ακαδημίας εκπαίδευσης διπλωματών, με υποψίες χειραγώγησης δημόσιου διαγωνισμού. Η Μογκερίνι, μαζί με τον Στέφανο Σανίνο, έναν από τους ανώτερους διπλωμάτες του μπλοκ, τέθηκαν υπό κράτηση την Τρίτη για ανάκριση από τη βελγική αστυνομία, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ. Η ανάκριση της Μογκερίνι και του Σανίνο πραγματοποιήθηκε μετά από εφόδους στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS) και στο Κολλέγιο της Ευρώπης. Ο Σανίνο, από την πλευρά του, αποχώρησε από τον ρόλο του στην Κομισιόν την Τετάρτη, 3 Δεκεμβρίου.
Οι κατηγορίες και οι αντιδράσεις
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι η Φεντερίκα Μογκερίνι και δύο ακόμη άτομα κατηγορήθηκαν επίσημα για απάτη, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου. Οι κατηγορίες σχετίζονται με την χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ εκπαίδευση νεαρών διπλωματών. Οι τρεις ύποπτοι αφέθηκαν ελεύθεροι μετά την κράτησή τους, καθώς δεν θεωρούνται ύποπτοι φυγής.
Η υπόθεση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η ανώτατη διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλας, χαρακτήρισε «βαθιά σοκαριστικές» τις καταγγελίες απάτης, ενώ η πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εύα Καϊλή, δήλωσε ότι το Βέλγιο «δεν είναι ασφαλές μέρος» για πολιτικές προσωπικότητες, συνδέοντας την έρευνα με το σκάνδαλο του Qatargate. Ακόμη και οι ΗΠΑ επέκριναν έντονα την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον Υφυπουργό Εξωτερικών Κρίστοφερ Λάνταου να τονίζει τον ρόλο της Μογκερίνι στην έρευνα.
Νομικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις αυτές, ανεξαρτήτως της τελικής έκβασης της δικαιοσύνης, δημιουργούν ένα σοβαρό πλήγμα στην εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως θεσμού διαφάνειας και ακεραιότητας. Η ταχύτητα με την οποία οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι τέθηκαν υπό κράτηση και οι επίσημες κατηγορίες υπογραμμίζουν την αυστηροποίηση των ελέγχων και την αποφασιστικότητα των αρχών να αντιμετωπίσουν φαινόμενα διαφθοράς, ακόμη και σε ανώτατα κλιμάκια.
Η επόμενη μέρα για το Κολλέγιο της Ευρώπης και την ΕΕ
Η παραίτηση της Φεντερίκα Μογκερίνι, η οποία διετέλεσε επικεφαλής της EEAS από το 2014 έως το 2019 και ήταν πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης από το 2020, αφήνει κενό σε έναν σημαντικό εκπαιδευτικό θεσμό για τους μελλοντικούς ευρωπαίους διπλωμάτες. Το Κολλέγιο της Ευρώπης, γνωστό για την αριστεία του στην ευρωπαϊκή εκπαίδευση, θα κληθεί να διαχειριστεί την κατάσταση και να αποκαταστήσει την ηρεμία. Η υπόθεση εγείρει επίσης ευρύτερα ερωτήματα για την εποπτεία των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων και την ανάγκη για ενισχυμένους μηχανισμούς ελέγχου για την πρόληψη παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον.