- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδυναμώνει την απαγόρευση πώλησης κινητήρων εσωτερικής καύσης από το 2035.
- Ο νέος στόχος μείωσης εκπομπών ορίζεται στο 90% αντί για 100%, επιτρέποντας υβριδικά και range extenders.
- Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να αντισταθμίζουν το 10% των εκπομπών με πράσινο χάλυβα ή εναλλακτικά καύσιμα.
- Η απόφαση αποτελεί νίκη για τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας μετά από έντονο lobbying.
- Η νέα ρύθμιση περιλαμβάνει επίσης μέτρα για πράσινους εταιρικούς στόλους και ενίσχυση μικρών ηλεκτρικών οχημάτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να αποδυναμώσει την de facto απαγόρευση πώλησης οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035, απαιτώντας από τις αυτοκινητοβιομηχανίες να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά 90% αντί για το αρχικό 100%, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν τις συζητήσεις και επικαλείται το POLITICO. Η αλλαγή αυτή, που αποτελεί τεράστια νίκη για τα κεντροδεξιά κόμματα και τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, θα επιτρέψει την πώληση plug-in υβριδικών και οχημάτων με range extenders μετά το 2035.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μηνών έντονου lobbying από τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην κλιματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αρχική δέσμευση για μηδενικές εκπομπές ρύπων από νέα οχήματα έως το 2035, η οποία ουσιαστικά απαγόρευε τους κινητήρες εσωτερικής καύσης, αναμένεται να μετριαστεί, προσφέροντας ευελιξία στους κατασκευαστές και δημιουργώντας νέα δεδομένα στην αγορά.
Οι λεπτομέρειες της νέας συμφωνίας και οι εξαιρέσεις
Σύμφωνα με την υπό διαπραγμάτευση συμφωνία, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούν να πωλούν plug-in υβριδικά (PHEV) και οχήματα με range extenders (μικρούς κινητήρες εσωτερικής καύσης που επεκτείνουν την αυτονομία των μπαταριών) και μετά το 2035. Ωστόσο, αυτές οι ευελιξίες θα συνδέονται με την «αντιστάθμιση» του επιπλέον 10% των εκπομπών μέσω της χρήσης πράσινου χάλυβα και εναλλακτικών καυσίμων στην παραγωγή. Οι ακριβείς λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργεί αυτή η αντιστάθμιση και το ποσοστό των καυσίμων ή του χάλυβα που θα πρέπει να καταναλωθεί στην παραγωγή, βρίσκονται ακόμη υπό διαπραγμάτευση.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή ανατρέπει ουσιαστικά την αρχική απαγόρευση, δίνοντας μια σημαντική ανάσα στον ευρωπαϊκό κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί αυτή την εξέλιξη, καθώς οι μετοχές των μεγάλων κατασκευαστών έχουν δείξει σημάδια σταθεροποίησης. Η είδηση αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Manfred Weber, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στις 11 Δεκεμβρίου, ότι η απαγόρευση είχε ανατραπεί, με τον στόχο του 100% μείωσης των εκπομπών CO2 για το 2035 να μειώνεται στο 90%. Η εξέλιξη αυτή είχε αναφερθεί πρώτη φορά από τους Financial Times. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις προηγούμενες συζητήσεις, μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Ανατροπή της απαγόρευσης πώλησης κινητήρων εσωτερικής καύσης από το 2035.
Ο αντίκτυπος στην αυτοκινητοβιομηχανία και οι αντιδράσεις
Η βιομηχανία υποστηρίζει ότι η απαγόρευση της πώλησης οχημάτων που εκπέμπουν CO2 την καθιστά λιγότερο ανταγωνιστική έναντι των κινεζικών εταιρειών, οι οποίες έχουν προβάδισμα στα ηλεκτρικά οχήματα. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αντιμετωπίζουν επίσης πρόσθετες προκλήσεις λόγω του εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, και των υποτονικών πωλήσεων στην εγχώρια αγορά. Από την άλλη πλευρά, οι υπέρμαχοι του κλίματος ζητούν από την Επιτροπή να παραμείνει πιστή στον αρχικό της στόχο. Ο William Todts, εκτελεστικός διευθυντής της πράσινης ΜΚΟ Transport & Environment, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η ΕΕ κερδίζει χρόνο όταν το επόμενο παιχνίδι έχει ήδη ξεκινήσει. Κάθε ευρώ που εκτρέπεται σε plug-in υβριδικά είναι ένα ευρώ που δεν δαπανάται για ηλεκτρικά οχήματα, ενώ η Κίνα προχωράει περαιτέρω».
Προτεινόμενο Η ΕΕ προχωρά σε πρόταση για απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2027
Νέες ρυθμίσεις και πολιτικές διαφωνίες
Περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τα συστήματα κίνησης που θα επιτρέπονται μετά το 2035 αναδύονται. Στο τρέχον σχέδιο, τα range extenders θα υπολογίζονται για μεγαλύτερη μείωση εκπομπών από τα plug-in υβριδικά, καθώς εκπέμπουν λιγότερο CO2. Αυτό σημαίνει ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα λαμβάνουν περισσότερες πιστώσεις εκπομπών για τα range extenders. Η μεταρρύθμιση του 2035 αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πακέτου για την αυτοκινητοβιομηχανία που θα παρουσιάσει η Επιτροπή την Τρίτη, 17 Δεκεμβρίου 2025, και θα περιλαμβάνει νέο κανονισμό για την πράσινη εταιρική στόλων και ένα αυτοκινητιστικό omnibus. Επιπλέον, θα επιτρέπεται το «pooling» εκπομπών, όπου μια εταιρεία που δεν πληροί τον στόχο του 90% μπορεί να αγοράσει πιστώσεις από άλλη που υπερκαλύπτει τον στόχο, μια κερδοφόρα πρακτική για κατασκευαστές όπως η Tesla. Μια ξεχωριστή πρωτοβουλία, που ζήτησε η πρόεδρος της Επιτροπής, Ursula von der Leyen, τον Σεπτέμβριο, θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση των μικρών ηλεκτρικών οχημάτων, με τις εταιρείες που τα παράγουν να λαμβάνουν συντελεστή 1.3 στους υπολογισμούς στόχων.
Η επόμενη μέρα και οι αντιδράσεις των κρατών μελών
Το σχέδιο αυτό αποτελεί το πρώτο βήμα σε μια μακρά και πολιτικά φορτισμένη πορεία προς τη νομοθέτηση. Θα περάσει τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις πρωτεύουσες της ΕΕ, όπου οι πολιτικές ομάδες παραμένουν διχασμένες σχετικά με το πόσο μακριά πρέπει να φτάσει η Επιτροπή για να διασώσει τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Το ΕΛΚ και η ακροδεξιά έχουν πιέσει έντονα για την ανατροπή της απαγόρευσης, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα συμμαχία μεταξύ τους στο Κοινοβούλιο για την περαιτέρω αποδυνάμωση του νόμου. Τα κράτη μέλη έχουν επίσης αντικρουόμενες ιδέες. Η Ισπανία επιθυμεί ο στόχος να παραμείνει αμετάβλητος, ενώ η Γερμανία αντιδρά στην πίεση της Γαλλίας για απαιτήσεις «Buy European», φοβούμενη ότι αυτό θα πυροδοτήσει έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η Γερμανία, άλλωστε, έχει ήδη συμφωνήσει σε εξαιρέσεις στην απαγόρευση, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο άρθρο μας για τις συμφωνίες για συντάξεις και κινητήρες.
