Ευρωπαϊκή Ένωση: Στα 3 δισ. ευρώ ετησίως το κόστος των τόκων για το δάνειο στην Ουκρανία

Οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα κληθούν να καταβάλουν το ποσό των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την κάλυψη των τόκων του νέου δανείου ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία. Όπως αναφέρει το POLITICO, οι ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό, εγκαταλείποντας το αρχικό σχέδιο για άμεση αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια ενός διπλωματικού μαραθωνίου στις Βρυξέλλες, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητούσε τρόπους να καλύψει το δημοσιονομικό κενό των 71,7 δισεκατομμυρίων ευρώ που αντιμετωπίζει το Κίεβο για το 2026. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ότι η επιλογή του κοινού χρέους ήταν η μόνη εφικτή λύση, δεδομένης της αδυναμίας των κρατών-μελών να συμφωνήσουν σε ένα νομικά περίπλοκο πλαίσιο για τη χρήση των ρωσικών κεφαλαίων ως εγγύηση.

Το παρασκήνιο της συμφωνίας και το αδιέξοδο με τα ρωσικά assets

Η απόφαση ελήφθη τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προκρίνει τη λύση του κοινού δανεισμού για τη χρηματοδότηση της ουκρανικής άμυνας. Παρά το γεγονός ότι υπήρχε ήδη μια συμφωνία για την παροχή δανείου ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ, η μέθοδος χρηματοδότησης παρέμενε το κύριο σημείο τριβής. Η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία επέλεξαν να μην συμμετάσχουν στο βάρος του χρέους, ωστόσο δεσμεύτηκαν να μην εμποδίσουν τη διαδικασία για τις υπόλοιπες 24 χώρες.

Κεντρικό ρόλο στο αδιέξοδο έπαιξε το Βέλγιο, καθώς ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ απαίτησε απεριόριστες οικονομικές εγγυήσεις έναντι ενός δανείου που θα βασιζόταν στα ρωσικά στοιχεία. Η αντίσταση αυτή ανάγκασε τους ηγέτες να στραφούν στον κοινοτικό προϋπολογισμό, ο οποίος θα λειτουργήσει ως εγγυητής για την άντληση των κεφαλαίων από τις αγορές.

Το κόστος του δανεισμού και η επιβάρυνση του προϋπολογισμού

Το νέο σχέδιο προβλέπει ότι η ΕΕ θα καταβάλει 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε τόκους το 2027, ενώ από το 2028 το ποσό αυτό θα εκτοξευθεί στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Τα κεφάλαια αυτά θα προέλθουν από τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, ο οποίος χρηματοδοτείται απευθείας από τις εθνικές κυβερνήσεις. Η Ουκρανία θα υποχρεωθεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο εάν η Ρωσία τερματίσει τον πόλεμο και καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις, ένα σενάριο που προς το παρόν φαντάζει μακρινό.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα αυτής της επιλογής. Οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η ΕΕ ενδέχεται να αναγκαστεί να ανακυκλώνει το χρέος επ’ αόριστον ή να επανέλθει στο ζήτημα των ρωσικών assets στο μέλλον, εάν οι πιέσεις στον κοινοτικό προϋπολογισμό γίνουν μη διαχειρίσιμες. Η Ρωσία, από την πλευρά της, έχει ήδη αντιδράσει έντονα, καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν χαρακτήρισε ως ληστεία κάθε απόπειρα δέσμευσης των κρατικών κεφαλαίων της χώρας του.

Η επόμενη μέρα για τη χρηματοδότηση του Κιέβου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει την πρόταση για την ενισχυμένη συνεργασία των 24 κρατών στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Το σχέδιο προβλέπει την εκταμίευση 45 δισεκατομμυρίων ευρώ εντός του επόμενου έτους, παρέχοντας μια κρίσιμη «ανάσα» στην Ουκρανία καθώς εισέρχεται στο πέμπτο έτος των πολεμικών επιχειρήσεων. Τα υπόλοιπα κεφάλαια προγραμματίζεται να αποδοθούν το 2027, με αυστηρές δικλείδες ασφαλείας κατά της διαφθοράς και συγκεκριμένους στόχους για τις στρατιωτικές και δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας.

Παρά το υψηλό τίμημα, η συμφωνία θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αποτροπή μιας οικονομικής κατάρρευσης του Κιέβου. Ωστόσο, η πολιτική αντιπαράθεση εντός της ΕΕ για την κατανομή των βαρών και τη χρήση των ρωσικών κεφαλαίων αναμένεται να παραμείνει στην κορυφή της ατζέντας, καθώς οι δημοσιονομικοί περιορισμοί των κρατών-μελών γίνονται ολοένα και πιο ασφυκτικοί.