Eurovision: Χώρες μποϊκοτάρουν τον διαγωνισμό του 2026 λόγω της συμμετοχής του Ισραήλ

Η Eurovision βρίσκεται σε πρωτοφανή κρίση, καθώς πολλαπλοί ευρωπαϊκοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς ανακοίνωσαν επίσημα ότι δεν θα συμμετάσχουν στον διαγωνισμό του 2026 στη Βιέννη. Η απόφαση αυτή έρχεται ως αντίδραση στην έγκριση της συμμετοχής του Ισραήλ από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU), παρά τις έντονες διαμαρτυρίες που συνδέονται με τον πόλεμο στη Γάζα και την ανθρωπιστική κρίση.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας κρίσιμης συνάντησης που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στη Γενεύη, όπου η EBU αποφάσισε να επιτρέψει τη συμμετοχή του Ισραήλ, παρά τις αυξανόμενες εκκλήσεις για αποκλεισμό του. Η απόφαση αυτή έχει πυροδοτήσει μια ιστορική αντίδραση, βυθίζοντας τον διαγωνισμό στην βαθύτερη κρίση της ιστορίας του, καθώς αναδεικνύονται έντονα οι γεωπολιτικές διαστάσεις ενός φεστιβάλ που διακηρύσσει την «μη πολιτική» του φύση.

Η κρίση της Eurovision: Γιατί χώρες μποϊκοτάρουν

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU) ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι μεγάλη πλειοψηφία των μελών της συμφώνησε πως «δεν υπήρχε ανάγκη για περαιτέρω ψηφοφορία σχετικά με τη συμμετοχή» του Ισραήλ, επιβεβαιώνοντας ότι ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision 2026 θα προχωρήσει όπως είχε προγραμματιστεί, με «πρόσθετες διασφαλίσεις». Ωστόσο, αυτή η απόφαση δεν έγινε δεκτή από όλους, καθώς ορισμένες χώρες εξέφρασαν την έντονη διαφωνία τους και προχώρησαν σε μποϊκοτάζ. Η κίνηση αυτή υπογραμμίζει την αυξανόμενη ένταση μεταξύ της επιθυμίας για πολιτική ουδετερότητα και της πίεσης για ηθική στάση απέναντι σε διεθνείς συγκρούσεις.

Οι επίσημες ανακοινώσεις και οι αντιδράσεις

Αμέσως μετά την ανακοίνωση της EBU, οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς της Ισπανίας (RTVE), της Ιρλανδίας (RTÉ), της Ολλανδίας (AVROTROS) και της Σλοβενίας δήλωσαν ότι διαφωνούν με την απόφαση και δεν θα συμμετάσχουν στην 70ή επέτειο της Eurovision στη Βιέννη. Οι χώρες που μποϊκοτάρουν επικαλέστηκαν τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και την επακόλουθη ανθρωπιστική κρίση ως βασικούς λόγους για την απόφασή τους. «Η κουλτούρα ενώνει, αλλά όχι με οποιοδήποτε τίμημα», δήλωσε ο Taco Zimmerman, γενικός διευθυντής του ολλανδικού AVROTROS, τονίζοντας ότι «οι οικουμενικές αξίες όπως η ανθρωπιά και η ελευθερία του Τύπου έχουν παραβιαστεί σοβαρά».

Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία είχε προειδοποιήσει ότι θα μπορούσε να αποσυρθεί από τον διαγωνισμό εάν το Ισραήλ δεν επιτρεπόταν να συμμετάσχει, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις εντός της Ευρώπης. Ο Golan Yochpaz, ανώτερο στέλεχος της ισραηλινής τηλεόρασης, είχε χαρακτηρίσει την προσπάθεια αποκλεισμού της KAN (ισραηλινού εθνικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα) ως «πολιτιστικό μποϊκοτάζ». Η RTÉ της Ιρλανδίας δήλωσε ότι η συμμετοχή της «παραμένει ασυνείδητη δεδομένης της φρικτής απώλειας ζωών στη Γάζα και της ανθρωπιστικής κρίσης εκεί».

Ο αντίκτυπος και οι κατηγορίες για γεωπολιτικά συμφέροντα

Η RTVE της Ισπανίας δήλωσε ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στη Eurovision. Ο πρόεδρος της RTVE, José Pablo López, υπογράμμισε ότι «αυτό που συνέβη στη Συνέλευση της EBU επιβεβαιώνει ότι η Eurovision δεν είναι ένας διαγωνισμός τραγουδιού, αλλά ένα φεστιβάλ που κυριαρχείται από γεωπολιτικά συμφέροντα και είναι κατακερματισμένο». Η EBU στη Γενεύη συμφώνησε επίσης σε μέτρα για τον «περιορισμό της δυσανάλογης επιρροής τρίτων, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητικών εκστρατειών», και περιόρισε τον αριθμό των δημόσιων ψήφων σε 10 «ανά μέθοδο πληρωμής», αλλαγές που η RTVE χαρακτήρισε «ανεπαρκείς». Αυτές οι αλλαγές προκλήθηκαν από προηγούμενη διαμάχη νωρίτερα φέτος, όταν αρκετοί ευρωπαϊκοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς ισχυρίστηκαν ότι η ισραηλινή κυβέρνηση είχε παρέμβει στην ψηφοφορία, μετά την λήψη του μεγαλύτερου αριθμού δημόσιων ψήφων από το Ισραήλ στον τελικό.

Το ιστορικό πλαίσιο: Πόλεμος στη Γάζα και προηγούμενες αποφάσεις

Η EBU βρίσκεται σε συζητήσεις με τα μέλη της σχετικά με τη συμμετοχή του Ισραήλ από μια συνάντηση τον Ιούνιο του 2025 στο Λονδίνο. Ο διαγωνισμός, που διοργανώνεται από την EBU, μια συμμαχία δημόσιων μέσων ενημέρωσης με 113 μέλη σε 56 χώρες, έχει από καιρό διακηρύξει ότι είναι «μη πολιτικός». Ωστόσο, το 2022, η EBU απαγόρευσε τη συμμετοχή της Ρωσίας στον διαγωνισμό μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, δημιουργώντας ένα προηγούμενο για πολιτικούς αποκλεισμούς. Η παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους, κυρίως πολίτες, και παίρνοντας 251 ομήρους. Η επίθεση προκάλεσε μια μεγάλη ισραηλινή στρατιωτική επίθεση στη Γάζα, η οποία έχει σκοτώσει δεκάδες χιλιάδων Παλαιστίνιους, εκτοπίζοντας το 90% του πληθυσμού της Γάζας και καταστρέφοντας μεγάλες περιοχές. Μια εκεχειρία που επετεύχθη τον Οκτώβριο του 2025 οδήγησε στην απελευθέρωση των εναπομεινάντων 20 Ισραηλινών ομήρων.