- Οι Ελβετοί ψηφοφόροι απέρριψαν δύο προτάσεις σε δημοψήφισμα της Κυριακής.
- Η μία πρόταση αφορούσε φόρο 50% σε κληρονομιές άνω των 50 εκατ. φράγκων.
- Η δεύτερη πρόταση ζητούσε επέκταση της υποχρεωτικής θητείας στις γυναίκες.
- Και οι δύο πρωτοβουλίες απορρίφθηκαν με συντριπτική πλειοψηφία, 79% και 84% αντίστοιχα.
- Το αποτέλεσμα αντανακλά την προσήλωση των Ελβετών στην τρέχουσα κοινωνικοοικονομική δομή τους.
Σε ένα διπλό δημοψήφισμα που διεξήχθη την Κυριακή, οι Ελβετοί ψηφοφόροι απέρριψαν με μεγάλη πλειοψηφία δύο βασικές πρωτοβουλίες: μία που πρότεινε την επιβολή φόρου στις μεγάλες κληρονομιές των υπερ-πλουσίων και μία άλλη για την επέκταση της υποχρεωτικής πολιτικής ή στρατιωτικής θητείας στις γυναίκες. Περίπου το 79% τάχθηκε κατά του φόρου κληρονομιάς, ενώ το 84% απέρριψε την πρόταση για τη θητεία, σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις.
Αυτή η διπλή απόρριψη αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας, όπου οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν για κρίσιμα ζητήματα μέσω δημοψηφισμάτων, συχνά αντιστεκόμενοι σε προτάσεις που θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά το κοινωνικοοικονομικό τους μοντέλο. Η συμμετοχή σε τέτοιες διαδικασίες υπογραμμίζει την πολιτική ωριμότητα και την προσήλωση των Ελβετών στην προστασία των καθιερωμένων θεσμών και της οικονομικής τους σταθερότητας.
Η διπλή απόρριψη των προτάσεων
Οι Ελβετοί ψηφοφόροι απέρριψαν με συντριπτική πλειοψηφία δύο πρωτοβουλίες σε δημοψήφισμα που διεξήχθη την Κυριακή, 30 Νοεμβρίου 2025, όπως μεταδίδει το POLITICO. Η μία πρόταση αφορούσε την φορολόγηση των υπερ-πλουσίων στις κληρονομιές τους, ενώ η άλλη ζητούσε την επέκταση της υποχρεωτικής πολιτικής ή στρατιωτικής θητείας στις γυναίκες. Οι αρχικές προβλέψεις, μετά το κλείσιμο των καλπών το μεσημέρι της Κυριακής, έδειξαν ξεκάθαρα την τάση των ψηφοφόρων.
Συγκεκριμένα, περίπου το 84% των ψηφοφόρων τάχθηκε κατά της πρότασης για την επέκταση της υποχρεωτικής πολιτικής ή στρατιωτικής θητείας στις γυναίκες. Αντίστοιχα, το 79% απέρριψε την πρωτοβουλία για τον φόρο κληρονομιάς, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων που έδειχναν ισχυρή αντίθεση και για τις δύο προτάσεις. Η απόρριψη του φόρου κληρονομιάς είχε ήδη αναφερθεί από τις πρώτες εκτιμήσεις, όπως μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά στο άρθρο Η Ελβετία απέρριψε τον φόρο 50% στις κληρονομιές των υπερ-πλουσίων με 79%.
Οι πρωτοβουλίες και οι στόχοι τους
Η φορολογική πρωτοβουλία προέβλεπε την επιβολή φόρου 50% σε κληρονομιές άνω των 50 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων (περίπου 53,6 εκατομμύρια ευρώ), με τα έσοδα να κατευθύνονται σε μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η πρόταση αυτή είχε υποβληθεί από την πτέρυγα νεολαίας των αριστερών Σοσιαλδημοκρατών. Περισσότερες λεπτομέρειες για την πρόταση πριν την ψηφοφορία μπορείτε να βρείτε στο άρθρο Ελβετία: Ψηφίζει την Κυριακή για φόρο 50% σε κληρονομιές άνω των 50 εκατ. φράγκων.
Προτεινόμενο Η Ελβετία απέρριψε τον φόρο 50% στις κληρονομιές των υπερ-πλουσίων με 79%
Η πρωτοβουλία με τίτλο «Για μια αφοσιωμένη Ελβετία» (For a committed Switzerland) στόχευε στην επέκταση της υποχρεωτικής στρατιωτικής ή πολιτικής θητείας, η οποία ισχύει για τους άνδρες, και στις γυναίκες. Επιπλέον, πρότεινε τη διεύρυνση των μορφών υπηρεσίας ώστε να περιλαμβάνουν δράσεις προς όφελος της κοινωνίας, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η βοήθεια σε ευάλωτα άτομα και η πρόληψη καταστροφών. Η πρόταση για την πολιτική θητεία ξεκίνησε από την ένωση servicecitoyen.ch με έδρα τη Γενεύη και υποστηρίχθηκε από 107.613 υπογραφές, καθώς και από κόμματα όπως οι Φιλελεύθεροι Πράσινοι και το Κόμμα των Πειρατών. Στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η συζήτηση για τη στρατιωτική θητεία επανέρχεται, με τη Γαλλία να επαναφέρει την εθελοντική στρατιωτική θητεία, όπως περιγράφεται στο άρθρο Η Γαλλία επαναφέρει την εθελοντική στρατιωτική θητεία εν μέσω ρωσικής απειλής.
Οι αντιδράσεις και η επόμενη μέρα
Και οι δύο πρωτοβουλίες δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν ευρύτερη πολιτική υποστήριξη από την ελβετική κυβέρνηση ή άλλα μεγάλα κόμματα. Μάλιστα, δημοσκόπηση που διεξήχθη 10 ημέρες πριν από την ψηφοφορία είχε προβλέψει την ήττα και των δύο προτάσεων στις κάλπες, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από το τελικό αποτέλεσμα. Αυτή η έλλειψη ευρείας συναίνεσης υποδηλώνει ότι οι προτάσεις αυτές δεν είχαν βαθιά ρίζα στην κυρίαρχη πολιτική και κοινωνική κουλτούρα της χώρας.
Νομικοί κύκλοι και πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η σταθερότητα του ελβετικού πολιτικού συστήματος και η συντηρητική προσέγγιση σε θέματα που αφορούν την οικονομία και την κοινωνική δομή, συχνά οδηγούν στην απόρριψη ριζοσπαστικών αλλαγών. Η ισχυρή αντίσταση σε νέους φόρους, ειδικά σε αυτούς που επηρεάζουν τον πλούτο, αποτελεί πάγιο χαρακτηριστικό της ελβετικής νοοτροπίας, η οποία δίνει προτεραιότητα στην οικονομική ελευθερία και την ιδιωτική περιουσία.
Τι σηματοδοτεί το αποτέλεσμα
Η απόρριψη αυτών των πρωτοβουλιών σηματοδοτεί τη συνέχιση του status quo στην Ελβετία, τόσο σε φορολογικά όσο και σε κοινωνικά ζητήματα. Οι ψηφοφόροι έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ότι δεν επιθυμούν σημαντικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ελκυστικότητα της χώρας για τους πλούσιους, ούτε την επέκταση της υποχρεωτικής θητείας σε μια εποχή που άλλες χώρες εξετάζουν διαφορετικά μοντέλα. Το αποτέλεσμα ενισχύει την εικόνα της Ελβετίας ως μιας χώρας που προτιμά τη σταθερότητα και την προσεκτική εξέλιξη έναντι των ριζικών μεταρρυθμίσεων.
