- Έγκριση δανείου 90 δισ. ευρώ για την Ουκρανία μέσω κοινού δανεισμού.
- Αποτυχία του σχεδίου για άμεση χρήση των παγωμένων ρωσικών assets.
- Το Βέλγιο μπλόκαρε τη χρήση των ρωσικών κεφαλαίων για προστασία της Euroclear.
- Αποχή τριών κρατών-μελών από τη νέα χρηματοδοτική συμφωνία.
- Η Ουκρανία εξασφαλίζει οικονομική στήριξη για τα επόμενα δύο έτη.
Μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις 16 ωρών, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για την παροχή δανείου ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία. Παρά τις έντονες πιέσεις, το σχέδιο για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων κατέρρευσε, οδηγώντας στην ενεργοποίηση ενός εναλλακτικού σχεδίου κοινού δανεισμού που θα εγγυηθεί από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου αβεβαιότητας, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Γερμανία προσπαθούσαν να κάμψουν τις αντιστάσεις κρατών-μελών σχετικά με τη νομιμότητα της κατάσχεσης ρωσικών κεφαλαίων. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ένα βαθύ χάσμα μεταξύ των χωρών που επιθυμούσαν μια πιο επιθετική οικονομική απάντηση στη Μόσχα και εκείνων που φοβούνταν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και τη σταθερότητα του ευρώ.
Η στροφή στον κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό
Όπως αναφέρει το POLITICO, η τελική λύση βασίστηκε σε μια πρόταση για έκδοση κοινού χρέους, η οποία θα εγγυηθεί από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Αν και η επιλογή αυτή δεν ήταν η προτιμώμενη για το Βερολίνο, η ανάγκη να διασφαλιστεί η οικονομική επιβίωση της Ουκρανίας ενόψει της άνοιξης του 2026 υπερίσχυσε. Οι μαραθώνιες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες κατέδειξαν ότι η ενότητα του μπλοκ δοκιμάζεται, καθώς η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία επέλεξαν να μην συμμετάσχουν στο σχήμα.
Το βελγικό «μπλόκο» και η Euroclear
Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ Ντε Βέβερ, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αποτυχία του αρχικού σχεδίου. Η ανησυχία του εστιάστηκε στην προστασία της Euroclear, του χρηματοπιστωτικού κολοσσού που εδρεύει στο Βέλγιο και διακρατά το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών assets. Ο Ντε Βέβερ απαίτησε εγγυήσεις για την κάλυψη πιθανών νομικών αντιποίνων, κάτι που οι υπόλοιποι ηγέτες απέρριψαν ως μια λευκή επιταγή που δεν μπορούσαν να υπογράψουν. Η στάση αυτή οδήγησε στην ενεργοποίηση του Σχεδίου Β για τη χρηματοδότηση, που βασίζεται στον δανεισμό αντί για την άμεση χρήση των κεφαλαίων της Μόσχας.
Πολιτικές ισορροπίες και ο ρόλος της Ιταλίας
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, σε συνεργασία με το Βέλγιο, κατάφερε να αποδυναμώσει τις προτάσεις του Γερμανού Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Μελόνι υποστήριξε ότι η λογική επικράτησε, αποφεύγοντας μια κίνηση που θα μπορούσε να κλονίσει την εμπιστοσύνη στο ευρώ. Παράλληλα, η Ιταλία πέτυχε την αναβολή της εμπορικής συμφωνίας Mercosur, περιπλέκοντας την ατζέντα του Μερτς, ο οποίος δέχεται έντονες πιέσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας από την άκρα δεξιά.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η απόφαση για κοινό δανεισμό 90 δισ. ευρώ ενέχει κινδύνους για τις χώρες του Βορρά, οι οποίες παραδοσιακά ανθίστανται στην ανάληψη χρέους για λογαριασμό τρίτων. Ωστόσο, η πίεση που ασκεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και η ρητορική του Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν άφησαν περιθώρια για περαιτέρω καθυστερήσεις, καθιστώντας τη συμφωνία μια αναγκαία υποχώρηση για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής συνοχής.
Η επόμενη μέρα για την ουκρανική οικονομία
Η συμφωνία παρέχει μια κρίσιμη ανάσα στο Κίεβο, καθώς ο πόλεμος εισέρχεται στο τέταρτο έτος του. Αν και η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων παραμένει στο τραπέζι ως μελλοντική επιλογή για την αποπληρωμή του δανείου, η άμεση χρηματοδότηση είναι πλέον εξασφαλισμένη. Οι ηγέτες της ΕΕ θα κληθούν το επόμενο διάστημα να εξειδικεύσουν τις νομικές λεπτομέρειες, ενώ η Ουκρανία προετοιμάζεται για τις αυξημένες ανάγκες της ερχόμενης άνοιξης, αποφεύγοντας τον κίνδυνο μιας οικονομικής κατάρρευσης.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσημη νομική ή φοροτεχνική συμβουλή
