ΕΕ-Mercosur: Συμφωνία για αυστηρότερες διασφαλίσεις στους αγρότες υπό την πίεση Γαλλίας και Ιταλίας

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν την Τετάρτη σε συμφωνία για αυστηρότερες προστασίες των Ευρωπαίων αγροτών, σε μια ύστατη προσπάθεια να καμφθούν οι αντιστάσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας. Το συμπληρωματικό κείμενο προβλέπει την αυτόματη επαναφορά δασμών σε εισαγωγές πουλερικών και βοείου κρέατος, εάν οι ροές από τη Λατινική Αμερική προκαλέσουν αποσταθεροποίηση στις ευρωπαϊκές αγορές.

Αυτή η εξέλιξη αποτελεί το αποκορύφωμα διαπραγματεύσεων 25 ετών και έρχεται σε μια στιγμή που η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δοκιμάζεται από έντονες εσωτερικές πιέσεις στον αγροτικό τομέα. Η κίνηση αυτή στοχεύει να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των εξαγωγικών φιλοδοξιών της Γερμανίας και των ανησυχιών για την επισιτιστική κυριαρχία που εκφράζουν το Παρίσι και η Ρώμη, προσπαθώντας να διασφαλίσει ότι ο ανταγωνισμός από το μπλοκ της Λατινικής Αμερικής δεν θα αποβεί μοιραίος για τους εγχώριους παραγωγούς.

Οι νέες δικλείδες ασφαλείας και ο μηχανισμός προστασίας

Όπως μεταδίδει το POLITICO, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη και η Κομισιόν ενέκριναν ένα κείμενο που εισάγει αυστηρότερες διασφαλίσεις για τα ευαίσθητα προϊόντα. Ο νέος μηχανισμός προβλέπει ότι η Επιτροπή θα ξεκινά άμεσα έρευνα εάν οι εισαγωγές βοείου κρέατος ή πουλερικών αυξηθούν περισσότερο από 8% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας. Παράλληλα, η προστασία ενεργοποιείται εάν οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων είναι τουλάχιστον 8% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές.

Η συμβιβαστική λύση που επιτεύχθηκε σε λιγότερο από τέσσερις ώρες διαπραγματεύσεων, αποτελεί μια μέση οδό μεταξύ της αρχικής πρότασης της Κομισιόν για όριο 10% και της απαίτησης του Ευρωκοινοβουλίου για 5%. Ωστόσο, δεν έγινε δεκτή η ρήτρα αμοιβαιότητας, η οποία θα υποχρέωνε τις χώρες της Mercosur να τηρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα παραγωγής τροφίμων, καθώς η Κομισιόν προειδοποίησε ότι κάτι τέτοιο θα τίναζε τη συμφωνία στον αέρα.

Το πολιτικό παρασκήνιο και το «μπλόκο» Μακρόν-Μελόνι

Η συμφωνία έρχεται την παραμονή της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, όπου οι υποστηρικτές της συμφωνίας ελπίζουν να πείσουν τον Εμανουέλ Μακρόν και την Τζόρτζια Μελόνι να αποσύρουν τις επιφυλάξεις τους. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός φαίνεται να χρησιμοποιεί το ζήτημα της Mercosur ως διαπραγματευτικό χαρτί για να εξασφαλίσει ανταλλάγματα στις αγροτικές δαπάνες του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, ενώ ο Μακρόν παραμένει υπό την πίεση των Γάλλων αγροτών που ετοιμάζουν μαζικές διαδηλώσεις στις Βρυξέλλες.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η στάση του Βερολίνου, καθώς η Γερμανία συνδέει άμεσα την επικύρωση της συμφωνίας με τις μελλοντικές γερμανικές εισφορές στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Στελέχη της γερμανικής αντιπολίτευσης υπογραμμίζουν ότι χωρίς την οικονομική ανάπτυξη που θα φέρουν οι νέες εξαγωγές, η Γερμανία δεν θα είναι σε θέση να παραμείνει ο μεγαλύτερος καθαρός χρηματοδότης της Ένωσης, ασκώντας έτσι έμμεση πίεση στις χώρες που αντιδρούν.

Το τελεσίγραφο Λούλα και η επόμενη μέρα

Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από το δραματικό τελεσίγραφο του προέδρου Λούλα της Βραζιλίας, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι εάν η συμφωνία δεν υπογραφεί εντός του Δεκεμβρίου, η χώρα του θα αποσυρθεί οριστικά από τις διαπραγματεύσεις. «Δώσαμε ό,τι μπορούσε να δώσει η διπλωματία», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η υπομονή του μπλοκ της Λατινικής Αμερικής έχει εξαντληθεί μετά από δυόμισι δεκαετίες συζητήσεων.

Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα

Παρά τον συμβιβασμό, οι επικριτές της συμφωνίας, όπως οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο, κάνουν λόγο για μια «επικοινωνιακή φιέστα» που δεν προσφέρει ουσιαστική προστασία. Η Δανία, που κατέχει την προεδρία του Συμβουλίου, επιδιώκει μια τελική ψηφοφορία των πρεσβευτών την Παρασκευή, η οποία απαιτεί ειδική πλειοψηφία 15 χωρών που εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Εάν επιτευχθεί συμφωνία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να πετάξει το Σάββατο στη Βραζιλία για την ιστορική υπογραφή που θα δημιουργήσει μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου 700 εκατομμυρίων ανθρώπων.