Δύο ακροδεξιοί ευρωβουλευτές, η Σίλβια Σαρντόνε και ο Πιέτρο Φιόκι, αναδεικνύονται σε απρόσμενους παράγοντες που ενδέχεται να ξεμπλοκάρουν το αδιέξοδο στην πρόταση νόμου της ΕΕ για τα γενετικά επεξεργασμένα φυτά. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από μήνες άκαρπων διαπραγματεύσεων και εν μέσω φόβων ότι η νομοθεσία, αξίας τρισεκατομμυρίων ευρώ, κινδυνεύει να ναυαγήσει.
Η συζήτηση γύρω από τις Νέες Γενωμικές Τεχνικές (NGT) αποτελεί συνέχεια μιας ευρύτερης τάσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου η ανάγκη για νομοθετική ευελιξία συγκρούεται συχνά με τις παραδοσιακές περιβαλλοντικές και κοινωνικές ευαισθησίες. Αυτή η πρόταση νόμου, που θα καθορίσει το μέλλον της γεωργίας και της βιοτεχνολογίας στην Ευρώπη, έχει βρεθεί σε αδιέξοδο λόγω των έντονων διαφωνιών μεταξύ των πολιτικών ομάδων, αναδεικνύοντας τις βαθύτερες ιδεολογικές συγκρούσεις εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για τα γενετικά επεξεργασμένα φυτά
Μετά από μήνες εντατικών συναντήσεων, οι διαπραγματεύσεις για την πρόταση νόμου σχετικά με τις Νέες Γενωμικές Τεχνικές (NGT) έχουν περιέλθει σε πλήρες αδιέξοδο. Η νομοθεσία αυτή είναι κρίσιμη για το αν η Ευρώπη θα ανοίξει την πόρτα σε μια νέα γενιά φυτών που έχουν υποστεί γενετική επεξεργασία, μια καινοτομία που υπολογίζεται ότι αξίζει τρισεκατομμύρια ευρώ.
Οι υποστηρικτές της τεχνολογίας τονίζουν ότι μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη καλλιεργειών που αντέχουν στην ξηρασία και μειώνουν τη χρήση χημικών, ενώ οι επικριτές εκφράζουν φόβους ότι θα ενισχύσει τις μεγάλες εταιρείες σπόρων μέσω των πατεντών, πλήττοντας τους μικρότερους παραγωγούς.
Ο Γάλλος Σοσιαλιστής Christophe Clergeau, με την υποστήριξη των Πρασίνων και της Αριστεράς, επιμένει σε αυστηρότερες προστασίες για τις μικρές εταιρείες, τους καταναλωτές και το περιβάλλον. Από την άλλη πλευρά, η Σουηδή συντηρητική Jessica Polfjärd, ως διαμεσολαβητής του Κοινοβουλίου, αγωνίζεται να διατηρήσει την ενότητα της παράταξής της.
Το αποτέλεσμα είναι μια συνεχής επανάληψη των ίδιων επιχειρημάτων, με τις συζητήσεις να καταρρέουν κάθε φορά που ξεκινούν.
Η απρόσμενη παρέμβαση της άκρας δεξιάς
Σε αυτό το αδιέξοδο, δύο ευρωβουλευτές της άκρας δεξιάς, οι οποίοι αρχικά είχαν αγνοηθεί, έχουν αρχίσει να δείχνουν σημάδια ότι είναι έτοιμοι να συμβιβαστούν. Πρόκειται για την Σίλβια Σαρντόνε του ιταλικού κόμματος Lega, γνωστή για τις σκληρές της θέσεις κατά των «πράσινων τρελών» και του «ισλαμισμού», και τον Πιέτρο Φιόκι, κληρονόμο μιας δυναστείας πυρομαχικών και ένθερμο υποστηρικτή του κυνηγιού.
Και οι δύο έχουν δηλώσει πρόθυμοι να αποδεχθούν την περιορισμένη συμφωνία που οι κυβερνήσεις θεωρούν τη μόνη ρεαλιστική επιλογή.
Αυτή η εξέλιξη έχει αλλάξει το κλίμα των διαπραγματεύσεων. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, η απειλή παρέμβασης της άκρας δεξιάς θα μπορούσε να αναγκάσει τον Clergeau να αποδεχθεί έναν ασθενέστερο συμβιβασμό. Αυτό θα συνέβαινε για να αποφευχθεί μια ακόμα πιο αδύναμη συμφωνία, υποστηριζόμενη από την άκρα δεξιά, η οποία θα περνούσε χωρίς τη δική του συμμετοχή, σύμφωνα με αξιωματούχο του Κοινοβουλίου.
Η άκρα δεξιά εδραιώνει τη θέση της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ το κέντρο δεξιάς της ΕΕ βρίσκεται σε κρίσιμη επιλογή για συμμαχίες.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωμάτες είναι η αυξανόμενη εξάρτηση από τις ακροδεξιές δυνάμεις για την προώθηση νομοθετημάτων που βρίσκονται σε αδιέξοδο. Η πρόσφατη συνεργασία του κέντρου-δεξιάς με ακροδεξιές ομάδες για την προώθηση ενός πακέτου απορρύθμισης στο Κοινοβούλιο, παρά τις αντιδράσεις, υποδηλώνει μια μετατόπιση των πολιτικών ισορροπιών και εγείρει ερωτήματα για τη μελλοντική κατεύθυνση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η άκρα δεξιά ζητά δράση σε μετανάστες και πράσινους κανόνες, ενώ η EPP εγκαταλείπει τον συμβιβασμό για τους εταιρικούς κανόνες βιωσιμότητας.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Ο Christophe Clergeau απέρριψε κατηγορηματικά το σενάριο του συμβιβασμού, δηλώνοντας ότι οι συνομιλίες δεν έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο και ότι δεν έχει προκύψει κάτι νέο για περαιτέρω σχολιασμό. Προηγουμένως είχε τονίσει την ανάγκη για αποδείξεις ότι οι νέες γενωμικές τεχνικές προσφέρουν πραγματικά οφέλη και όχι απλώς υποσχέσεις στα χαρτιά.
Επίσης, υποστήριξε ότι η συμφωνία δεν πρέπει να επιταχύνει τη συγκέντρωση της αγοράς σπόρων στα χέρια λίγων πολυεθνικών εταιρειών, εις βάρος των μικρότερων παραγωγών και αγροτών.
Παρόλα αυτά, μια σημαντική πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου μέρους των Σοσιαλιστών του Clergeau, αναμένεται να υποστηρίξει οποιαδήποτε συμφωνία επιτευχθεί, αν αυτό απαιτείται για να γίνει νόμος η ρύθμιση. Αυτό υποδηλώνει ότι ο Clergeau ίσως δεν αντικατοπτρίζει πλέον την ισορροπία εντός του Κοινοβουλίου.
Νέος γύρος τεχνικών συναντήσεων έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου και την επόμενη εβδομάδα, πριν από μια κρίσιμη πολιτική συνεδρίαση στις αρχές Δεκεμβρίου. Οι αναγνώσεις και οι αναταράξεις στο συνέδριο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών είναι ενδεικτικές των εσωτερικών διαφωνιών, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε νέα πολιτικά διλήμματα.
Η επόμενη μέρα για τη νομοθεσία των NGT
Λίγοι από τους συμμετέχοντες στις συζητήσεις πιστεύουν ότι οι υφιστάμενες διαφωνίες θα επιλυθούν μαγικά πριν από τις προγραμματισμένες συνεδριάσεις. Το ερώτημα που πλανάται πάνω από κάθε συνάντηση είναι αν η παρέμβαση της άκρας δεξιάς θα είναι τελικά η λύση για να προχωρήσει η συμφωνία.
Όπως το έθεσε ένας διπλωμάτης, «αν αυτό χρειάζεται για να περάσει η συμφωνία, τότε γιατί όχι;» Η πολιτική σκοπιμότητα φαίνεται να υπερτερεί των ιδεολογικών διαφορών, οδηγώντας σε μια απρόβλεπτη έκβαση για το μέλλον της γενετικής επεξεργασίας φυτών στην Ευρώπη.
