Οι κορυφαίοι αξιωματούχοι άμυνας της Ευρώπης, σε συνάντηση στο Βερολίνο, έστειλαν ένα ενιαίο μήνυμα στήριξης στην Ουκρανία, δεσμευόμενοι για απεριόριστη βοήθεια και αυξημένη ευθύνη για την ασφάλεια της ηπείρου. Η συνάντηση υπογράμμισε την προετοιμασία για έναν μακροχρόνιο πόλεμο και την αντιμετώπιση των κλιμακούμενων υβριδικών απειλών.
Σε μια κρίσιμη συνάντηση στο Βερολίνο, οι κορυφαίοι αξιωματούχοι άμυνας των πέντε μεγαλύτερων στρατιωτικών δυνάμεων της Ευρώπης επιβεβαίωσαν την αταλάντευτη υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ότι η βοήθεια προς το Κίεβο θα παραμείνει ανοιχτού τέλους.
Η συνάντηση αυτή υπογράμμισε την αυξανόμενη ανάγκη της ηπείρου να αναλάβει περισσότερη ευθύνη για την ίδια της την ασφάλεια, καθώς ο πόλεμος εισέρχεται σε έναν ακόμη δύσκολο χειμώνα, με τις υβριδικές απειλές κατά της Ευρώπης να επιταχύνονται.
Η παρούσα δέσμευση της Ευρώπης για αυξημένη αυτονομία στην άμυνα δεν αποτελεί ένα ξαφνικό φαινόμενο, αλλά την κορύφωση μιας μακράς συζήτησης που εντάθηκε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την αυξανόμενη αίσθηση ότι η ήπειρος δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά σε εξωτερικούς εταίρους.
Τεχνικά, η εξάρτηση από τις ΗΠΑ για την αμυντική τεχνολογία και τις στρατιωτικές δυνατότητες έχει δημιουργήσει κενά που ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε με δραματικό τρόπο. Η ανάγκη για κοινές προμήθειες, ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και συντονισμένες στρατηγικές είναι πλέον επιτακτική, καθώς η γεωπολιτική πραγματικότητα απαιτεί μια πιο ισχυρή και ανεξάρτητη ευρωπαϊκή αμυντική στάση.
Η Ενωμένη Στάση της Ευρώπης και οι Νέες Προκλήσεις
Ο Γερμανός Υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, τόνισε τη συνέχεια της γερμανικής ηγεσίας στην υποστήριξη της Ουκρανίας, επιβεβαιώνοντας τη πολυετή χρηματοδότηση για συστήματα αεράμυνας Patriot και αναχαιτιστές, μέσω του μηχανισμού PURL. Η Γερμανία έχει ήδη χρηματοδοτήσει ένα πακέτο αεράμυνας ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ και θα συνεισφέρει τουλάχιστον 150 εκατομμύρια ευρώ σε ένα νέο πακέτο.
Στόχος είναι η παρουσίαση «κάτι ουσιαστικού» για κοινές προμήθειες με το Ηνωμένο Βασίλειο στην επόμενη συνάντηση στη Βαρσοβία, δείχνοντας μια εμβάθυνση της συνεργασίας.
Από την πλευρά της Γαλλίας, η Υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων, Κατρίν Βοτρέν, υπογράμμισε την ανάγκη για εντατικοποίηση της μακροπρόθεσμης στρατιωτικής και οικονομικής πίεσης στη Μόσχα. Δεσμεύτηκε ότι το Παρίσι θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία «για όσο χρειαστεί» και αναφέρθηκε στην προετοιμασία εγγυήσεων ασφαλείας για το Κίεβο.
Η Βοτρέν κάλεσε επίσης για αυστηρότερη επιβολή των κυρώσεων, προειδοποιώντας για τον «στόλο-φάντασμα» της Ρωσίας που χρηματοδοτεί σημαντικό μέρος της πολεμικής της προσπάθειας, τονίζοντας την ανάγκη να «αυξήσουμε την πίεση για να σπάσουμε αυτό το οικονομικό μοντέλο».
Η Ιταλία, μέσω του Υπουργού Άμυνας Γκουίντο Κροσέτο, ανέδειξε τις δικές της πρωτοβουλίες βοήθειας, ανακοινώνοντας την παροχή 800 εκατομμυρίων ευρώ σε πολιτική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων γεννητριών για την αντιμετώπιση των ενεργειακών ελλείψεων του χειμώνα.
Επιπλέον, θα παρασχεθεί πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια μέσω του τέταρτου και δωδέκατου πακέτου βοήθειας, με τον Κροσέτο να δηλώνει κατηγορηματικά: «Η δέσμευσή μας στο Κίεβο θα συνεχιστεί – πάντα».
Ο Πολωνός Υφυπουργός Άμυνας, Πάβελ Ζαλέφσκι, συνέδεσε άμεσα την ασφάλεια της Ευρώπης με την ανθεκτικότητα της Ουκρανίας, υπογραμμίζοντας ότι «η γραμμή ασφαλείας της Ευρώπης βρίσκεται στην ρωσο-ουκρανική μετωπική γραμμή». Η Βαρσοβία σχεδιάζει να υποβάλει πάνω από 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε αμυντικά-βιομηχανικά έργα στο πλαίσιο του νέου επενδυτικού σχεδίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων κοινών επιχειρήσεων με ουκρανικές αμυντικές εταιρείες εντός της Πολωνίας, για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ικανότητας της Ουκρανίας.
Οι Αριθμοί της Στήριξης και οι Υβριδικές Απειλές
Οι δεσμεύσεις που ανακοινώθηκαν στη συνάντηση αντικατοπτρίζουν μια συγκεκριμένη και μετρήσιμη προσπάθεια για την ενίσχυση της Ουκρανίας και της ευρωπαϊκής άμυνας:
- Η Γερμανία έχει ήδη χρηματοδοτήσει πακέτο αεράμυνας 500 εκατομμυρίων ευρώ και θα συνεισφέρει τουλάχιστον 150 εκατομμύρια ευρώ σε νέο πακέτο.
- Η Ιταλία θα παραδώσει 800 εκατομμύρια ευρώ σε πολιτική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων γεννητριών για τον χειμώνα.
- Η Πολωνία σχεδιάζει επενδύσεις άνω των 40 δισεκατομμυρίων ευρώ σε αμυντικά-βιομηχανικά έργα, με κοινές επιχειρήσεις με την Ουκρανία.
- Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, προειδοποίησε για την έξαρση των «καθημερινών» υβριδικών επιθέσεων, όπως σαμποτάζ, κυβερνοεπιθέσεις και εισβολές drones, τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε να το δεχτούμε ως τη νέα κανονικότητα».
Στην εμπειρία μας με παρόμοιες κρίσεις, η αρχική αισιοδοξία για μια γρήγορη επίλυση συχνά δίνει τη θέση της σε μια σκληρή πραγματικότητα μακροχρόνιας σύγκρουσης. Αυτό που παρατηρούμε τώρα είναι μια σημαντική μετατόπιση της ευρωπαϊκής στρατηγικής, από την παροχή άμεσης βοήθειας στην οικοδόμηση βιώσιμων αμυντικών δυνατοτήτων και τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα.
Η αγορά, και ειδικότερα ο τομέας της άμυνας, ανταποκρίνεται με αυξημένες επενδύσεις και αναδιάρθρωση των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς η προοπτική ενός παρατεταμένου πολέμου έχει γίνει η κυρίαρχη εκτίμηση.
Πώς Επηρεάζεται η Ευρωπαϊκή Άμυνα και Οικονομία
Η δέσμευση για μακροχρόνια στήριξη και αυξημένη ευθύνη μεταφράζεται σε σημαντικές επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή άμυνα και οικονομία. Οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες, όπως αυτές που ανακοίνωσε η Πολωνία, θα τονώσουν την αμυντική βιομηχανία, αλλά θα ασκήσουν και πίεση στους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Η έμφαση στις κοινές προμήθειες στοχεύει στην αποδοτικότητα και τη διαλειτουργικότητα, μειώνοντας την εξάρτηση από τρίτες χώρες και ενισχύοντας την στρατηγική αυτονομία της ΕΕ. Για τους πολίτες, η προμήθεια γεννητριών από την Ιταλία αναδεικνύει την πραγματική απειλή των ενεργειακών ελλείψεων και την ανάγκη για ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας σε όλη την ήπειρο.
Το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας: Μακροχρόνια Δέσμευση
Κλείνοντας, η συνάντηση στο Βερολίνο επιβεβαίωσε μια κοινή διαπίστωση: η Ευρώπη προετοιμάζεται για έναν μακροχρόνιο πόλεμο και προσαρμόζεται ανάλογα. Όπως δήλωσε ο Πιστόριους, «τα μέτρα μας έχουν αποτέλεσμα – και δεν πρέπει να χαλαρώσουμε». Η εκτίμησή μας είναι ότι η συνεχιζόμενη ενότητα και η ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων θα είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των κλιμακούμενων απειλών.
Προτείνουμε οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να συνεχίσουν να επενδύουν σε καινοτόμες λύσεις και ισχυρές συμμαχίες, όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για την ευρύτερη σταθερότητα και ασφάλεια της Ευρώπης.
