Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών δήλωσαν την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2025, ότι οποιοδήποτε σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία πρέπει να περιλαμβάνει τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους. Η δήλωση αυτή έρχεται ως απάντηση σε ένα πλαίσιο που φέρεται να προτάθηκε από τις ΗΠΑ, το οποίο θα προέβλεπε το Κίεβο να παραχωρήσει εδάφη, όπλα και να περιορίσει το μέγεθος του στρατού του.
Η συζήτηση γύρω από ένα πιθανό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία εντείνεται, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να φέρονται να έχουν προτείνει ένα πλαίσιο που θα απαιτούσε σημαντικές παραχωρήσεις από το Κίεβο. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο όπου οι ρωσικές δυνάσεις σημειώνουν περαιτέρω εδαφικά κέρδη στην ανατολική Ουκρανία, ενώ ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντιμετωπίζει ένα σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε στην απομάκρυνση υπουργών.
Η αμερικανική πρόταση και οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025, επικαλούμενο δύο πηγές, οι ΗΠΑ φέρεται να έχουν σηματοδοτήσει στον Πρόεδρο Ζελένσκι ότι η Ουκρανία πρέπει να αποδεχθεί ένα αμερικανικό πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου. Το πλαίσιο αυτό προβλέπει την παραχώρηση εδάφους, την παράδοση ορισμένων όπλων και τον περιορισμό του μεγέθους του ουκρανικού στρατού. Οι προτάσεις αυτές, αν επιβεβαιωθούν, θα αποτελούσαν μια σημαντική οπισθοδρόμηση για το Κίεβο.
Η θέση των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών
Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών, κατά την άφιξή τους σε συνάντηση στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, τόνισαν την ανάγκη για συμμετοχή της Ουκρανίας και της Ευρώπης σε οποιοδήποτε σχέδιο ειρήνης. Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλλας, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Αυτό που εμείς ως Ευρωπαίοι υποστηρίζουμε πάντα είναι μια μακροχρόνια και δίκαιη ειρήνη, και χαιρετίζουμε κάθε προσπάθεια για την επίτευξή της.
Φυσικά, για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο, χρειάζεται τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους στο πλευρό του».
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, υπογράμμισε ότι ένα σχέδιο ειρήνης δεν πρέπει να ισοδυναμεί με «συνθηκολόγηση» στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. «Οι Ουκρανοί θέλουν ειρήνη – μια δίκαιη ειρήνη που σέβεται την κυριαρχία όλων, μια διαρκή ειρήνη που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από μελλοντική επιθετικότητα», δήλωσε, προσθέτοντας ότι «η ειρήνη δεν μπορεί να είναι συνθηκολόγηση».
Προτεινόμενο Witkoff: Σχέδιο ειρήνης για Ουκρανία με ρωσική συμβολή
Παρόμοια στάση τήρησαν και άλλοι υπουργοί, τονίζοντας ότι δεν είχαν δει κανένα επίσημο σχέδιο των ΗΠΑ και ζητούσαν διευκρινίσεις.
Το παρασκήνιο και οι επιπτώσεις για το Κίεβο
Η φημολογούμενη αμερικανική πρόταση έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για το Κίεβο. Εκτός από τις συνεχιζόμενες ρωσικές εδαφικές προόδους στην ανατολική Ουκρανία, ο Πρόεδρος Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε, την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025, στην απομάκρυνση των υπουργών Ενέργειας και Δικαιοσύνης. Το σκάνδαλο διαφθοράς έχει προκαλέσει ένταση στο κοινοβούλιο και αυξανόμενη δημόσια οργή, αποδυναμώνοντας την εσωτερική συνοχή της ουκρανικής κυβέρνησης.
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, κατά την άφιξή του στη συνάντηση των Βρυξελλών, δήλωσε ότι η Ευρώπη αναμένει να συμβουλευτεί για οποιοδήποτε σχέδιο ειρήνης, καθώς η ευρωπαϊκή ασφάλεια διακυβεύεται. Υπογράμμισε επίσης ότι η ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί δεν πρέπει να περιοριστεί.
«Ελπίζω ότι δεν είναι το θύμα που έχει περιορισμούς στην ικανότητά του να αμυνθεί, αλλά ο επιτιθέμενος», είπε, εκφράζοντας την ανησυχία πολλών Ευρωπαίων αναλυτών για την πιθανότητα ενός σχεδίου που θα ευνοούσε τον επιτιθέμενο.
Οι επόμενες κινήσεις και οι προσδοκίες
Η Λευκή Οικία έχει αρνηθεί να σχολιάσει το θέμα, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε στην πλατφόρμα X ότι η Ουάσιγκτον «θα συνεχίσει να αναπτύσσει μια λίστα πιθανών ιδεών για τον τερματισμό αυτού του πολέμου, βασισμένη σε στοιχεία και από τις δύο πλευρές αυτής της σύγκρουσης». Ο Μάρκο Ρούμπιο είχε συμμετάσχει πρόσφατα σε συναντήσεις των G7 όπου συζητήθηκαν θέματα Ουκρανίας.
Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων υπουργών υποδηλώνουν μια ενιαία στάση από την πλευρά της ΕΕ, η οποία επιδιώκει να διασφαλίσει ότι οποιαδήποτε λύση θα είναι βιώσιμη και δίκαιη, με πλήρη σεβασμό στην κυριαρχία της Ουκρανίας και με την ενεργή συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
Η προοπτική περαιτέρω διπλωματικών ζυμώσεων παραμένει ανοιχτή, με την Ευρώπη να αναζητά ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ειρήνης.
