- Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι υπέβαλαν τροποποιημένο σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία, αποκλίνοντας από την πρόταση των ΗΠΑ.
- Η ευρωπαϊκή πρόταση αυξάνει το όριο του ουκρανικού στρατού σε 800.000 και αρνείται τις προκαθορισμένες εδαφικές παραχωρήσεις.
- Οι Ευρωπαίοι ζητούν πλήρη αποζημίωση της Ουκρανίας από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και εγγύηση ασφαλείας τύπου Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ.
- Το σχέδιο των ΗΠΑ προέβλεπε κέρδη 50% για τις ΗΠΑ από την αξιοποίηση των ρωσικών κεφαλαίων, κάτι που οι Ευρωπαίοι απορρίπτουν.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι υπέβαλαν μια τροποποιημένη εκδοχή του ειρηνευτικού σχεδίου των Ηνωμένων Πολιτειών για την Ουκρανία, η οποία αποκλίνει από τις προτεινόμενες οροφές στις ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου και τις εδαφικές παραχωρήσεις, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Reuters την Κυριακή.
Το έγγραφο, που συντάχθηκε από τις δυνάμεις Ε3 (Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία), προτείνει μεταξύ άλλων ανώτατο όριο 800.000 στρατιωτών σε καιρό ειρήνης και πλήρη αποζημίωση της Ουκρανίας μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Η νέα αυτή εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών διπλωματικών προσπαθειών για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, καθώς το αρχικό προσχέδιο ειρηνευτικού σχεδίου των Ηνωμένων Πολιτειών είχε ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους.
Η ευρωπαϊκή αντιπρόταση, η οποία θα συζητηθεί στη Γενεύη, επιδιώκει να διασφαλίσει μια πιο ευνοϊκή θέση για το Κίεβο, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε εδαφικό επίπεδο, ενώ παράλληλα θέτει νέους όρους για την αξιοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Οι βασικές διαφορές στις προτάσεις
Το έγγραφο των Ευρωπαίων, που συντάχθηκε από τις δυνάμεις Ε3 – Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία – λαμβάνει ως βάση την αμερικανική πρόταση, αλλά προχωρά σε σημαντικές τροποποιήσεις. Ειδικότερα, ενώ το σχέδιο των ΗΠΑ πρότεινε ανώτατο όριο 600.000 στρατιωτών για την Ουκρανία, η ευρωπαϊκή εκδοχή ανεβάζει αυτό το όριο στις 800.000 «σε καιρό ειρήνης».
Αυτή η διαφορά υπογραμμίζει την ευρωπαϊκή ανησυχία για την ικανότητα της Ουκρανίας να διατηρήσει μια ισχυρή άμυνα μετά το τέλος των εχθροπραξιών.
Ένα άλλο κρίσιμο σημείο διαφωνίας αφορά τις εδαφικές παραχωρήσεις. Το αμερικανικό σχέδιο προέβλεπε την αναγνώριση ορισμένων περιοχών ως «de facto ρωσικών», κάτι που οι Ευρωπαίοι απορρίπτουν. Αντίθετα, η αντιπρόταση αναφέρει ότι οι «διαπραγματεύσεις για εδαφικές ανταλλαγές θα ξεκινήσουν από τη Γραμμή Επαφής», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για διαφορετικά αποτελέσματα.
Αυτή η προσέγγιση δείχνει την απροθυμία των Ευρωπαίων να νομιμοποιήσουν εκ των προτέρων τις ρωσικές κατακτήσεις.
Το ζήτημα των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων
Η χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στη Δύση, κυρίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα. Το αμερικανικό σχέδιο πρότεινε την επένδυση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από αυτά τα κεφάλαια σε μια «προσπάθεια ανοικοδόμησης και επένδυσης στην Ουκρανία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ», με τις ΗΠΑ να λαμβάνουν το 50% των κερδών.
Επιπλέον, το υπόλοιπο θα επενδυόταν σε ένα «ξεχωριστό επενδυτικό όχημα ΗΠΑ-Ρωσίας».
Οι Ευρωπαίοι απορρίπτουν αυτή την πρόταση, υπογραμμίζοντας ότι «η Ουκρανία θα ανοικοδομηθεί πλήρως και θα αποζημιωθεί οικονομικά, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που θα παραμείνουν παγωμένα μέχρι η Ρωσία να αποζημιώσει τις ζημιές στην Ουκρανία».
Αυτό το σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη συζητήσει εκτενώς τη χρήση των ρωσικών παγωμένων περιουσιακών στοιχείων για την χρηματοδότηση της Ουκρανίας, αντιμετωπίζοντας νομικές προκλήσεις και αντιστάσεις από ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Σλοβακία.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η πρόταση των Ευρωπαίων για πλήρη αποζημίωση της Ουκρανίας μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ενισχύει την αρχή της ευθύνης του επιτιθέμενου, ενώ παράλληλα αποφεύγει την εκμετάλλευση των κεφαλαίων για κέρδη τρίτων χωρών, κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει νομικά προηγούμενα και να βλάψει τη διεθνή εμπιστοσύνη.
Εγγυήσεις ασφαλείας και η επόμενη μέρα
Ένα άλλο βασικό σημείο της ευρωπαϊκής αντιπρότασης είναι η παροχή στην Ουκρανία μιας εγγύησης ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία θα είναι «παρόμοια με τη ρήτρα του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ». Αυτό θα προσέδιδε στην Ουκρανία ένα επίπεδο προστασίας που υπερβαίνει τις απλές διμερείς συμφωνίες, ενισχύοντας τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της χώρας.
Η πρόταση αυτή αντικατοπτρίζει την ευρωπαϊκή επιθυμία για μια ισχυρή και δεσμευτική δέσμευση από τις ΗΠΑ για την ασφάλεια της Ουκρανίας, σε αντίθεση με το αρχικό αμερικανικό σχέδιο που είχε προβλέψει ακόμη και μόνιμη απαγόρευση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Οι αντιπροτάσεις των Ευρωπαίων, όπως επισημαίνει και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, αναδεικνύουν την ανάγκη για εντονότερη ευρωπαϊκή συμμετοχή στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ουκρανίας και της ευρύτερης ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η διαφωνία για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και τις εδαφικές παραχωρήσεις αποτελεί ένα σαφές μήνυμα ότι οι Ευρωπαίοι δεν είναι διατεθειμένοι να αποδεχθούν ένα σχέδιο που δεν εξυπηρετεί πλήρως τα συμφέροντα της Ουκρανίας και της ευρωπαϊκής σταθερότητας.
Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη αναμένεται να είναι κρίσιμη για την πορεία του ειρηνευτικού σχεδίου.