Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες για μια σύνοδο κορυφής με βαρύ πρόγραμμα, στην οποία κυριαρχεί η προσπάθεια για την αντιμετώπιση πολλαπλών προκλήσεων που απειλούν την ενότητα και την κατεύθυνση της Ένωσης. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκονται τα φλέγοντα ζητήματα της Ουκρανίας, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, το μεταναστευτικό, αλλά και οι εσωτερικές πιέσεις που δημιουργεί το αυξανόμενο κόστος στέγασης.
Πέρα από την επίλυση άμεσων προβλημάτων, η συνάντηση έχει έναν ευρύτερο, στρατηγικό στόχο: να ανακτήσει το πολιτικό έδαφος από τις αναδυόμενες ακροδεξιές δυνάμεις, οι οποίες κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στο ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο.
Η στρατηγική απάντηση στην άνοδο της ακροδεξιάς
Η βασική φιλοσοφία πίσω από την πυκνή ατζέντα της συνόδου δεν είναι απλώς η διαχείριση κρίσεων, αλλά η διαμόρφωση μιας συνεκτικής στρατηγικής για την αποτροπή ενός σεναρίου όπου η ακροδεξιά θα κυριαρχεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τα επόμενα χρόνια. Οι κύριοι πολιτικοί χώροι αναγνωρίζουν την ανάγκη να προσφέρουν πειστικές απαντήσεις στα προβλήματα που τροφοδοτούν την άνοδο των εθνικιστικών και λαϊκιστικών κινημάτων.
Αυτό σημαίνει την υιοθέτηση πολιτικών που να ανταποκρίνονται στις ανησυχίες των πολιτών, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα και την ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσφέρει λύσεις.
Η συζήτηση αφορά το πώς οι mainstream δυνάμεις μπορούν να επανκτήσουν την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά ζητήματα που συχνά εκμεταλλεύεται η ακροδεξιά. Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνοχής και η προώθηση κοινών λύσεων θεωρούνται κρίσιμες για τη θωράκιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος απέναντι σε διασπαστικές τάσεις.
Η ηγεσία της ΕΕ επιδιώκει να αναδείξει την αξία της συνεργασίας έναντι των εθνικιστικών απομονωτικών προσεγγίσεων.
Οικονομικές προκλήσεις και κοινωνικές ανάγκες
Μεταξύ των κορυφαίων θεμάτων που απασχολούν τους Ευρωπαίους ηγέτες είναι η αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους στέγασης, ένα πρόβλημα που πλήττει άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών και αποτελεί σημαντική πηγή δυσαρέσκειας. Η αναζήτηση κοινών ευρωπαϊκών λύσεων για την προσιτή στέγαση συζητείται ως προτεραιότητα, καθώς οι εθνικές αγορές αντιμετωπίζουν παρόμοιες πιέσεις.
Παράλληλα, οι συζητήσεις επεκτείνονται στην πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, δύο καίριες πρωτοβουλίες που, αν και στρατηγικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης, δημιουργούν προκλήσεις στην εφαρμογή τους και απαιτούν σημαντικές επενδύσεις.
Προτεινόμενο Βερολίνο στηρίζει τον Μάρτιν Σελμάιρ για κορυφαίο ρόλο στις Βρυξέλλες
Η ισορροπία μεταξύ φιλόδοξων στόχων και της κοινωνικής αποδοχής είναι λεπτή, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις αυτών των μεταβάσεων μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινότητα των πολιτών και να αποτελέσουν τροφή για αντιευρωπαϊκές αφηγήσεις. Η εξασφάλιση μιας δίκαιης μετάβασης για όλους αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ατζέντας.
Η γεωπολιτική σκακιέρα
Στο διεθνές μέτωπο, η κατάσταση στην Ουκρανία παραμένει στην κορυφή της ατζέντας, με τους ηγέτες να επανεξετάζουν την στήριξη προς το Κίεβο και την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία. Η ανάγκη για ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης και η αύξηση των αμυντικών δαπανών εξετάζονται ως απάντηση στις γεωπολιτικές αλλαγές και την απειλή που συνιστά ο πόλεμος στην ανατολική Ευρώπη.
Οι συζητήσεις περιλαμβάνουν τρόπους για την καλύτερη ενσωμάτωση των εθνικών αμυντικών ικανοτήτων και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Παράλληλα, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι συνέπειές τους για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και τη σταθερότητα αποτελούν σημαντικό θέμα διαλόγου. Η Ευρώπη επιδιώκει να διαδραματίσει ρόλο στην αποκλιμάκωση των εντάσεων και στην προώθηση μακροπρόθεσμων λύσεων, αναγνωρίζοντας τις ανθρωπιστικές διαστάσεις και τις δυνητικές μεταναστευτικές ροές που προκύπτουν από την περιοχή.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ρύθμιση του διαδικτύου
Η ατζέντα περιλαμβάνει επίσης τη ρύθμιση των κοινωνικών δικτύων, ένα θέμα που έχει αποκτήσει ιδιαίτερη βαρύτητα ενόψει των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών και της ανησυχίας για τη διάδοση της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων. Η αντιμετώπιση της επιρροής των ψηφιακών πλατφορμών στην πολιτική συζήτηση και η προστασία της δημοκρατίας από την εξάπλωση του εξτρεμιστικού λόγου συνδέονται άμεσα με τον ευρύτερο στόχο της ανάσχεσης της ακροδεξιάς.
Η ανάγκη για διαφάνεια και λογοδοσία στον ψηφιακό χώρο αποτελεί κοινή διαπίστωση.
Οι ηγέτες της ΕΕ βρίσκονται μπροστά σε ένα πλέγμα πολύπλοκων προκλήσεων, η διαχείριση των οποίων θα καθορίσει όχι μόνο την άμεση πορεία της Ένωσης, αλλά και το μακροπρόθεσμο πολιτικό της τοπίο. Η σύνοδος αυτή αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για να αποδείξει η Ευρώπη την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών της, ενισχύοντας την ενότητα και την ανθεκτικότητά της απέναντι σε εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις.
