Σε μια κίνηση που σηματοδοτεί την κλιμάκωση της δυτικής πίεσης κατά της Ρωσίας, οι ευρωπαϊκοί ηγέτες δεσμεύτηκαν να στραγγαλίσουν τον ρωσικό πετρελαϊκό τομέα, ακολουθώντας τις πρόσφατες κυρώσεις που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ. Η κίνηση αυτή εδραίωσε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο, εν μέσω μιας εβδομάδας έντονης διπλωματικής κινητικότητας και ανατροπών, με στόχο την επανεκκίνηση των ειρηνευτικών συνομιλιών για την Ουκρανία.
Η πρωτοβουλία των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία στοχεύει τις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, χαιρετίστηκε από την ουκρανική ηγεσία ως ένα σημαντικό βήμα, συνοδευόμενη ωστόσο από εκκλήσεις για περαιτέρω ενέργειες. Η διεθνής κοινότητα ελπίζει ότι η στέρηση εσόδων θα ασκήσει αποτελεσματική πίεση στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Κυρώσεις-κλειδί και η ευρωπαϊκή απάντηση
Η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να επιβάλουν οικονομικές κυρώσεις στις εταιρείες Rosneft και Lukoil, τους δύο γίγαντες του ρωσικού πετρελαϊκού τομέα, σηματοδότησε μια αλλαγή στάσης από την πλευρά του Λευκού Οίκου. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος προηγουμένως είχε εκφράσει επιφυλάξεις για επιπλέον κυρώσεις χωρίς την πλήρη ευρωπαϊκή στήριξη, δήλωσε πως «απλώς ένιωσε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή» για αυτή την ενέργεια.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε την κίνηση των Αμερικανών ως ένα «μεγάλο βήμα», αλλά παρότρυνε τους συμμάχους να προχωρήσουν ακόμα περισσότερο. Συγκεκριμένα, ζήτησε την επέκταση των κυρώσεων «όχι μόνο στη Rosneft και τη Lukoil, αλλά σε όλες τις ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες».
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, εξέφρασε την ελπίδα ότι οι αμερικανικές κυρώσεις θα στερήσουν έσοδα από τη Ρωσία, αυξάνοντας σημαντικά την πίεση στον Πούτιν.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επικρότησαν επίσης τη συμφωνία για την υποστήριξη των ουκρανικών οικονομικών για τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτή η εξέλιξη ήρθε παρά την αποτυχία των συνομιλιών στις Βρυξέλλες να αποδεσμεύσουν δισεκατομμύρια ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την άμυνα της χώρας.
Ενωμένο Μέτωπο και Διπλωματική Κινητικότητα
Σε μια κομβική συνάντηση στο Λονδίνο, ο ηγέτης των Εργατικών της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, συναντήθηκε με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, τον επικεφαλής του ΝΑΤΟ Ρούτε, την πρωθυπουργό της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, και τον Ολλανδό ομόλογό της, Ντικ Σούφ.
Ο Στάρμερ δεσμεύτηκε να «απομακρύνει το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την παγκόσμια αγορά», επιδιώκοντας να διατηρήσει τη δυναμική για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η συνάντηση αυτή προηγήθηκε μιας εικονικής συνάντησης της «συμμαχίας των πρόθυμων», στην οποία συμμετείχε για πρώτη φορά και η Ιαπωνία. Ενώ αρχικά οι συζητήσεις της συμμαχίας επικεντρώνονταν σε τρόπους εγγύησης της ασφάλειας σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, αυτή την εβδομάδα η εστίαση μετατοπίστηκε στην εντατικοποίηση της πίεσης προς τον Πούτιν για την επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών, ενόψει της ρωσικής αδιαλλαξίας.
Ένας υψηλόβαθμος Βρετανός αξιωματούχος τόνισε ότι η αμερικανική δράση αποτελεί ένα «πραγματικά σημαντικό νέο βήμα» και πως «είναι πάντα πιο ισχυρό όταν τα έθνη ενεργούν μαζί», υπογραμμίζοντας την αξία του ενιαίου ευρωπαϊκού μετώπου.
Οι Στόχοι του Κιέβου και η Σημασία των Όπλων Μεγάλου Βεληνεκούς
Ο πρόεδρος Ζελένσκι είχε δύο βασικούς στόχους κατά τη συνάντησή του με τους Ευρωπαίους ηγέτες: την αξιοποίηση των νέων κυρώσεων του Τραμπ και τη διατήρηση των όπλων μακράς εμβέλειας στο τραπέζι των συζητήσεων. Ένα άτομο που γνώριζε τις συζητήσεις της Παρασκευής επεσήμανε ότι η Surgutneftegas, η προσωπική εταιρεία του Πούτιν, δεν έχει ακόμη στοχοποιηθεί.
Προέβλεψε ότι «αν ολόκληρη η πετρελαϊκή τους σφαίρα μπορούσε να συμπιεστεί, θα υπήρχε κάποια πιθανότητα να φέρει τον Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Η σημασία των πυραυλικών δυνατοτήτων μεγάλου βεληνεκούς στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές προσπάθειες είναι αδιαμφισβήτητη. Ο ίδιος άνθρωπος, που ήταν κοντά στις συνομιλίες, σχολίασε: «Όλοι είδαν πώς αντέδρασε ο Πούτιν στην προοπτική των Tomahawks». Ωστόσο, πρόσθεσε ότι «οι Αμερικανοί υποχώρησαν από την ιδέα και ο Πούτιν γρήγορα απομακρύνθηκε από τη διπλωματία», υπογραμμίζοντας την κρίσιμη σύνδεση μεταξύ στρατιωτικής ισχύος και διπλωματικής ευελιξίας.
Διπλωματικό Θρίλερ και Ακυρωθείσες Συναντήσεις
Η αμερικανική πολιτική, όσον αφορά την προθυμία του προέδρου Τραμπ να ακούσει τόσο τον Ζελένσκι όσο και τον Πούτιν, χαρακτηρίστηκε από διακυμάνσεις, προκαλώντας νευρικότητα στους Ευρωπαίους παρατηρητές σχετικά με το σχέδιό του να συναντηθεί με τον Ρώσο ηγέτη στην Ουγγαρία αυτή την εβδομάδα.
Ωστόσο, αυτή η συνάντηση τελικά ακυρώθηκε μετά από μια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, και του Ρώσου ομολόγου του, Σεργκέι Λαβρόφ, η οποία δεν εξελίχθηκε θετικά. Η ακύρωση αυτή, σε συνδυασμό με τις ανακοινώσεις των κυρώσεων, υπογραμμίζει το εύθραυστο κλίμα των διεθνών σχέσεων και τη συνεχή αναζήτηση στρατηγικών για την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης στην περιοχή.
Η εβδομάδα αυτή, γεμάτη διπλωματικές αναταράξεις και κλιμάκωση της πίεσης, επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της Δύσης να αναγκάσει τη Ρωσία σε ειρηνευτικές συνομιλίες, χρησιμοποιώντας τα οικονομικά εργαλεία ως βασικό μοχλό. Η ενότητα και ο συντονισμός των συμμάχων θα παραμείνουν καθοριστικοί για την επίτευξη αυτού του στόχου.
