Ειρηνευτικό σχέδιο ΗΠΑ για Ουκρανία: Προήλθε από ρωσικό έγγραφο, αποκαλύπτουν πηγές

Το 28-σημείο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, βασίστηκε σε ρωσικό έγγραφο που υποβλήθηκε στην κυβέρνηση Τραμπ τον Οκτώβριο. Αυτή η αποκάλυψη, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν το θέμα, επιβεβαιώνει προηγούμενες αναφορές και προκαλεί έντονες διπλωματικές διεργασίες.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών διπλωματικών προσπαθειών που βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και εβδομάδες, με στόχο την εξεύρεση λύσης στην παρατεταμένη σύγκρουση στην Ουκρανία. Η αποκάλυψη της ρωσικής προέλευσης του αρχικού εγγράφου προσθέτει μια νέα διάσταση στις ήδη περίπλοκες διαπραγματεύσεις, αναδεικνύοντας τις παρασκηνιακές διεργασίες και τις πιέσεις που ασκούνται σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Οι ρωσικές ρίζες του ειρηνευτικού σχεδίου

Το 28-σημείο σχέδιο ειρήνης, το οποίο υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, φέρεται να άντλησε στοιχεία από ένα ρωσικής σύνταξης έγγραφο που υποβλήθηκε στην κυβέρνηση Τραμπ τον Οκτώβριο. Όπως μεταδίδει το Reuters, τρεις πηγές που είναι ενήμερες για το ζήτημα επιβεβαίωσαν ότι οι Ρώσοι μοιράστηκαν το έγγραφο, ένα «non-paper» στη διπλωματική ορολογία, με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους στα μέσα Οκτωβρίου. Αυτό συνέβη μετά από μια συνάντηση μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του Ουκρανού Προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην Ουάσιγκτον. Το έγγραφο περιείχε όρους που είχε θέσει προηγουμένως η Μόσχα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένων παραχωρήσεων που η Ουκρανία είχε απορρίψει, όπως η εκχώρηση σημαντικού μέρους του εδάφους της στην ανατολική πλευρά. Αυτή είναι η πρώτη επιβεβαίωση ότι το έγγραφο, του οποίου την ύπαρξη είχε αρχικά αναφέρει το Reuters τον Οκτώβριο, αποτέλεσε βασική εισροή στο 28-σημείο ειρηνευτικό σχέδιο.

Η κυβέρνηση Τραμπ φέρεται να εργαζόταν μυστικά πάνω σε ένα νέο σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι η σύνταξή του έγινε, τουλάχιστον εν μέρει, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης στο Μαϊάμι τον περασμένο μήνα. Σε αυτήν συμμετείχαν ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο Κίριλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής ενός από τα ρωσικά κρατικά επενδυτικά ταμεία. Η συνάντηση αυτή, που προκάλεσε ανησυχίες, ήταν γνωστή σε λίγους εντός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Λευκού Οίκου.

Διπλωματικός αναβρασμός και αντιδράσεις

Μετά την υποβολή του ρωσικού εγγράφου, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατά την οποία συζητήθηκε το περιεχόμενο. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Γενεύη αυτή την εβδομάδα, ο Ρούμπιο αναγνώρισε ότι έλαβε «πολυάριθμα γραπτά non-papers και πράγματα αυτής της φύσης», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Ωστόσο, ορισμένοι ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Ρούμπιο, πίστευαν ότι οι απαιτήσεις της Μόσχας θα απορρίπτονταν πιθανότατα πλήρως από τους Ουκρανούς.

Από τότε που το σχέδιο ειρήνης αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το Axios την περασμένη εβδομάδα, ο σκεπτικισμός έχει αυξηθεί μεταξύ Αμερικανών αξιωματούχων και νομοθετών, πολλοί από τους οποίους θεωρούν το σχέδιο ως μια λίστα ρωσικών θέσεων και όχι ως μια σοβαρή πρόταση. Μάλιστα, μια ομάδα συμμάχων της Ουκρανίας έσπευσε να αντιμετωπίσει το «απαράδεκτο» σχέδιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ασκήσει πίεση στην Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσαν να περιορίσουν τη στρατιωτική τους βοήθεια εάν το Κίεβο δεν υπέγραφε. Ο Πρόεδρος Τραμπ, από την πλευρά του, εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πρόοδο του 28-σημείου σχεδίου, δηλώνοντας ότι έχει δώσει εντολή στον ειδικό απεσταλμένο του, Στιβ Γουίτκοφ, να συναντηθεί με τον Πρόεδρο Πούτιν στη Μόσχα, ενώ ο Υπουργός Στρατού, Νταν Ντρίσκολ, θα συναντηθεί με τους Ουκρανούς.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωματικούς κύκλους είναι η πιθανή υπονόμευση της διαπραγματευτικής θέσης της Ουκρανίας, καθώς η φαινομενική υιοθέτηση ρωσικών όρων από τις ΗΠΑ μπορεί να ερμηνευθεί ως έμμεση αναγνώριση των ρωσικών διεκδικήσεων. Η αγορά, από την πλευρά της, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς οποιαδήποτε ένδειξη κλιμάκωσης ή αποκλιμάκωσης έχει άμεσο αντίκτυπο στις τιμές των εμπορευμάτων και την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα.

Τροποποιήσεις και οι τρέχουσες διαπραγματεύσεις

Το αρχικό σχέδιο έχει αλλάξει δραματικά έκτοτε, με εννέα από τα 28 αρχικά σημεία να έχουν αφαιρεθεί μετά από συνομιλίες μεταξύ ανώτερων αξιωματούχων των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, σύμφωνα με το ABC News. Ένα δικομματικό γκρουπ Αμερικανών γερουσιαστών δήλωσε το Σάββατο ότι ο Ρούμπιο τους είχε πει ότι το 28-σημείο σχέδιο δεν ήταν αμερικανικό σχέδιο, αλλά μια ρωσική λίστα επιθυμιών, αν και ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκαν κατηγορηματικά ότι ο Ρούμπιο το είχε χαρακτηρίσει έτσι. Στις συζητήσεις που ακολούθησαν, μια ανώτερη αντιπροσωπεία των ΗΠΑ, στην οποία περιλαμβανόταν ο Ρούμπιο, συμφώνησε να αφαιρέσει ή να τροποποιήσει ορισμένα από τα πιο φιλορωσικά μέρη του σχεδίου κατά τη διάρκεια συναντήσεων στη Γενεύη με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους. Ο Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε μάλιστα τη συνάντηση στη Γενεύη ως την «καλύτερη» μέχρι στιγμής, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στην προσέγγιση των διαπραγματεύσεων. Σήμερα, ο Ντρίσκολ συναντάται με ρωσική αντιπροσωπεία στο Άμπου Ντάμπι, ενώ μια ουκρανική αντιπροσωπεία βρίσκεται επίσης στα ΗΑΕ για συνομιλίες με την αμερικανική ομάδα.

Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων

Την Τρίτη, Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υποστηρίζουν το τροποποιημένο πλαίσιο ειρηνευτικής συμφωνίας που προέκυψε από τις τελευταίες συνομιλίες. Ωστόσο, τόνισαν ότι τα πιο ευαίσθητα ζητήματα, ιδίως οι εδαφικές παραχωρήσεις, παραμένουν εξαιρετικά αμφιλεγόμενα και πρέπει να οριστικοποιηθούν σε μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του Προέδρου Ζελένσκι και του Προέδρου Τραμπ. Η διπλωματική δραστηριότητα συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς, καθώς όλες οι πλευρές αναζητούν μια βιώσιμη λύση που θα διασφαλίζει την ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή, χωρίς να θίγονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ουκρανίας.