- Ο Ζελένσκι αποδέχεται τριμερείς συνομιλίες υπό την προϋπόθεση ανταλλαγής αιχμαλώτων.
- Η αμερικανική πρόταση αφορά επαφές σε επίπεδο συμβούλων εθνικής ασφαλείας.
- Το Κίεβο αρνείται οποιαδήποτε εδαφική υποχώρηση στις ελεγχόμενες περιοχές του Ντονμπάς.
- Οι συνομιλίες στη Φλόριντα επικεντρώνονται στη μεταπολεμική ανάκαμψη της Ουκρανίας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε το Σάββατο τη στήριξή του στην πρόταση των ΗΠΑ για τη διεξαγωγή τριμερών συνομιλιών με τη συμμετοχή της Ρωσίας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters, η κίνηση αυτή στοχεύει στην επιτάχυνση της ανταλλαγής αιχμαλώτων και στην προετοιμασία εδάφους για μια συνάντηση των ηγετών των εμπλεκόμενων πλευρών.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της έντονης διπλωματικής κινητικότητας των τελευταίων εβδομάδων, με την Ουάσιγκτον να αναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητή μέσω της διπλωματίας των πηγαινοέρχεσθαι (shuttle diplomacy) για τον τερματισμό της σύγκρουσης, ως συνέχεια της πρότασης για τριμερείς συνομιλίες στο Μαϊάμι που είχε διατυπωθεί νωρίτερα.
Το πλαίσιο της αμερικανικής πρωτοβουλίας
Ο Ουκρανός πρόεδρος, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Κίεβο, αποκάλυψε ότι η πρόταση αφορά συναντήσεις σε επίπεδο συμβούλων εθνικής ασφαλείας. Ο ίδιος ενημερώθηκε από τον ανώτερο διαπραγματευτή Ρουστέμ Ουμέροφ για τις επαφές που πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παράλληλα, για το Σάββατο είχε προγραμματιστεί ένας νέος γύρος συνομιλιών με επίκεντρο τη μεταπολεμική ανάκαμψη της Ουκρανίας, ενώ ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος Κίριλ Ντμίτριεφ βρισκόταν επίσης στη Φλόριντα για επαφές.
«Εάν μια τέτοια συνάντηση μπορεί να οδηγήσει σε ανταλλαγές αιχμαλώτων πολέμου ή εάν επιτευχθεί συμφωνία για μια συνάντηση ηγετών, δεν μπορώ να είμαι αντίθετος», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι. Η Ουκρανία φαίνεται να αναζητά συγκεκριμένα αποτελέσματα και όχι ασαφείς διακηρύξεις, επιδιώκοντας μια συμφωνία που θα διασφαλίζει σταθερή και διαρκή ειρήνη.
Οι όροι για το Ντονμπάς και την εδαφική ακεραιότητα
Παρά τη διάθεση για διάλογο, ο Ζελένσκι έθεσε σαφείς κόκκινες γραμμές όσον αφορά το εδαφικό καθεστώς. Υπογράμμισε ότι η Ουκρανία υποστηρίζει προτάσεις που διατηρούν τη γραμμή επαφής (contact line) ως έχει, χωρίς το Κίεβο να υποχρεωθεί σε παραχώρηση εδαφών που ελέγχει σήμερα στην περιοχή του Ντονμπάς. «Για μένα, η δίκαιη εκδοχή είναι να παραμείνουμε εκεί που στεκόμαστε τώρα», τόνισε, χαρακτηρίζοντας το ζήτημα ως θέμα αρχής.
Όσον αφορά την αμερικανική πρόταση για τη δημιουργία μιας ελεύθερης οικονομικής ζώνης στην ανατολική Ουκρανία, ο πρόεδρος σημείωσε ότι πρόκειται για ένα θέμα που πρέπει να αποφασιστεί από τον ουκρανικό λαό. Η προσέγγιση αυτή δείχνει την πρόθεση της κυβέρνησης να διατηρήσει τον έλεγχο των πόρων και της κυριαρχίας της, αποφεύγοντας μια απλή διαίρεση εδαφών.
Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η πρόταση για τριμερή συνάντηση σε επίπεδο συμβούλων εθνικής ασφαλείας αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για τη δημιουργία ενός σταθερού διαύλου επικοινωνίας, ο οποίος απουσίαζε από τις άμεσες επαφές Κιέβου και Μόσχας από τον περασμένο Ιούλιο. Η κίνηση αυτή εντάσσεται στις ευρύτερες προσπάθειες που έγιναν κατά τη συνάντηση στη Φλόριντα για τη γεφύρωση των διαφορών.
Η επόμενη μέρα των διπλωματικών επαφών
Ο Ζελένσκι κάλεσε τους Ευρωπαίους συμμάχους να συνεχίσουν να στηρίζουν το τρέχον διπλωματικό σχήμα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, τονίζοντας ότι είναι μια προσπάθεια για την οποία αξίζει να δώσουν μάχη. Η δήλωση αυτή ήρθε ως απάντηση σε αναφορές του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος άφησε να εννοηθεί ότι η Ευρώπη ίσως χρειαστεί να επανέλθει σε απευθείας συνομιλίες με τη Ρωσία, εάν οι αμερικανικές προσπάθειες δεν αποδώσουν.
«Εάν δεν λειτουργήσει, θα σκεφτούμε όλοι άλλες επιλογές», πρόσθεσε ο Ουκρανός ηγέτης, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο για περαιτέρω διπλωματικές ανακατατάξεις. Προς το παρόν, η προσοχή στρέφεται στην οριστικοποίηση των εγγυήσεων ασφαλείας και στην επίτευξη μιας συμφωνίας που δεν θα υπονομεύει την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας, εν μέσω της εντεινόμενης πίεσης για τον τερματισμό του πολέμου.