Ζελένσκι: Δύσκολα ζητήματα παραμένουν άλυτα μετά τις συνομιλίες στη Φλόριντα

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε τη Δευτέρα ότι δύσκολα ζητήματα παραμένουν άλυτα μετά τις συνομιλίες ΗΠΑ-Ουκρανίας στη Φλόριντα. Ενώ ο ίδιος και άλλοι Ουκρανοί αξιωματούχοι πραγματοποιούν περιοδεία στην Ευρώπη για να συσπειρώσουν τους συμμάχους, ο απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, κατευθύνθηκε προς τη Μόσχα για να ενημερώσει το Κρεμλίνο.

Αυτή η εντατικοποιημένη διπλωματική προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου στην Ευρώπη έρχεται σε μια περίοδο όπου οι συνομιλίες για ένα ειρηνευτικό σχέδιο έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς η αρχική πρόταση των ΗΠΑ, που φέρεται να βασίστηκε σε ρωσικές απαιτήσεις, προέβλεπε σημαντικές παραχωρήσεις από την πλευρά της Ουκρανίας, γεγονός που το Κίεβο έχει απορρίψει ως συνθηκολόγηση. Το παρασκήνιο της υπόθεσης, όπως αποκαλύφθηκε, ήταν ότι το ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ προήλθε από ρωσικό έγγραφο, πυροδοτώντας έντονες διπλωματικές διεργασίες και συζητήσεις, μεταξύ άλλων και στη Γενεύη, για την αναθεώρησή του.

Οι διπλωματικές προσπάθειες και τα άλυτα ζητήματα

Όπως μεταδίδει το Reuters, οι συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα σε ένα γκολφ κλαμπ στη Φλόριντα, ιδιοκτησίας του απεσταλμένου του Ντόναλντ Τραμπ και μεγιστάνα ακινήτων, Στιβ Γουίτκοφ. Ο Πρόεδρος Ζελένσκι, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, περιέγραψε μια γεμάτη ατζέντα συναντήσεων σε όλη την Ευρώπη για να συζητηθούν τα αποτελέσματα των συνομιλιών της Φλόριντα, τονίζοντας ότι «θα είναι μια πολύ ουσιαστική ημέρα». Ο ίδιος έφτασε στο Παρίσι για να συσπειρώσει την υποστήριξη του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και αναμένεται να μεταβεί στην Ιρλανδία την Τρίτη. Ταυτόχρονα, ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας επρόκειτο να βρεθεί στις Βρυξέλλες για συναντήσεις με το ΝΑΤΟ, ενώ ο Γουίτκοφ θα συναντήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα την Τρίτη.

Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του πιέζουν την Ουάσιγκτον να αναθεωρήσει ένα προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ που αρχικά ενέκρινε τις κύριες απαιτήσεις της Ρωσίας: η Ουκρανία να παραχωρήσει περισσότερα εδάφη, να περιορίσει το μέγεθος του στρατού της, να αποκηρύξει την ένταξη στο ΝΑΤΟ και να της απαγορευθεί η φιλοξενία δυτικών στρατευμάτων. Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι αυτοί οι όροι θα ισοδυναμούσαν με συνθηκολόγηση και θα την καθιστούσαν ευάλωτη σε ενδεχόμενη κατάκτηση από τη Ρωσία, η οποία εισέβαλε το 2014 και το 2022. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος φιλοξένησε τις συνομιλίες, δήλωσε την Κυριακή ότι η Ουάσιγκτον είναι «ρεαλιστική σχετικά με το πόσο δύσκολο είναι αυτό, αλλά αισιόδοξη, ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο», προσθέτοντας ότι «υπάρχει περισσότερη δουλειά να γίνει. Αυτό είναι λεπτό». Ο Γάλλος Μακρόν, ο οποίος φιλοξενεί συνομιλίες για την αποστολή μιας ευρωπαϊκής «δύναμης διασφάλισης» στην Ουκρανία, χαιρέτησε τον Ζελένσκι στα σκαλιά του Μεγάρου των Ηλυσίων.

Το σκάνδαλο διαφθοράς στην Ουκρανία

Οι εντατικοποιημένες διαπραγματεύσεις έρχονται σε μια δύσκολη συγκυρία για το Κίεβο, το οποίο χάνει έδαφος στο μέτωπο ενώ αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς του πολέμου. Ο προσωπάρχης του Ζελένσκι, ο οποίος είχε ηγηθεί της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις ειρηνευτικές συνομιλίες, παραιτήθηκε την Παρασκευή, μετά από έρευνα των αρχών καταπολέμησης της διαφθοράς στο σπίτι του. Δύο υπουργοί έχουν απολυθεί και ένας πρώην επιχειρηματικός συνεργάτης του Ζελένσκι έχει κατονομαστεί ως ύποπτος. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υποσχέθηκε να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο, εξέφρασε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι μια συμφωνία φαίνεται να είναι άπιαστη. «Η Ουκρανία έχει κάποια δύσκολα μικρά προβλήματα», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους την Κυριακή, αναφερόμενος στο σκάνδαλο διαφθοράς, επαναλαμβάνοντας την άποψή του ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία ήθελαν να τερματίσουν τον πόλεμο και ότι υπήρχε μια καλή πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία.

Η κατάσταση στο μέτωπο και οι επιθέσεις

Μέχρι στιγμής, η Ρωσία δεν έχει δείξει κανένα σημάδι υποχώρησης από τις μαξιμαλιστικές της απαιτήσεις, ενώ οι δυνάμεις της συνεχίζουν να σημειώνουν αργή πρόοδο στην 1.200 χιλιομέτρων γραμμή του μετώπου. Η Ρωσία δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι δυνάμεις της κατέλαβαν έναν ακόμη οικισμό στην ανατολική Ουκρανία, το Κλινόβε στην περιοχή του Ντονέτσκ. Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα την κατάσταση εκεί. Η Μόσχα δηλώνει ότι βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάληψης της κατεστραμμένης πόλης Ποκρόφσκ, το μεγαλύτερο έπαθλό της εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. Εν τω μεταξύ, βομβαρδίζει ουκρανικές πόλεις κάθε βράδυ με πλήγματα μεγάλης εμβέλειας, στοχεύοντας κυρίως ενεργειακές υποδομές, αφήνοντας τους Ουκρανούς συχνά στο κρύο και στο σκοτάδι καθώς μπαίνει ο τέταρτος χειμώνας του πολέμου. Τουλάχιστον τρία άτομα σκοτώθηκαν και 15 τραυματίστηκαν από ρωσική επίθεση στην ουκρανική πόλη Ντνίπρο κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η Ουκρανία, από την πλευρά της, εξαπολύει πλήγματα μεγάλης εμβέλειας για να στοχεύσει τις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας. Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο κατήγγειλε τις ουκρανικές επιθέσεις σε έναν ρωσικό τερματικό σταθμό εξαγωγής πετρελαίου που εξυπηρετεί έναν αγωγό από το Καζακστάν, καθώς και σε δύο δεξαμενόπλοια στη Μαύρη Θάλασσα.

Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων

Νομικοί κύκλοι και αναλυτές διεθνών σχέσεων επισημαίνουν ότι η πολυπλοκότητα των διαπραγματεύσεων εντείνεται από την εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία και τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δυτικών συμμάχων, καθιστώντας την επίτευξη μιας βιώσιμης συμφωνίας εξαιρετικά δύσκολη χωρίς σημαντικές αλλαγές στις αρχικές θέσεις. Η απουσία ομοφωνίας και οι εσωτερικές προκλήσεις στο Κίεβο, όπως το σκάνδαλο διαφθοράς, περιπλέκουν περαιτέρω τις προσπάθειες για την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πορεία του πολέμου και την γεωπολιτική σταθερότητα στην περιοχή.