Υεμένη: Ο Αντόνιο Γκουτέρες ζητά μέγιστη αυτοσυγκράτηση μετά την προέλαση των αυτονομιστών

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, απηύθυνε επείγουσα έκκληση για μέγιστη αυτοσυγκράτηση στην Υεμένη, μετά την αιφνιδιαστική προέλαση των αυτονομιστών του νότου. Όπως μεταδίδει το Reuters, η κίνηση αυτή απειλεί να αναζωπυρώσει τον δεκαετή εμφύλιο, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων αμάχων.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της κλιμακούμενης έντασης στην περιοχή, όπου η μετατόπιση ισχύος των αυτονομιστών απειλεί να τινάξει στον αέρα τις πολυετείς ειρηνευτικές προσπάθειες. Το παρασκήνιο της υπόθεσης συνδέεται με την επιδίωξη του Νότιου Μεταβατικού Συμβουλίου (STC) να εδραιώσει τον έλεγχό του σε στρατηγικές επαρχίες, ανατρέποντας τις ισορροπίες με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση και δημιουργώντας ένα νέο σκηνικό αστάθειας στη Μέση Ανατολή.

Η προέλαση του STC και η απειλή νέας σύρραξης

Το Νότιο Μεταβατικό Συμβούλιο (STC), το οποίο στο παρελθόν είχε την υποστήριξη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ανακοίνωσε ότι έχει θέσει υπό τον έλεγχό του τις ανατολικές επαρχίες Χαντραμαούτ και Μάκρα. Με αυτή την κίνηση, οι αυτονομιστές δηλώνουν πλέον σταθερά εδραιωμένοι σε όλες τις επαρχίες του πρώην κράτους της Νότιας Υεμένης. Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς το STC αποτελούσε μέχρι πρότινος βασικό πυλώνα του συνασπισμού που μάχεται κατά του κινήματος των Χούθι.

Ο Αντόνιο Γκουτέρες υπογράμμισε την ανάγκη για αποκλιμάκωση των εντάσεων και επίλυση των διαφορών μέσω του διαλόγου. Στην έκκλησή του συμπεριέλαβε και τους περιφερειακούς παράγοντες, τονίζοντας ότι η εποικοδομητική τους δέσμευση είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση των συλλογικών συμφερόντων ασφαλείας. Η προειδοποίηση για αναζωπύρωση του πολέμου έρχεται μετά από μια μακρά περίοδο ύφεσης που είχε γεννήσει ελπίδες για μόνιμη ειρήνη.

Η κράτηση των υπαλλήλων του ΟΗΕ και οι πιέσεις στους Χούθι

Παράλληλα με τις εδαφικές αλλαγές στον νότο, ο Γενικός Γραμματέας εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για το μη βιώσιμο περιβάλλον λειτουργίας στις περιοχές που ελέγχουν οι Χούθι, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Σαναά. Ο Γκουτέρες καταδίκασε τη συνεχιζόμενη αυθαίρετη κράτηση 59 υπαλλήλων του ΟΗΕ, ζητώντας την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωσή τους. Η πρόσφατη παραπομπή των συναδέλφων τους σε ειδικό ποινικό δικαστήριο θεωρείται από τον Οργανισμό ως μια απαράδεκτη ενέργεια που πρέπει να ανακληθεί.

Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η κατάσταση στην Υεμένη έχει καταστεί εξαιρετικά εύφλεκτη, με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να ανησυχούν ότι μια νέα γενικευμένη σύρραξη θα επιδεινώσει την ήδη τραγική κατάσταση. Η αγορά και οι διεθνείς αναλυτές παρακολουθούν στενά τις κινήσεις των Χούθι, οι οποίοι κατηγορούν το προσωπικό του ΟΗΕ για κατασκοπεία, κατηγορίες που τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επανειλημμένα απορρίψει ως ανυπόστατες.

Η ανθρωπιστική κρίση και οι προκλήσεις για τη σταθερότητα

Η ανθρωπιστική διάσταση παραμένει η πιο οδυνηρή πτυχή της κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, 19,5 εκατομμύρια άνθρωποι —σχεδόν τα δύο τρίτα του πληθυσμού— έχουν ανάγκη από ανθρωπιστική βοήθεια. Ο Γκουτέρες, ο οποίος επέστρεψε πρόσφατα από επισκέψεις στη Σαουδική Αραβία και το Ομάν, κατέστησε σαφές ότι ο Οργανισμός παραμένει προσηλωμένος στην παροχή υποστήριξης που σώζει ζωές, παρά τις τεράστιες δυσκολίες και τις παρεμβάσεις στο έργο του.

Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν η διεθνής διπλωματία μπορεί να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της Υεμένης. Η επόμενη μέρα εξαρτάται από το αν οι εμπλεκόμενες πλευρές θα επιλέξουν την οδό της συνεννόησης ή αν η χώρα θα διολισθήσει ξανά σε έναν κύκλο αίματος που θα ακυρώσει κάθε πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια. Οι εξελίξεις τις επόμενες ημέρες θα είναι καθοριστικές για τη σταθερότητα ολόκληρης της χερσονήσου.