- Το εξωτερικό χρέος της Βενεζουέλας φτάνει έως και τα 170 δισεκατομμύρια δολάρια.
- Η χώρα παραμένει σε καθεστώς στάσης πληρωμών από το 2017.
- Οι αμερικανικές κυρώσεις αποτελούν το κύριο εμπόδιο για την αναδιάρθρωση.
- Οι πιστωτές διεκδικούν περιουσιακά στοιχεία όπως η Citgo μέσω των αμερικανικών δικαστηρίων.
- Απαιτείται «κούρεμα» τουλάχιστον 50% για να καταστεί το χρέος βιώσιμο.
Η Βενεζουέλα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια από τις μεγαλύτερες ανεπίλυτες χρεοκοπίες παγκοσμίως, με τις συνολικές εξωτερικές υποχρεώσεις της να εκτιμώνται μεταξύ 150 και 170 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η οικονομική κατάρρευση και οι αυστηρές κυρώσεις των ΗΠΑ έχουν αποκόψει τη χώρα από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, αφήνοντας τους πιστωτές σε μια παρατεταμένη αναμονή για την ανάκτηση των κεφαλαίων τους, όπως μεταδίδει το Reuters.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας δεκαετούς οικονομικής ελεύθερης πτώσης και των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από την Ουάσιγκτον, οι οποίες περιόρισαν δραστικά την πρόσβαση του Καράκας στη διεθνή χρηματοδότηση. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει μια σειρά από αθετήσεις πληρωμών που ξεκίνησαν στα τέλη του 2017, όταν η κυβέρνηση και η κρατική εταιρεία πετρελαίου PDVSA σταμάτησαν να εξυπηρετούν τα διεθνή ομόλογά τους. Έκτοτε, το ανεξόφλητο κεφάλαιο, οι συσσωρευμένοι τόκοι και οι νομικές διεκδικήσεις από απαλλοτριώσεις έχουν εκτοξεύσει το χρέος πολύ πάνω από την αρχική ονομαστική αξία των τίτλων.
Η ανατομία ενός χρέους μαμούθ και η οικονομική ασφυξία
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Βενεζουέλα έχει περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε ομόλογα που βρίσκονται σε καθεστώς αθέτησης, ενώ το συνολικό εξωτερικό χρέος, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων της PDVSA και των διμερών δανείων, ξεπερνά τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια. Με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να εκτιμά το ονομαστικό ΑΕΠ της χώρας στα 82,8 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2025, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ κυμαίνεται στο δυσθεώρητο 180%-200%.
Ποιοι περιμένουν στην ουρά των πιστωτών
Η λίστα των πιστωτών είναι μακρά και ετερόκλητη. Περιλαμβάνει διεθνείς κατόχους ομολόγων, κεφάλαια που ειδικεύονται σε προβληματικό χρέος (vulture funds), αλλά και εταιρείες όπως η ConocoPhillips και η Crystallex, οι οποίες έχουν κερδίσει δικαστικές αποφάσεις για αποζημιώσεις μετά από κρατικοποιήσεις περιουσιακών τους στοιχείων. Επιπλέον, το Καράκας οφείλει σημαντικά ποσά σε διμερείς πιστωτές, κυρίως στην Κίνα και τη Ρωσία, οι οποίες παρείχαν δάνεια τόσο στον Νικολάς Μαδούρο όσο και στον προκάτοχό του, Ούγκο Τσάβες. Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας έχει προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές πετρελαίου ως διαπραγματευτικό χαρτί, ωστόσο η πίεση παραμένει ασφυκτική.
Η δικαστική μάχη για τη Citgo και ο ρόλος της Ουάσιγκτον
Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται η Citgo, η θυγατρική της PDVSA στις ΗΠΑ, η οποία αποτελεί το πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο της χώρας στο εξωτερικό. Ένα δικαστήριο στο Ντέλαγουερ έχει καταγράψει απαιτήσεις ύψους 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη δημοπρασία της μητρικής εταιρείας της Citgo, ποσό που υπερβαίνει κατά πολύ την εκτιμώμενη αξία των περιουσιακών της στοιχείων. Η κατάσταση περιπλέκεται από την πολιτική των ΗΠΑ, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει κλιμακώσει την πίεση μέσω της στρατιωτικής παρουσίας στην Καραϊβική και της πρόσφατης κατάσχεσης πετρελαιοφόρου.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι μια επίσημη αναδιάρθρωση παραμένει μακρινή. Οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα απαιτούσε ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ με αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους, κάτι που η Βενεζουέλα αποφεύγει εδώ και δύο δεκαετίες. Οι αναλυτές της Citi εκτιμούν ότι θα χρειαζόταν ένα «κούρεμα» κεφαλαίου τουλάχιστον 50% για να καταστεί το χρέος βιώσιμο, ενώ προτείνουν την έκδοση ομολόγων 20ετούς διάρκειας με επιτόκιο γύρω στο 4,4%.
Η επόμενη μέρα και το σενάριο της αναδιάρθρωσης
Παρά το πρόσφατο ράλι στις τιμές των ομολόγων, το οποίο τροφοδοτήθηκε από προσδοκίες για πολιτική αλλαγή, το περιβάλλον παραμένει ζοφερό. Ο πρόσφατος ναυτικός αποκλεισμός των τάνκερ πλήττει την καρδιά της οικονομίας, ενώ η παραγωγή πετρελαίου παραμένει περιορισμένη. Η ανάκτηση της αξίας για τους επενδυτές θα εξαρτηθεί από το αν θα υπάρξει μια συνολική πολιτική διευθέτηση που θα επιτρέψει την άρση των κυρώσεων και την επιστροφή της χώρας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Μέχρι τότε, η Βενεζουέλα παραμένει εγκλωβισμένη σε έναν φαύλο κύκλο χρέους και οικονομικής απομόνωσης.
Οδηγός για επενδυτές σε προβληματικό χρέος
- Παρακολουθείτε στενά τις αποφάσεις των αμερικανικών δικαστηρίων, ειδικά για την υπόθεση της Citgo.
- Ελέγχετε τις ενημερώσεις του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ για τυχόν αλλαγές στις άδειες συναλλαγών.
- Αξιολογήστε τον κίνδυνο ρευστότητας, καθώς η δευτερογενής αγορά παραμένει περιορισμένη λόγω κυρώσεων.
- Συνεκτιμήστε τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την πιθανότητα πολιτικής αλλαγής στο Καράκας.
