Βενεζουέλα: Μυστήριο με το πλήγμα σε «μεγάλη εγκατάσταση» που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ

Σιγή ιχθύος τηρούν Ουάσιγκτον και Καράκας σχετικά με τις πρόσφατες δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ για μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον «μεγάλης εγκατάστασης» στη Βενεζουέλα. Η αποκάλυψη, που έγινε κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής συνέντευξης, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για το γεωπολιτικό αποτύπωμα των αμερικανικών κινήσεων στην περιοχή, καθώς παραμένει αδιευκρίνιστο ποια υπηρεσία έδρασε και ποιος ήταν ο ακριβής στόχος.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της κλιμακούμενης πίεσης που ασκεί η αμερικανική διοίκηση στο καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο, εν μέσω μιας ευρείας στρατιωτικής κινητοποίησης στην Καραϊβική. Το παρασκήνιο της υπόθεσης υποδηλώνει μια πιθανή μετάβαση από τις θαλάσσιες αναχαιτίσεις σε στοχευμένες χερσαίες επιχειρήσεις, γεγονός που αλλάζει άρδην τις ισορροπίες στην περιοχή, ειδικά μετά την ανακοίνωση για μια νέα φάση επιχειρήσεων που ξεκίνησε πρόσφατα.

Οι αινιγματικές δηλώσεις και η σιωπή των υπηρεσιών

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης στον δισεκατομμυριούχο John Catsimatidis στον ραδιοφωνικό σταθμό WABC της Νέας Υόρκης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Έχουν ένα μεγάλο εργοστάσιο ή μια μεγάλη εγκατάσταση από όπου προέρχονται τα πλοία. Πριν από δύο νύχτες το εξουδετερώσαμε». Η δήλωση αυτή, η οποία έγινε την Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου, υπονοεί ένα άμεσο πλήγμα σε χερσαίο στόχο, κάτι που αν επιβεβαιωθεί, θα αποτελέσει την πρώτη γνωστή επίθεση αυτού του είδους στο πλαίσιο της εκστρατείας κατά της Βενεζουέλας.

Ωστόσο, η CIA, ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο αρνήθηκαν να δώσουν διευκρινίσεις ή να σχολιάσουν τις δηλώσεις του προέδρου, όπως μεταδίδει το Reuters. Η ασυνήθιστη αυτή σιωπή για επίσημες δηλώσεις του αρχηγού του κράτους τροφοδοτεί σενάρια για μυστικές επιχειρήσεις (covert operations), οι οποίες από τη φύση τους περιορίζουν τη δυνατότητα των αξιωματούχων να προβαίνουν σε δημόσιες τοποθετήσεις.

Πρώτη χερσαία επιχείρηση ή μυστική δράση;

Μέχρι σήμερα, η αμερικανική στρατηγική επικεντρωνόταν σε θαλάσσια πλήγματα κατά σκαφών που θεωρούνταν ύποπτα για διακίνηση ναρκωτικών. Η αναφορά σε «εγκατάσταση» υποδηλώνει μια σημαντική κλιμάκωση (escalation). Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ήδη εξουσιοδοτήσει τη CIA για τη διεξαγωγή μυστικών δράσεων, γεγονός που περιπλέκει την ιχνηλάτηση της ευθύνης για το συγκεκριμένο συμβάν. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας δεν έχει προβεί σε καμία επίσημη διάψευση ή επιβεβαίωση, ενώ δεν υπάρχουν ανεξάρτητες αναφορές από το εσωτερικό της χώρας για κάποια έκρηξη ή επίθεση.

Το γεωπολιτικό αποτύπωμα και οι διεθνείς αντιδράσεις

Η αμερικανική παρουσία στην Καραϊβική έχει ενισχυθεί δραματικά, με περισσότερους από 15.000 στρατιώτες να βρίσκονται στην περιοχή. Την ίδια στιγμή, το Κογκρέσο ασκεί έντονη πίεση για διαφάνεια, ειδικά μετά από περιστατικά που οδήγησαν σε έρευνα για πιθανά εγκλήματα πολέμου λόγω θανάτων επιζώντων σε προηγούμενα πλήγματα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων αναλυτών στρατηγικής, η έλλειψη συντονισμένης επικοινωνιακής απόκρισης από την Ουάσιγκτον υποδηλώνει ότι η επιχείρηση ίσως διεξήχθη υπό καθεστώς απόλυτης μυστικότητας, αποφεύγοντας τους συνήθεις διαύλους ενημέρωσης του Πενταγώνου.

Επιπλέον, η κίνηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ήδη διατάξει τον πλήρη αποκλεισμό των πετρελαιοφόρων της Βενεζουέλας, αυξάνοντας το ρίσκο μιας διμερούς σύγκρουσης. Η διπλωματική ιστορία διδάσκει ότι τέτοιου είδους «ασάφειες» συχνά προηγούνται μεγαλύτερων στρατιωτικών αναταράξεων.

Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα

Εν αναμονή επίσημων ανακοινώσεων, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τη στρατιωτική συσσώρευση. Η πιθανότητα η επιχείρηση να αφορούσε υποδομές που συνδέονται με το λαθρεμπόριο αποτελεί το επίσημο αφήγημα, όμως η έλλειψη στοιχείων αφήνει χώρο για πολλαπλές ερμηνείες. Η Βενεζουέλα, η οποία ήδη αντιμετωπίζει κλιμακούμενες εντάσεις στο εσωτερικό της, φαίνεται να τηρεί στάση αναμονής, ίσως για να αξιολογήσει το μέγεθος της ζημιάς ή για να προετοιμάσει τη δική της διπλωματική αντεπίθεση τις επόμενες ημέρες.