- Οι εντάσεις ΗΠΑ-Βενεζουέλα κλιμακώνονται μετά την κατάσχεση πετρελαιοφόρου από την κυβέρνηση Τραμπ.
- Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο παρέλαβε το Νόμπελ Ειρήνης στο Όσλο, υποσχόμενη πολιτική αλλαγή στη Βενεζουέλα.
- Η Βενεζουέλα καταδίκασε την κατάσχεση ως «διεθνή πειρατεία» και σχεδιάζει καταγγελίες σε διεθνείς οργανισμούς.
- Οι ΗΠΑ έχουν εντείνει τη στρατιωτική τους παρουσία στην Καραϊβική, επικαλούμενες κατηγορίες για διακίνηση ναρκωτικών.
- Οι εξελίξεις αναμένεται να έχουν σοβαρές περιφερειακές επιπτώσεις, ειδικά στην τροφοδοσία πετρελαίου της Κούβας.
Οι εντάσεις μεταξύ Βενεζουέλας και Ηνωμένων Πολιτειών κλιμακώνονται επικίνδυνα, μετά την κατάσχεση ενός πετρελαιοφόρου από την κυβέρνηση Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα και την αιφνιδιαστική εμφάνιση της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, Μαρία Κορίνα Ματσάδο, στην τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης. Η Ματσάδο, αψηφώντας την απαγόρευση ταξιδιού, υποσχέθηκε ριζικές πολιτικές αλλαγές, ενώ η Βενεζουέλα καταδίκασε την κατάσχεση ως «διεθνή πειρατεία».
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακροχρόνιας περίοδου αυξημένης πίεσης από την κυβέρνηση Τραμπ προς τον πρόεδρο της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, με στόχο την απομάκρυνσή του από την εξουσία. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν φτάσει στο πιο ασταθές σημείο τους εδώ και χρόνια, με τις ΗΠΑ να έχουν επιβάλει κυρώσεις από το 2019 και να εντείνουν τις στρατιωτικές τους κινήσεις στην περιοχή, ενώ η Βενεζουέλα αντιδρά έντονα σε κάθε ενέργεια που θεωρεί παρεμβατική.
Η κατάσχεση του τάνκερ και οι νέες κυρώσεις
Η κατάσχεση του πετρελαιοφόρου Skipper ανοιχτά των ακτών της Βενεζουέλας την Τετάρτη σηματοδότησε την πρώτη φορά που οι ΗΠΑ κατάσχεσαν φορτίο πετρελαίου της Βενεζουέλας από την επιβολή κυρώσεων το 2019. Όπως μεταδίδει το Reuters, το πλοίο κατευθύνεται τώρα στο Χιούστον για εκφόρτωση του φορτίου του σε μικρότερα πλοία. Η κίνηση αυτή, την οποία η κυβέρνηση Τραμπ έχει χαρακτηρίσει ως μέρος των προσπαθειών να «πνίξει» τις κυρωμένες ροές πετρελαίου, έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από το Καράκας. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη σηματοδοτήσει ότι σχεδιάζονται περισσότερες κατασχέσεις, ενώ οι ΗΠΑ ετοιμάζονται για νέες αναχαιτίσεις τάνκερ. Παράλληλα, επιβλήθηκαν νέες κυρώσεις σε τρεις ανιψιούς της συζύγου του Μαδούρο και έξι τάνκερ που συνδέονται μαζί τους, κλιμακώνοντας περαιτέρω την πίεση.
Οι στρατιωτικές κινήσεις και οι κατηγορίες για ναρκωτικά
Η κλιμάκωση των εντάσεων έρχεται στον απόηχο μιας μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής συγκέντρωσης των ΗΠΑ στη νότια Καραϊβική. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει συζητήσει τις τελευταίες εβδομάδες το ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης στη Βενεζουέλα, βασιζόμενος σε κατηγορίες ότι η χώρα διακινεί ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας έχει αρνηθεί κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες, τις οποίες απορρίπτει ως «γελοίες». Μέχρι στιγμής, έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 20 αμερικανικά στρατιωτικά πλήγματα στην Καραϊβική και τον Ειρηνικό εναντίον ύποπτων σκαφών διακίνησης ναρκωτικών φέτος, στα οποία έχουν σκοτωθεί σχεδόν 90 άνθρωποι. Τα περιστατικά αυτά έχουν προκαλέσει ανησυχία σε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν πυροδοτήσει συζητήσεις μεταξύ των Αμερικανών νομοθετών, με τους Δημοκρατικούς να αμφισβητούν τη νομιμότητα της εκστρατείας και να ζητούν μεγαλύτερη διαφάνεια.
Οι αντιδράσεις της Βενεζουέλας και οι περιφερειακές επιπτώσεις
Η Βενεζουέλα καταδίκασε την κατάσχεση του τάνκερ ως «κατάφωρη κλοπή» και «διεθνή πειρατεία», δηλώνοντας ότι θα καταθέσει καταγγελίες σε διεθνείς οργανισμούς. Παράλληλα, Βενεζουελάνοι νομοθέτες προχώρησαν σε ενέργειες για την απόσυρση της χώρας από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, το οποίο διερευνά επί του παρόντος φερόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι οι πιθανές επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα, καθώς η μείωση των εξαγωγών πετρελαίου της Βενεζουέλας μπορεί να επιδεινώσει την ήδη επισφαλή κατάσταση χωρών όπως η Κούβα, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις παραδόσεις αργού. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε την αναστολή μιας πτήσης επαναπατρισμού μεταναστών από τις ΗΠΑ, αν και Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι πτήσεις απέλασης θα συνεχιστούν.
Η στάση της Μαρία Κορίνα Ματσάδο και η επόμενη μέρα
Εν μέσω αυτού του τεταμένου κλίματος, η ηγέτης της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, Μαρία Κορίνα Ματσάδο, αψήφησε μια δεκαετή απαγόρευση ταξιδιού και μια περίοδο κρυψώνας για να μεταβεί στο Όσλο την Πέμπτη και να παραλάβει το Νόμπελ Ειρήνης. Η αιφνιδιαστική της εμφάνιση στο Όσλο, όπου δήλωσε ότι θα φέρει σύντομα το βραβείο πίσω στη Βενεζουέλα, έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα πολιτικής αλλαγής. Η Ματσάδο υποσχέθηκε ότι ο Μαδούρο θα εγκαταλείψει την εξουσία «είτε υπάρξει διαπραγματευτική αλλαγή είτε όχι», τονίζοντας ότι εστιάζει σε μια ειρηνική μετάβαση. Ευχαρίστησε επίσης τον Τραμπ για την «αποφασιστική υποστήριξή» του, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει απορρίψει αιτήματα του Μαδούρο. Η Ματσάδο είναι ευθυγραμμισμένη με τους Αμερικανούς σκληροπυρηνικούς που κατηγορούν τον Μαδούρο για διασυνδέσεις με εγκληματικά δίκτυα, ισχυρισμοί που φέρεται να έχουν αμφισβητηθεί από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου στο Όσλο αν πιστεύει ότι απαιτείται αμερικανική επέμβαση στη Βενεζουέλα, η Ματσάδο απάντησε: «Ζητάμε από τον κόσμο να μας βοηθήσει».
