- UNHCR: Νέο κύμα προσφύγων απειλεί το Σουδάν λόγω προελάσεων RSF.
- Ο πόλεμος έχει εκτοπίσει σχεδόν 12 εκατομμύρια ανθρώπους, τη μεγαλύτερη κρίση στον κόσμο.
- Οι RSF κατέλαβαν την Αλ-Φασίρ και προωθούνται στην περιοχή Κορντοφάν.
- Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι ανεπαρκής λόγω περικοπών χρηματοδότησης.
- Οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν βία, απαγωγές και έλλειψη πόρων κατά τη διαφυγή.
Ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), Filippo Grandi, προειδοποίησε ότι οι συνεχείς προελάσεις των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) στο Σουδάν θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα νέο κύμα μαζικών εκτοπισμών πέρα από τα σύνορα της χώρας. Ο πόλεμος έχει ήδη ξεριζώσει σχεδόν 12 εκατομμύρια ανθρώπους, καθιστώντας την κατάσταση τη μεγαλύτερη κρίση εκτοπισμού παγκοσμίως.
Η προειδοποίηση του Filippo Grandi έρχεται εν μέσω μιας ήδη τεράστιας ανθρωπιστικής καταστροφής στο Σουδάν, όπου ο εμφύλιος πόλεμος έχει οδηγήσει σε πρωτοφανή επίπεδα εκτοπισμού. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει την κλιμάκωση των συγκρούσεων και την αδυναμία των ανθρωπιστικών οργανώσεων να ανταποκριθούν πλήρως στις ανάγκες, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο περιβάλλον για τον άμαχο πληθυσμό.
Οι ανησυχητικές προελάσεις των RSF
Οι παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF) έχουν σημειώσει σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες το τελευταίο διάστημα, εντείνοντας τις ανησυχίες για την περαιτέρω εξάπλωση της βίας. Στα τέλη Οκτωβρίου, οι RSF κατέλαβαν την πόλη Αλ-Φασίρ στο Νταρφούρ, μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους στον πόλεμο που διαρκεί 2,5 χρόνια με τον σουδανικό στρατό. Οι προελάσεις τους συνεχίστηκαν αυτόν τον μήνα ανατολικά στην περιοχή Κορντοφάν, όπου κατέλαβαν το μεγαλύτερο κοίτασμα πετρελαίου της χώρας.
Η κατάληψη της Αλ-Φασίρ συνοδεύτηκε από μαζικές επιθέσεις και θηριωδίες, όπως αναφέρουν μάρτυρες και ανθρωπιστικές οργανώσεις. Το Reuters έχει μεταδώσει μαρτυρίες ότι οι RSF κρατούν ομήρους και ζητούν λύτρα από τους επιζώντες, ενώ σημειώθηκαν σφαγές σε νοσοκομεία, καταδεικνύοντας τη συστηματική επίθεση στην υγειονομική περίθαλψη.
Οι τελευταίες βίαιες συγκρούσεις στην περιοχή Κορντοφάν, που περιλαμβάνει τρεις πολιτείες στο κεντρικό και νότιο Σουδάν, έχουν εκτοπίσει περίπου 40.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν αναζητήσει καταφύγιο εντός της χώρας, ωστόσο ο Grandi προειδοποίησε ότι η κατάσταση μπορεί να αλλάξει δραματικά εάν η βία επεκταθεί σε μια μεγάλη πόλη όπως η Ελ Ομπέιντ. «Εάν αυτή η πόλη καταληφθεί ή παρασυρθεί στον πόλεμο, είμαι σχεδόν βέβαιος ότι θα δούμε περισσότερους εκτοπισμούς», δήλωσε ο Grandi σε συνέντευξή του από το Πορτ Σουδάν το βράδυ της Δευτέρας.
Η κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση
Ο πόλεμος στο Σουδάν έχει ήδη οδηγήσει στον εκτοπισμό σχεδόν 12 εκατομμυρίων ανθρώπων, εκ των οποίων τα 4,3 εκατομμύρια έχουν διαφύγει σε γειτονικές χώρες όπως το Τσαντ και το Νότιο Σουδάν. Αυτό καθιστά την κατάσταση τη μεγαλύτερη κρίση εκτοπισμού στον κόσμο. Ωστόσο, ορισμένοι έχουν επιστρέψει στην πρωτεύουσα Χαρτούμ, η οποία βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο του σουδανικού στρατού.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις είναι η οξεία έλλειψη πόρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι Σουδανοί πρόσφυγες στο Τσαντ αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη βοήθειας, καθώς οι περικοπές στη χρηματοδότηση, κυρίως από δυτικούς δωρητές, έχουν μειώσει δραματικά τις διαθέσιμες προμήθειες. Το σχέδιο ανταπόκρισης για το Σουδάν έχει χρηματοδοτηθεί μόλις κατά το ένα τρίτο, αφήνοντας χιλιάδες ανθρώπους χωρίς την απαραίτητη υποστήριξη.
Οι δυσκολίες διαφυγής και η έλλειψη βοήθειας
Οι ανθρωπιστικοί εργαζόμενοι στερούνται των απαραίτητων πόρων για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Πολλοί από τους εκτοπισμένους έχουν υποστεί βιασμούς, ληστείες ή έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα λόγω της βίας. Ο Grandi, ο οποίος συναντήθηκε με επιζώντες από μαζικές δολοφονίες στην Αλ-Φασίρ, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Με το ζόρι ανταποκρινόμαστε».
Η UNHCR αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις πόρων για τη μετεγκατάσταση Σουδανών προσφύγων από ασταθείς περιοχές κατά μήκος των συνόρων του Τσαντ. Οι περισσότεροι από αυτούς που διένυσαν εκατοντάδες χιλιόμετρα από την Αλ-Φασίρ και την Κορντοφάν μέχρι τον καταυλισμό Αλ-Ντάμπα του Σουδάν, στις όχθες του Νείλου βόρεια του Χαρτούμ, τον οποίο επισκέφθηκε ο Grandi την περασμένη εβδομάδα, είναι γυναίκες και παιδιά. Οι σύζυγοι και οι γιοι τους είτε σκοτώθηκαν είτε στρατολογήθηκαν καθ’ οδόν. Κάποιες μητέρες δήλωσαν ότι μεταμφίεσαν τους γιους τους σε κορίτσια για να τους προστατεύσουν από απαγωγές από μαχητές, καθώς «ακόμη και η διαφυγή είναι δύσκολη, επειδή οι άνθρωποι σταματούν συνεχώς από τις πολιτοφυλακές».
Η επόμενη μέρα και η αποχώρηση του Grandi
Ο Filippo Grandi, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του στην UNHCR στο Χαρτούμ τη δεκαετία του 1980, όταν το Σουδάν φιλοξενούσε πρόσφυγες από άλλους αφρικανικούς πολέμους, βρίσκεται στο τελευταίο του ταξίδι ως επικεφαλής της UNHCR πριν λήξει η θητεία του αυτόν τον μήνα. Ο διάδοχός του δεν έχει ακόμη οριστεί, από μια λίστα με περισσότερους από δώδεκα υποψηφίους. Η αποχώρησή του έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για την παγκόσμια προσφυγική κοινότητα, καθώς οι προκλήσεις στο Σουδάν και αλλού απαιτούν συνεχή και ενισχυμένη διεθνή ανταπόκριση.
