- Τσιχανόφσκαγια: Πολιτικοί κρατούμενοι διαπραγματευτικό χαρτί για Λουκασένκο.
- Ζητά από ΗΠΑ «καρότο και μαστίγιο» για πλήρη καταστολή στη Λευκορωσία.
- Απορρίπτει διαχωρισμό Λουκασένκο-Πούτιν, τονίζει τη «συμβιωτική φιλία».
- Ο Τραμπ έχει στείλει ειδικό απεσταλμένο για απελευθέρωση 1.300 «ομήρων».
- Ο Αλές Μπιαλιάτσκι, Νομπελίστας Ειρήνης, παραμένει στη φυλακή.
Η εξόριστη ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας, Σβετλάνα Τσιχανόφσκαγια, κατηγόρησε την Τετάρτη τον Πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο ότι χρησιμοποιεί τους πολιτικούς κρατούμενους ως διαπραγματευτικά χαρτιά. Σε συνέντευξή της στο Reuters από το Όσλο, τόνισε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να εφαρμόσουν τόσο κίνητρα όσο και πίεση στις διαπραγματεύσεις τους με τον αυταρχικό ηγέτη, προκειμένου να σταματήσει πλήρως η καταστολή.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εν εξελίξει διπλωματικών προσπαθειών των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες, μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Τζον Κόουλ, επιδιώκουν την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία. Η στρατηγική αυτή, που περιλαμβάνει τόσο κίνητρα όσο και την απειλή κυρώσεων, αποτελεί κεντρικό πυλώνα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έναντι του καθεστώτος του Λουκασένκο, με στόχο την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή.
Η στρατηγική του Λουκασένκο και η απάντηση της αντιπολίτευσης
Η Σβετλάνα Τσιχανόφσκαγια, μιλώντας στο Reuters στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας, Όσλο, υπογράμμισε ότι για τον Λουκασένκο, οι πολιτικοί κρατούμενοι δεν είναι παρά διαπραγματευτικά χαρτιά. «Θέλει να πουλήσει τους πολιτικούς κρατούμενους όσο το δυνατόν ακριβότερα», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η κατάσταση μοιάζει με «περιστρεφόμενες πόρτες», καθώς «κάποιοι απελευθερώνονται, διπλάσιοι συλλαμβάνονται». Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης τόνισε την ανάγκη να σταματήσει πλήρως η καταστολή.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Λουκασένκο αρνείται την ύπαρξη πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, επιμένοντας ότι όσοι βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα είναι ένοχοι σοβαρών εγκλημάτων. Έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμος για μια «μεγάλη συμφωνία» με τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν σεβαστά τα συμφέροντα της Λευκορωσίας, αλλά έχει αμφισβητήσει γιατί θα πρέπει να απελευθερώσει άτομα που θεωρεί εχθρούς του κράτους και ενδέχεται «να ξανακάνουν πόλεμο εναντίον μας».
Οι αριθμοί των κρατουμένων και οι διαπραγματεύσεις
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε δώσει εντολή στον ειδικό του απεσταλμένο για τη Λευκορωσία, Τζον Κόουλ, να εργαστεί για την απελευθέρωση περίπου 1.300 κρατουμένων, τους οποίους ο Τραμπ έχει περιγράψει ως «ομήρους». Πράγματι, από τότε που ο Κόουλ διαπραγματεύτηκε την απελευθέρωση 51 ατόμων τον Σεπτέμβριο, η λευκορωσική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Viasna έχει χαρακτηρίσει άλλους 157 ανθρώπους ως πολιτικούς κρατούμενους. Η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει ευρεία απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, ενώ ο Λουκασένκο έχει απονείμει χάρη σε Ουκρανούς κρατούμενους μετά από συμφωνία με τον Τραμπ, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα. Ο Λουκασένκο απονέμει χάρη σε 31 Ουκρανούς κρατούμενους μετά από συμφωνία με τον Τραμπ.
Προτεινόμενο Η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει ευρεία απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία
Η Τσιχανόφσκαγια χαιρέτισε τις απελευθερώσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής και εξέφρασε την ελπίδα για «κάποια καλά νέα στο τέλος του έτους». Απέρριψε επίσης την άποψη ότι οι ΗΠΑ, οι οποίες έχουν αρχίσει να χαλαρώνουν τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας, επιβραβεύουν τον Λουκασένκο υπερβολικά γενναιόδωρα. «Οι Αμερικανοί δεν είναι αφελείς… Κατανοούν ποιες κυρώσεις μπορούν να αρθούν, ποιες όχι, και οι αποφάσεις τους είναι μάλλον σοφές», είπε. «Το καθήκον μας είναι να διασφαλίσουμε ότι ο Πρόεδρος Τραμπ έχει καρότα, και τα χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή, αλλά έχει και μαστίγια αν το λευκορωσικό καθεστώς δεν εκπληρώσει τη συμφωνία. Οι κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα».
Η σχέση Λουκασένκο-Πούτιν και ο αντίκτυπος
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η σταθερότητα της συμμαχίας μεταξύ του Λουκασένκο και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Τσιχανόφσκαγια απέρριψε την ιδέα ότι η διπλωματία θα μπορούσε να δημιουργήσει ρήγμα μεταξύ των δύο ηγετών, έναν στόχο που, όπως έχουν δηλώσει Αμερικανοί αξιωματούχοι στο Reuters, αποτελεί μέρος της στρατηγικής του Τραμπ. «Πρέπει να σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να χωρίσουμε τον Λουκασένκο και τον Πούτιν μεταξύ τους. Έχουν μια συμβιωτική φιλία. υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, βοηθούν ο ένας τον άλλον, για παράδειγμα, να παρακάμψουν τις κυρώσεις», δήλωσε. «Δεν είναι δικό μας καθήκον να τους χωρίσουμε ή να σώσουμε τον Λουκασένκο από τον Πούτιν. Το καθήκον μας είναι να σώσουμε τη χώρα μας, τη Λευκορωσία, και από τους δύο, τον Λουκασένκο και τον Πούτιν».
Η επόμενη μέρα και οι διεθνείς αντιδράσεις
Η Τσιχανόφσκαγια έκανε τις δηλώσεις αυτές στο περιθώριο μιας τελετής στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας, Όσλο, για την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στην ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, Μαρία Κορίνα Ματσάδο, την οποία επαίνεσε ως «φανταστική και ατρόμητη». Έφερε μαζί της ένα πορτρέτο του λευκορώσου ακτιβιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αλές Μπιαλιάτσκι, ο οποίος κέρδισε το ίδιο βραβείο το 2022 αλλά παραμένει στη φυλακή. «Θέλω να τονίσω ότι αυτός ο υπέροχος άνθρωπος είναι ακόμα στη φυλακή και πρέπει να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να τον απελευθερώσουμε, καθώς και τους άλλους 1.300 πολιτικούς κρατούμενους», κατέληξε η Τσιχανόφσκαγια, υπογραμμίζοντας τη συνεχιζόμενη μάχη για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λευκορωσία.
