- Ο Τραμπ διεκδικεί Νόμπελ Ειρήνης για 8 συγκρούσεις που λέει ότι έλυσε.
- Πολλοί ισχυρισμοί αμφισβητούνται, με συγκρούσεις να αναζωπυρώνονται.
- Οι συμφωνίες συχνά μη δεσμευτικές, χωρίς μακροπρόθεσμη επίλυση προβλημάτων.
- Συνεχίζονται οι προσπάθειες σε Ουκρανία και Βόρεια Κορέα με αβέβαια αποτελέσματα.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίζεται ότι έχει επιλύσει οκτώ διεθνείς συγκρούσεις από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο και ότι αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης. Ωστόσο, ο ισχυρισμός του αμφισβητείται ευρέως, καθώς σε αρκετές από αυτές τις περιοχές, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό και τα σύνορα Καμπότζης-Ταϊλάνδης, οι εχθροπραξίες έχουν αναζωπυρωθεί, όπως μεταδίδει το Reuters. Η πραγματικότητα των διπλωματικών του επιτευγμάτων παραμένει περίπλοκη και αμφιλεγόμενη.
Αυτή η συζήτηση γύρω από τους ισχυρισμούς του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την επίλυση διεθνών συγκρούσεων εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο όπου η διπλωματία και η μεσολάβηση αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για την παγκόσμια σταθερότητα. Η αποτελεσματικότητα τέτοιων παρεμβάσεων, ωστόσο, εξαρτάται συχνά από την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των συμφωνιών και την ικανότητα των εμπλεκόμενων μερών να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, κάτι που αποδεικνύεται ιδιαίτερα δύσκολο σε εμπόλεμες ζώνες με βαθιές ριζωμένες διαφορές.
Οι αμφιλεγόμενες διπλωματικές παρεμβάσεις του Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει παρέμβει σε πολυάριθμες διεθνείς διαμάχες, με την επιτυχία των προσπαθειών του να αποτελεί αντικείμενο έντονης διαφωνίας. Μία από τις παρεμβάσεις του αφορούσε την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, όπου έφερε τους ηγέτες κοντά στις 8 Αυγούστου του 2025 για την υπογραφή μιας κοινής διακήρυξης. Παρόλο που τα δύο έθνη είχαν δεσμευτεί σε εκεχειρία το 2023 και είχαν συμφωνήσει σε σχέδιο ειρηνευτικής συμφωνίας τον Μάρτιο του 2025, η διακήρυξη του Λευκού Οίκου δεν αποτελεί επίσημη συνθήκη ειρήνης και νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις. Ζητήματα όπως η αναθεώρηση του συντάγματος της Αρμενίας παραμένουν ανεπίλυτα.
Στα σύνορα Καμπότζης και Ταϊλάνδης, η κατάσταση εξελίχθηκε αρνητικά. Η Ταϊλάνδη εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές κατά της Καμπότζης τη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου 2025, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες. Αυτή η εξέλιξη ανέτρεψε μια εύθραυστη εκεχειρία που είχε μεσολαβήσει ο Τραμπ τον Οκτώβριο του 2025, μετά από πενθήμερες στρατιωτικές συγκρούσεις τον Ιούλιο, τις φονικότερες της τελευταίας δεκαετίας. Ο Τραμπ είχε επιβάλει δασμούς 19% στις εξαγωγές των δύο χωρών προς τις ΗΠΑ, ως μέσο πίεσης για την επίτευξη της ειρήνης. Περισσότερες λεπτομέρειες για την αναζωπύρωση των εχθροπραξιών μπορείτε να βρείτε στο άρθρο Ταϊλάνδη-Καμπότζη: Από την εκεχειρία του Τραμπ στις αεροπορικές επιδρομές.
Όσον αφορά τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, τον Οκτώβριο του 2025 επιτεύχθηκε η πρώτη φάση μιας συμφωνίας για ομήρους και εκεχειρία, με τη μεσολάβηση του Τραμπ. Αυτή η συμφωνία αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα για τον τερματισμό του διετούς πολέμου στη Γάζα, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περισσότερων από 67.000 Παλαιστινίων. Ωστόσο, και οι δύο πλευρές έχουν κατ’ επανάληψη κατηγορήσει η μία την άλλη για παραβίαση της εκεχειρίας, ενώ παραμένουν σημαντικές διαφωνίες σε κρίσιμα ζητήματα όπως ο αφοπλισμός της Χαμάς και η διακυβέρνηση της μεταπολεμικής Γάζας. Ο Τραμπ εργάζεται επίσης για την επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ, που στοχεύουν στην ομαλοποίηση των διπλωματικών σχέσεων Ισραήλ και αραβικών εθνών.
Στην περίπτωση Ιράν-Ισραήλ, η κατάσταση παραμένει πικρή και ασταθής. Μετά την έναρξη αεροπορικού πολέμου από το Ισραήλ στις 13 Ιουνίου 2025 και τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις 22 Ιουνίου με βομβαρδισμούς ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, το Κατάρ μεσολάβησε για εκεχειρία. Το Ιράν συνεχίζει να απορρίπτει τις απαιτήσεις των ΗΠΑ για παύση του εμπλουτισμού ουρανίου, και το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι θα χτυπήσει ξανά αν νιώσει απειλή.
Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Η υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα ανταρτική ομάδα M23 κατέχει σήμερα περισσότερα εδάφη από ποτέ. Παρά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας στις 27 Ιουνίου 2025 με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, αυτή δεν έχει εφαρμοστεί. Την Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου 2025, ο Τραμπ έφερε τους ηγέτες του Κογκό και της Ρουάντα στην Ουάσιγκτον, όπου υπέγραψαν περισσότερα έγγραφα που επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους στο ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ. Ωστόσο, οι μάχες συνεχίστηκαν αμείωτες, με τον Πρόεδρο του Κογκό να κατηγορεί τη Ρουάντα για παραβίαση των δεσμεύσεων. Για τις μάχες που ξέσπασαν αμέσως μετά την υπογραφή, διαβάστε το άρθρο Κογκό: Μαίνονται οι μάχες λίγες ώρες μετά την ειρηνευτική συμφωνία του Τραμπ. Η συνάντηση της 4ης Δεκεμβρίου είχε αναφερθεί και στο άρθρο Ο Τραμπ φιλοξενεί τους ηγέτες Κογκό και Ρουάντα για την υπογραφή ειρηνευτικών συμφωνιών. Ο Τραμπ έχει προειδοποιήσει για «πολύ αυστηρές κυρώσεις» σε περίπτωση παραβίασης, καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν πρόσβαση στα πλούσια κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών του Κογκό.
Στην Ινδία και το Πακιστάν, οι δύο πυρηνικές δυνάμεις συγκρούστηκαν τον Μάιο του 2025, οδηγώντας σε ανησυχίες για την κλιμάκωση. Μετά από τέσσερις ημέρες μαχών, ανακοινώθηκε εκεχειρία στις 10 Μαΐου, αλλά ελάχιστα από τα βαθύτερα ζητήματα που διχάζουν τις δύο χώρες επιλύθηκαν. Η Ινδία αμφισβήτησε τον ισχυρισμό του Τραμπ ότι η απειλή για εμπορικές περικοπές εξασφάλισε τη συμφωνία.
Η μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ Αιγύπτου και Αιθιοπίας για το Μεγάλο Φράγμα της Αιθιοπικής Αναγέννησης (GERD) παραμένει άλυτη. Παρόλο που η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολίν Λέιβιτ, συμπεριέλαβε τη διαμάχη στις «τελειωμένες» συγκρούσεις, η Αιθιοπία άνοιξε το φράγμα τον Σεπτέμβριο του 2025, παρά τις αντιρρήσεις. Ο Πρόεδρος της Αιγύπτου έχει ορκιστεί να προστατεύσει τα συμφέροντα της χώρας του.
Οι σχέσεις μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας παραμένουν τεταμένες, πέντε χρόνια μετά τις οικονομικές συμφωνίες που μεσολάβησε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία. Ο Τραμπ ισχυρίστηκε τον Ιούνιο του 2025 ότι «σταμάτησε» τον πόλεμο στην περιοχή και ότι «θα το διορθώσει, ξανά» στη δεύτερη θητεία του. Ωστόσο, η Σερβία εξακολουθεί να θεωρεί το Κόσοβο αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς της και δεν έχει υπογραφεί καμία ειρηνευτική συμφωνία. Η Πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, δήλωσε τον Ιούλιο ότι ο Τραμπ απέτρεψε περαιτέρω κλιμάκωση, ισχυρισμό που αρνήθηκε ο Σέρβος Πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Τέλος, όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια, ο Τραμπ, παρά τους αρχικούς του ισχυρισμούς ότι θα μπορούσε να τον επιλύσει σε μία ημέρα, παραδέχτηκε στις 18 Αυγούστου 2025 ότι είναι «ένας από τους πιο δύσκολους». Οι απόψεις του έχουν κυμανθεί, ενώ τον Οκτώβριο του 2025 επέβαλε κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες της Ρωσίας. Πιο πρόσφατα, προσπάθησε να πιέσει τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδεχθεί μια συμφωνία που οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι θα ευνοούσε τη Μόσχα και θα αποσταθεροποιούσε την ήπειρο. Ο Τραμπ έχει επίσης εκφράσει την επιθυμία να συναντηθεί ξανά με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, παρά το γεγονός ότι οι προηγούμενες διπλωματικές προσπάθειες απέτυχαν και η Βόρεια Κορέα έχει ενισχύσει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Οι επιπτώσεις των «ημιτελών» συμφωνιών
Αυτό που ανησυχεί τους διεθνείς αναλυτές και τους διπλωμάτες είναι η τάση για την επίτευξη συμφωνιών χωρίς δεσμευτικό χαρακτήρα ή η γρήγορη αναζωπύρωση των συγκρούσεων μετά από αρχικές εκεχειρίες. Η έλλειψη μακροπρόθεσμων μηχανισμών παρακολούθησης και η μη επίλυση των βαθύτερων αιτιών των συγκρούσεων, υπονομεύουν την αξιοπιστία των μεσολαβητικών προσπαθειών και δημιουργούν κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς σχέσεις. Οι οικονομικές συμφωνίες, όπως η ανάπτυξη ενός διαμετακομιστικού διαδρόμου στην Αρμενία ή οι δασμοί στην Καμπότζη και την Ταϊλάνδη, συχνά συνδέονται με γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως η πρόσβαση σε κρίσιμα ορυκτά στο Κογκό, γεγονός που περιπλέκει περαιτέρω την εικόνα της «ειρηνευτικής» διπλωματίας.
Το μέλλον των διπλωματικών πρωτοβουλιών
Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες του Τραμπ, αν και φιλόδοξες, αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις. Η επανειλημμένη αναζωπύρωση των συγκρούσεων και η έλλειψη οριστικών ειρηνευτικών συνθηκών υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα των διεθνών σχέσεων και την ανάγκη για βιώσιμες λύσεις που υπερβαίνουν τις απλές διακηρύξεις. Η δέσμευση του Τραμπ να συνεχίσει τις προσπάθειες στην Ουκρανία και τη Βόρεια Κορέα, παρά τις προηγούμενες δυσκολίες, δείχνει μια συνεχιζόμενη επιδίωξη για διπλωματική επιρροή, αλλά το κατά πόσο αυτές οι προσπάθειες θα οδηγήσουν σε πραγματική και διαρκή ειρήνη παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.
