- Το σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία προβλέπει επαναφορά ρωσικών ενεργειακών ροών προς την Ευρώπη.
- Προτείνει μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς, όπως σπάνιες γαίες και πετρέλαιο Αρκτικής.
- Προβλέπεται αξιοποίηση 200 δισ. δολαρίων παγωμένων ρωσικών assets για έργα στην Ουκρανία.
- Ευρωπαίος αξιωματούχος συνέκρινε το σχέδιο με οικονομική εκδοχή της Διάσκεψης της Γιάλτας του 1945.
- Οι προτάσεις έρχονται εν μέσω ευρωπαϊκών προσπαθειών για δάνειο 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία από ρωσικά assets.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Reuters, το οποίο επικαλείται τη Wall Street Journal, το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία περιλαμβάνει την επαναφορά των ρωσικών ενεργειακών ροών προς την Ευρώπη, καθώς και σημαντικές αμερικανικές επενδύσεις σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς. Επιπλέον, το σχέδιο προτείνει την αξιοποίηση παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για έργα στην Ουκρανία, σηματοδοτώντας μια ριζική αλλαγή στην προσέγγιση της Ουάσιγκτον.
Αυτή η νέα εξέλιξη έρχεται σε συνέχεια των πολυάριθμων ειρηνευτικών προτάσεων που έχουν τεθεί στο τραπέζι τις τελευταίες εβδομάδες, τόσο από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και από ευρωπαϊκές δυνάμεις, με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Το παρασκήνιο της υπόθεσης είναι ιδιαίτερα περίπλοκο, καθώς περιλαμβάνει όχι μόνο γεωπολιτικά συμφέροντα αλλά και οικονομικές διαστάσεις που αφορούν την παγκόσμια ενεργειακή αγορά και την τύχη των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων.
Οι βασικές προτάσεις του σχεδίου Τραμπ
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, η οποία επικαλείται παραρτήματα ειρηνευτικών προτάσεων που παραδόθηκαν σε Ευρωπαίους ομολόγους τις τελευταίες εβδομάδες, το σχέδιο του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περιλαμβάνει τρεις βασικούς πυλώνες. Πρώτον, την αποκατάσταση των ρωσικών ενεργειακών ροών προς την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, μια κίνηση που θα μπορούσε να ανατρέψει την τρέχουσα ενεργειακή πολιτική της Δύσης. Δεύτερον, προβλέπονται σημαντικές αμερικανικές επενδύσεις σε στρατηγικούς ρωσικούς τομείς, όπως η εξόρυξη σπάνιων γαιών και η γεώτρηση πετρελαίου στην Αρκτική. Τρίτον, το σχέδιο προτείνει την αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για την χρηματοδότηση έργων στην Ουκρανία.
Η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών assets και τα επενδυτικά σχέδια
Ένα κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αφορά την πρόταση για χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Συγκεκριμένα, αμερικανικές χρηματοπιστωτικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν 200 δισεκατομμύρια δολάρια από τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία. Αυτά τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν για διάφορα έργα στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός μεγάλου νέου κέντρου δεδομένων, το οποίο θα τροφοδοτείται από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, που βρίσκεται επί του παρόντος υπό τον έλεγχο των ρωσικών δυνάμεων. Παράλληλα, οι αμερικανικές εταιρείες θα επενδύσουν σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς, όπως η εξόρυξη σπάνιων γαιών και οι γεωτρήσεις πετρελαίου στην Αρκτική, ενώ οι ροές ρωσικής ενέργειας προς τη Δυτική Ευρώπη και τον κόσμο θα αποκατασταθούν πλήρως.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους Ευρωπαίους αξιωματούχους είναι η ευρύτερη γεωπολιτική διάσταση του προτεινόμενου σχεδίου. Ένας ανώνυμος Ευρωπαίος αξιωματούχος, επικαλούμενος το δημοσίευμα, συνέκρινε τις προτεινόμενες αμερικανο-ρωσικές ενεργειακές συμφωνίες με μια οικονομική εκδοχή της Διάσκεψης της Γιάλτας του 1945. Αυτή η σύγκριση υπογραμμίζει τις ανησυχίες για μια πιθανή αναδιανομή σφαιρών επιρροής, παρόμοια με εκείνη όπου οι νικητές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – η Σοβιετική Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία – διαίρεσαν τις σφαίρες συμφερόντων τους στην Ευρώπη.
Οι διεθνείς αντιδράσεις και το ιστορικό πλαίσιο
Οι προτάσεις του Ντόναλντ Τραμπ έρχονται σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εντείνει τις δικές της προσπάθειες για να συμφωνήσει σε ένα σχέδιο χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία, με τις Βρυξέλλες να εξετάζουν ένα δάνειο 140 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές αντιπροτάσεις, όπως αυτές που έχουν υποβληθεί από τις δυνάμεις Ε3 (Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία), αποκλίνουν σημαντικά από τις αμερικανικές προτάσεις, ειδικά όσον αφορά τις εδαφικές παραχωρήσεις και τους περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου. Η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, μετά από οκτώ χρόνια συγκρούσεων μεταξύ Ρώσων υποστηριζόμενων αυτονομιστών και ουκρανικών στρατευμάτων στο Ντονμπάς.
Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων
Η αποκάλυψη των λεπτομερειών του σχεδίου Τραμπ προσθέτει ένα νέο επίπεδο πολυπλοκότητας στις ήδη τεταμένες διεθνείς διαπραγματεύσεις για την ειρήνη στην Ουκρανία. Ενώ ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν εκφράσει σκεπτικισμό για τις αμερικανικές προτάσεις, τονίζοντας την ανάγκη για ευρωπαϊκή αυτονομία στις αποφάσεις σχετικά με τα ρωσικά assets, η συζήτηση για την τύχη των παγωμένων κεφαλαίων και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αναμένεται να ενταθεί. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο γεωπολιτικό και οικονομικό τοπίο.
