- Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απέρριψε την αποπομπή της γενικής εισαγγελέα.
- Η απόφαση κρίνει άκυρη την πρόταση μομφής της κυβέρνησης λόγω διαδικαστικών ελαττωμάτων.
- Η Γκάλι Μπαχαράβ-Μιάρα παραμένει στη θέση της, εν μέσω διαφωνιών για κυβερνητικές πολιτικές.
- Η σύγκρουση εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης δικαστικής μεταρρύθμισης που προωθεί ο Νετανιάχου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απέρριψε την Κυριακή την προσπάθεια της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποπέμψει τη γενική εισαγγελέα, Γκάλι Μπαχαράβ-Μιάρα. Η απόφαση κρίνει άκυρη την πρόταση μομφής του υπουργικού συμβουλίου του Μαρτίου, επικαλούμενο ελλείψεις στην προβλεπόμενη διαδικασία.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης σύγκρουσης μεταξύ της κυβέρνησης και της δικαστικής εξουσίας, η οποία έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα λόγω των πολιτικών της εθνικιστικής-θρησκευτικής συμμαχίας του Νετανιάχου. Η γενική εισαγγελέας, διορισμένη από την προηγούμενη κυβέρνηση, έχει επανειλημμένα εκφράσει διαφωνίες σχετικά με τη νομιμότητα των κυβερνητικών πολιτικών, κάτι που έχει οδηγήσει σε σημαντική ένταση και προσπάθειες αποπομπής της.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου
Όπως μεταδίδει το Reuters, ένα επταμελές πάνελ δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάνθηκε την Κυριακή ότι ο καθιερωμένος μηχανισμός για την παύση ενός γενικού εισαγγελέα δεν μπορεί να αλλάξει. Ως εκ τούτου, η πρόταση μομφής που είχε ψηφίσει το υπουργικό συμβούλιο τον Μάρτιο κρίθηκε άκυρη και χωρίς νομική ισχύ. Για την αποπομπή ενός γενικού εισαγγελέα, οι κυβερνήσεις πρέπει πρώτα να συμβουλευτούν μια επαγγελματική-δημόσια επιτροπή, κάτι που δεν έγινε στην προκειμένη περίπτωση.
Οι δικαστές επισήμαναν επίσης πολυάριθμα διαδικαστικά ελαττώματα στην προσπάθεια αποπομπής της Γκάλι Μπαχαράβ-Μιάρα, γεγονός που καθιστά την ενέργεια της κυβέρνησης άκυρη. Κατά συνέπεια, η Μπαχαράβ-Μιάρα συνεχίζει να κατέχει νομίμως το αξίωμά της. Η αγορά και οι πολιτικοί αναλυτές παρακολουθούν στενά τέτοιες αποφάσεις, καθώς επηρεάζουν την αξιοπιστία του δικαστικού συστήματος και την πολιτική σταθερότητα, ειδικά σε περιόδους κρίσης. Η απόφαση αυτή ενισχύει την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, ένα θέμα που απασχολεί έντονα την ισραηλινή κοινωνία.
Το παρασκήνιο της σύγκρουσης
Πριν από τον πόλεμο στη Γάζα, η κυβέρνηση του Νετανιάχου είχε ξεκινήσει μια ευρεία αναθεώρηση του ισραηλινού δικαστικού συστήματος. Ο Νετανιάχου, ο οποίος αντιμετωπίζει δίκη για κατηγορίες διαφθοράς που αρνείται, είχε δηλώσει τότε ότι η μεταρρύθμιση ήταν απαραίτητη για να περιοριστεί η «δικαστική υπερβολή» που παρεμβαίνει στην εξουσία του κοινοβουλίου. Αντιθέτως, οι διαδηλωτές είχαν υποστηρίξει ότι επρόκειτο για μια απόπειρα αποδυνάμωσης ενός από τους πυλώνες της ισραηλινής δημοκρατίας.
Το σχέδιο αναθεώρησης είχε σε μεγάλο βαθμό ανασταλεί μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023, η οποία πυροδότησε τον πόλεμο. Ωστόσο, το υπουργικό συμβούλιο έχει αναβιώσει έκτοτε ορισμένα μέρη του σχεδίου για την αλλαγή του συστήματος δικαιοσύνης. Η Γκάλι Μπαχαράβ-Μιάρα είχε αναδειχθεί σε «φύλακα της δημοκρατίας» από την αντιπολίτευση το 2023, όταν ανακοινώθηκε το σχέδιο δικαστικής αναθεώρησης που θα έδινε στους εκλεγμένους πολιτικούς περισσότερη εξουσία επί του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η επόμενη μέρα και οι αντιδράσεις
Οι διαφορές με την Μπαχαράβ-Μιάρα που έχουν επηρεάσει άμεσα τη σταθερότητα του κυβερνητικού συνασπισμού περιλαμβάνουν ένα εν εξελίξει ζήτημα απαλλαγών που χορηγούνται σε υπερορθόδοξους φοιτητές ιερατικών σχολών από τη στρατιωτική θητεία. Μέχρι στιγμής, δεν υπήρξε άμεση απάντηση στην απόφαση από την κυβέρνηση ή το γραφείο της γενικής εισαγγελέα, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω εξελίξεων στην ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ των δύο πλευρών. Η απόφαση αυτή αναμένεται να ενισχύσει τη θέση της δικαστικής εξουσίας έναντι της εκτελεστικής.