- Πολιτικό αδιέξοδο λόγω διαφωνίας για τις τοπικές δαπάνες.
- Η αντιπολίτευση ελέγχει το κοινοβούλιο αλλά όχι την προεδρία.
- Πιθανή πρόταση μομφής κατά του πρωθυπουργού Τσο Γιουνγκ-τάι.
- Ο πρόεδρος έχει δικαίωμα διάλυσης της βουλής σε 10 ημέρες.
- Η κρίση εξελίσσεται υπό την πίεση των στρατιωτικών κινήσεων της Κίνας.
Η Ταϊβάν βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανές πολιτικό αδιέξοδο, καθώς η κυβέρνηση αρνείται να εφαρμόσει νομοθετικές τροπολογίες για τις δαπάνες που εγκρίθηκαν από το ελεγχόμενο από την αντιπολίτευση κοινοβούλιο. Όπως μεταδίδει το Reuters, η ένταση έχει οδηγήσει σε απειλές για παραπομπή του προέδρου και πιθανή διάλυση του κοινοβουλίου για τη διεξαγωγή νέων εκλογών.
Η τρέχουσα κρίση στην Ταϊπέι αποτελεί την κορύφωση μιας περιόδου έντονης πολιτικής πόλωσης που ξεκίνησε αμέσως μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2024. Παρόλο που ο Λάι Τσινγκ-τε κέρδισε την προεδρία, το κόμμα του (DPP) έχασε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, η οποία πέρασε στα χέρια του Kuomintang (KMT) και του Λαϊκού Κόμματος της Ταϊβάν (TPP). Αυτή η δυαρχία στην εξουσία έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία συγκρούονται διαρκώς για τον έλεγχο των δημοσιονομικών πόρων και της εθνικής στρατηγικής.
Το χρονικό της σύγκρουσης και οι συνταγματικές προεκτάσεις
Η αφορμή για το σημερινό αδιέξοδο δόθηκε όταν ο πρωθυπουργός της Ταϊβάν, Τσο Γιουνγκ-τάι, δήλωσε ότι η κυβέρνηση αρνείται να εφαρμόσει σχέδια δαπανών που ψήφισε η αντιπολίτευση, χαρακτηρίζοντάς τα δημοσιονομικά επισφαλή και αντισυνταγματικά. Η αντιπολίτευση από την πλευρά της κατηγορεί τον πρόεδρο Λάι για δικτατορική συμπεριφορά, υποστηρίζοντας ότι αγνοεί τη βούληση του νομοθετικού σώματος. Ήδη ο πρόεδρος Λάι Τσινγκ-τε έχει προειδοποιήσει ότι τέτοιες κινήσεις πλήττουν τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας, ενώ οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν κατηγορίες για παραβίαση του Συντάγματος.
Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από το γεγονός ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας βρίσκεται σε αδράνεια. Μια ξεχωριστή διαμάχη για τον διορισμό νέων δικαστών έχει αφήσει το σώμα χωρίς τη δυνατότητα να εκδώσει αποφάσεις, στερώντας από το πολιτικό σύστημα τον τελικό διαιτητή που θα μπορούσε να λύσει τη διαφορά για τον νόμο περί δαπανών.
Η απειλή της πρότασης μομφής και το ενδεχόμενο εκλογών
Στο τραπέζι των διαβουλεύσεων βρίσκεται πλέον το σενάριο της πρότασης μομφής κατά του πρωθυπουργού. Εάν η αντιπολίτευση προχωρήσει σε αυτή την κίνηση και την υπερψηφίσει, ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να διαλύσει το κοινοβούλιο εντός 10 ημερών. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ταϊβάν θα οδηγηθεί σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές εντός 60 ημερών, μια εξέλιξη που θα ήταν ιστορικά πρωτοφανής για το νησί. Ωστόσο, αναλυτές επισημαίνουν ότι το KMT εμφανίζεται διστακτικό, καθώς δεν είναι βέβαιο ότι επιθυμεί μια νέα εκλογική αναμέτρηση τη δεδομένη στιγμή.
Νομικοί κύκλοι και πολιτικοί αναλυτές στην Ταϊπέι υπογραμμίζουν ότι η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια παρατεταμένη περίοδο αστάθειας. Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους διεθνείς παρατηρητές είναι η ικανότητα της κυβέρνησης να εγκρίνει κρίσιμες αμυντικές δαπάνες, καθώς ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων παραμένει μπλοκαρισμένος στο κοινοβούλιο.
Η γεωπολιτική διάσταση και η πίεση από την Κίνα
Το πολιτικό δράμα εξελίσσεται ενώ η Κίνα κλιμακώνει την πίεση, χαρακτηρίζοντας τον πρόεδρο Λάι ως «αυτονομιστή». Η εσωτερική παράλυση της Ταϊβάν θεωρείται από πολλούς ως μια ευκαιρία για το Πεκίνο να αποδυναμώσει τη διεθνή θέση της Ταϊπέι. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αντιπολίτευση, εμποδίζοντας τον προϋπολογισμό για την άμυνα, υπονομεύει την εθνική ασφάλεια σε μια κρίσιμη συγκυρία.
Η επόμενη μέρα για την πολιτική σταθερότητα
Το επόμενο μεγάλο ορόσημο για τη μέτρηση της λαϊκής υποστήριξης είναι οι τοπικές εκλογές του Νοεμβρίου 2026. Μέχρι τότε, η Ταϊβάν φαίνεται εγκλωβισμένη σε έναν κύκλο θεσμικής παράλυσης. Η κατάληξη αυτής της κρίσης θα καθορίσει όχι μόνο το μέλλον της κυβέρνησης Λάι, αλλά και τη σταθερότητα των δημοκρατικών θεσμών της χώρας απέναντι στις εξωτερικές απειλές. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν θα επικρατήσει ο συμβιβασμός ή αν η χώρα θα οδηγηθεί σε μια εξαντλητική εκλογική διαδικασία.
Κατανόηση της πολιτικής διαδικασίας στην Ταϊβάν
- Η πρόταση μομφής απαιτεί απλή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο για να περάσει.
- Η διάλυση του κοινοβουλίου είναι προνόμιο του προέδρου μόνο μετά από πρόταση μομφής.
- Οι επόμενες προγραμματισμένες εκλογές είναι το 2026 για την τοπική αυτοδιοίκηση.
- Ο αμυντικός προϋπολογισμός απαιτεί έγκριση από την επιτροπή άμυνας του κοινοβουλίου.