- Ταϊλάνδη και Καμπότζη εξαπέλυσαν αεροπορικές επιδρομές στα αμφισβητούμενα σύνορα.
- Οι δύο χώρες αλληλοκατηγορούνται για παραβίαση της συμφωνίας εκεχειρίας.
- Η εκεχειρία είχε μεσολαβήσει από τον Ντόναλντ Τραμπ τον Οκτώβριο του 2025.
- Προηγήθηκαν μήνες κλιμάκωσης με νεκρούς και εκτοπισμένους αμάχους.
- Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες εκκενώνονται από τις παραμεθόριες περιοχές.
Η Ταϊλάνδη ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές κατά μήκος των αμφισβητούμενων συνόρων της με την Καμπότζη, μετά από αμοιβαίες κατηγορίες για παραβίαση συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Η συμφωνία αυτή είχε μεσολαβήσει από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, τον Οκτώβριο του 2025, σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης που είχε κορυφωθεί με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους.
Η πρόσφατη κλιμάκωση στα σύνορα Ταϊλάνδης και Καμπότζης, που οδήγησε σε αεροπορικές επιδρομές, αποτελεί συνέχεια μιας μακράς περιόδου εντάσεων και συγκρούσεων που χρονολογούνται εδώ και δεκαετίες. Η ιστορία αυτής της αμφισβητούμενης μεθοριακής ζώνης είναι περίπλοκη, με τις δύο χώρες να έχουν εμπλακεί σε πολλές θανατηφόρες συγκρούσεις στο παρελθόν, καθιστώντας την τρέχουσα κατάσταση ιδιαίτερα ανησυχητική για την περιφερειακή σταθερότητα.
Η κλιμάκωση της έντασης: Από τις πρώτες συγκρούσεις στις αεροπορικές επιδρομές
Η τρέχουσα κρίση άρχισε να κλιμακώνεται στις 28 Μαΐου 2025, όταν το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης ανακοίνωσε τον θάνατο ενός στρατιώτη της μετά από σύντομη ανταλλαγή πυρών με Ταϊλανδούς στρατιώτες σε μια αμφισβητούμενη περιοχή των συνόρων. Αυτή ήταν η πρώτη θανατηφόρα σύγκρουση τέτοιου είδους από το 2011. Οι εντάσεις κορυφώθηκαν περαιτέρω στις 23 Ιουλίου, όταν η Ταϊλάνδη ανακάλεσε τον πρέσβη της στην Καμπότζη και ανακοίνωσε την απέλαση του πρέσβη της Καμπότζης, μετά από ένα περιστατικό με νάρκη που τραυμάτισε έναν Ταϊλανδό στρατιώτη.
Την επόμενη ημέρα, στις 24 Ιουλίου, ξέσπασαν ένοπλες συγκρούσεις κατά μήκος των συνόρων, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για το ποιος άνοιξε πρώτος πυρ. Η Ταϊλάνδη ανέπτυξε μαχητικά αεροσκάφη F-16, ένα εκ των οποίων βομβάρδισε έναν στρατιωτικό στόχο της Καμπότζης. Στις 25 Ιουλίου, οι μάχες εντάθηκαν και επεκτάθηκαν, με σφοδρά πυρά πυροβολικού και επιθέσεις με ρουκέτες σε πολλαπλά μέτωπα, σηματοδοτώντας τις χειρότερες συγκρούσεις των τελευταίων δέκα ετών. Οι μάχες που ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 48 ανθρώπων, κυρίως αμάχων, και τον εκτοπισμό περίπου 300.000 κατοίκων.
Το παρασκήνιο της εκεχειρίας και ο ρόλος του Ντόναλντ Τραμπ
Εν μέσω της κλιμάκωσης, στις 26 Ιουλίου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επικοινώνησε με τους ηγέτες και των δύο χωρών. Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Τραμπ δήλωσε ότι και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συναντηθούν σύντομα για να καταλήξουν σε κατάπαυση του πυρός, προσθέτοντας ότι οι συνομιλίες τους με την Ουάσιγκτον για τους εμπορικούς δασμούς θα μπορούσαν να ξαναρχίσουν μόλις επιτευχθεί εκεχειρία. Δύο ημέρες αργότερα, στις 28 Ιουλίου, μετά από προσπάθειες της Μαλαισίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, οι ηγέτες των δύο χωρών υπέγραψαν συμφωνία στην Πουτρατζάγια της Μαλαισίας για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, την επανέναρξη των άμεσων επικοινωνιών και τη δημιουργία ενός μηχανισμού εφαρμογής της εκεχειρίας.
Η κορύφωση των διπλωματικών προσπαθειών ήρθε στις 26 Οκτωβρίου, όταν οι ηγέτες της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης υπέγραψαν μια βελτιωμένη συμφωνία εκεχειρίας παρουσία του Ντόναλντ Τραμπ. Η παρέμβασή του σε αυτή τη σφοδρή συνοριακή σύγκρουση του εξασφάλισε υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης από την Καμπότζη. Η συμφωνία αυτή βασίστηκε στην ανακωχή που είχε υπογραφεί τρεις μήνες νωρίτερα. Ως μέρος της συμφωνίας, την 1η Νοεμβρίου, και οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι ξεκίνησαν τη σταδιακή απόσυρση των βαρέων όπλων από τα αμφισβητούμενα σύνορα, αρχίζοντας με συστήματα ρουκετών, και τη διεξαγωγή επιχειρήσεων αποναρκοθέτησης. Η Καμπότζη ανέφερε ότι αναμένεται η απόσυρση να ολοκληρωθεί πλήρως μέχρι το τέλος του έτους.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ευθραυστότητα των συμφωνιών εκεχειρίας σε περιοχές με βαθιά ριζωμένες εδαφικές διαφορές, όπως αυτή μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης. Οι επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις υπογραμμίζουν την έλλειψη εμπιστοσύνης και την πολυπλοκότητα των γεωπολιτικών συμφερόντων που διακυβεύονται, καθιστώντας κάθε ειρηνευτική προσπάθεια εξαιρετικά δύσκολη και ευάλωτη σε νέες αναζωπυρώσεις.
Οι συνέπειες και οι ανθρωπιστικές επιπτώσεις
Η εκεχειρία, ωστόσο, αποδείχθηκε βραχύβια. Στις 11 Νοεμβρίου, η Ταϊλάνδη ανακοίνωσε ότι διακόπτει την εφαρμογή του συμφώνου εκεχειρίας με την Καμπότζη, μία ημέρα μετά τον ακρωτηριασμό ενός Ταϊλανδού στρατιώτη από έκρηξη νάρκης. Το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης αρνήθηκε ότι είχε τοποθετήσει νέες νάρκες. Την επόμενη ημέρα, στις 12 Νοεμβρίου, τουλάχιστον ένα άτομο σκοτώθηκε στην Καμπότζη, καθώς οι γειτονικές χώρες αλληλοκατηγορήθηκαν εκ νέου για το άνοιγμα πυρός. Αυτά τα περιστατικά αναδεικνύουν την επικινδυνότητα των ναρκών και την ανάγκη για εντατικές προσπάθειες αποναρκοθέτησης, ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει και άλλες περιοχές, όπως φαίνεται σε πρόσφατες αναφορές για θύματα ναρκών στα ύψη.
Η σημερινή κατάσταση, με τις αεροπορικές επιδρομές της Ταϊλάνδης, αποτελεί την πιο σοβαρή κλιμάκωση μετά την υπογραφή της εκεχειρίας. Και οι δύο χώρες κατηγορούν η μία την άλλη για παραβίαση της συμφωνίας, ενώ οι αρχές της Ταϊλάνδης αναφέρουν ότι εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι εκκενώνονται από τις παραμεθόριες περιοχές. Η κατάσταση αυτή έχει άμεσες και καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες, δημιουργώντας ένα νέο κύμα προσφύγων και επιδεινώνοντας την ήδη επισφαλή κατάσταση των κατοίκων. Για μια πιο λεπτομερή ανάλυση των στρατιωτικών δυνάμεων των δύο χωρών, μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο Ταϊλάνδη και Καμπότζη: Πώς συγκρίνονται οι στρατιωτικές τους δυνάμεις εν μέσω κλιμάκωσης.
Η επόμενη μέρα στα σύνορα Ταϊλάνδης-Καμπότζης
Η εκ νέου αναζωπύρωση της σύγκρουσης θέτει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα των διπλωματικών λύσεων και την αποτελεσματικότητα των διεθνών παρεμβάσεων. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς μια πλήρους κλίμακας σύγκρουση στην περιοχή θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στην περιφερειακή ασφάλεια. Οι προσπάθειες για νέες διαπραγματεύσεις και η επανεγκατάσταση ενός διαρκούς μηχανισμού εκεχειρίας είναι πλέον επιτακτικές, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω αιματοχυσία και να διασφαλιστεί η ασφάλεια των αμάχων. Η κατάσταση παραμένει ρευστή και εξαιρετικά επικίνδυνη, με τις ελπίδες για μια διαρκή ειρήνη να απομακρύνονται για άλλη μια φορά.
