- Ιστορική κλιμάκωση με σαουδαραβική αεροπορική επιδρομή κατά συμφερόντων των ΗΑΕ στην Υεμένη.
- Το Νότιο Μεταβατικό Συμβούλιο (STC) παραβίασε τις «κόκκινες γραμμές» του Ριάντ καταλαμβάνοντας πετρελαιοπηγές.
- Οικονομικός πόλεμος για τα περιφερειακά αρχηγεία των πολυεθνικών εταιρειών στον Κόλπο.
- Σύγκρουση εντός του ΟΠΕΚ για τις ποσοστώσεις παραγωγής αργού πετρελαίου.
Η αεροπορική επιδρομή της Σαουδικής Αραβίας σε φορτίο όπλων που συνδέεται με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην Υεμένη, σηματοδοτεί τη σοβαρότερη κλιμάκωση μεταξύ των δύο δυνάμεων του Κόλπου μέχρι σήμερα. Οι κάποτε αδιατάρακτοι σύμμαχοι και πυλώνες της περιφερειακής ασφάλειας βλέπουν πλέον τα συμφέροντά τους να αποκλίνουν δραματικά, από τις ποσοστώσεις πετρελαίου έως τον έλεγχο στρατηγικών εδαφών, θέτοντας σε κίνδυνο την εύθραυστη ισορροπία στη Μέση Ανατολή.
| Έτος | Γεγονός-Κλειδί | Αντίκτυπος |
|---|---|---|
Έτος 2015 | Γεγονός-Κλειδί Επέμβαση στην Υεμένη | Αντίκτυπος Κοινό μέτωπο κατά των Χούθι |
Έτος 2019 | Γεγονός-Κλειδί Αποχώρηση ΗΑΕ | Αντίκτυπος Το Ριάντ επωμίζεται το βάρος του πολέμου |
Έτος 2021 | Γεγονός-Κλειδί Οικονομικός Ανταγωνισμός | Αντίκτυπος Πίεση στις εταιρείες για μεταφορά HQs στο Ριάντ |
Έτος 2025 (8 Δεκ) | Γεγονός-Κλειδί Κατάληψη Hadramout | Αντίκτυπος Το STC παραβιάζει σαουδαραβικές κόκκινες γραμμές |
Έτος 2025 (30 Δεκ) | Γεγονός-Κλειδί Αεροπορική Επιδρομή | Αντίκτυπος Πρώτη απευθείας στρατιωτική εμπλοκή συμφερόντων |
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία, αλλά την κορύφωση μιας μακράς διαδικασίας γεωπολιτικής αποσύνδεσης που εξελίσσεται την τελευταία πενταετία. Σύμφωνα με τη θεωρία του ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις — η οποία υποστηρίζει ότι τα κράτη ενεργούν με βάση το εθνικό συμφέρον και την επιδίωξη ισχύος — η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ μετατρέπονται από συμπληρωματικοί εταίροι σε ανταγωνιστικούς πόλους για την περιφερειακή ηγεμονία και την οικονομική κυριαρχία στον αραβικό κόσμο.
Κάποτε οι δίδυμοι πυλώνες της περιφερειακής ασφάλειας, οι δύο δυνάμεις του Κόλπου βλέπουν πλέον τα συμφέροντά τους να αποκλίνουν σε κάθε επίπεδο.
Reuters, Γεωπολιτική Ανάλυση
Η αεροπορική επιδρομή στη Μουκάλα και η ευθεία αντιπαράθεση
Όπως μεταδίδει το Reuters, η ένταση έφτασε στο ζενίθ την Τρίτη, 30 Δεκεμβρίου 2025, όταν σαουδαραβικά μαχητικά έπληξαν πλοίο στο λιμάνι της Μουκάλα. Ο στρατιωτικός συνασπισμός υπό το Ριάντ ισχυρίστηκε ότι το σκάφος μετέφερε βαρύ οπλισμό προς τους αυτονομιστές του νότου, οι οποίοι υποστηρίζονται από το Άμπου Ντάμπι. Σημειώνεται πως πρόσφατα ο συνασπισμός βομβάρδισε το λιμάνι της Μουκάλα σε μια προσπάθεια να ανακόψει την ενίσχυση των δυνάμεων του Νότιου Μεταβατικού Συμβουλίου (STC).
Η επίθεση αυτή αποτελεί την πρώτη άμεση στρατιωτική εμπλοκή μεταξύ των συμφερόντων των δύο εταίρων. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση στην ενέργεια του STC να καταλαμβάνουν εδάφη και πετρελαιοπηγές στην επαρχία Hadramout, παραβιάζοντας την «κόκκινη γραμμή» που είχε θέσει η Σαουδική Αραβία για τη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας της Υεμένης.
Οικονομικός ανταγωνισμός και η μάχη του πετρελαίου
Πέρα από το μέτωπο της Υεμένης, η ρήξη MBS και MBZ τροφοδοτείται από έναν έντονο οικονομικό ανταγωνισμό. Το Ριάντ έχει προκαλέσει την εμπορική κυριαρχία του Ντουμπάι, απαιτώντας από τις ξένες εταιρείες να μεταφέρουν τα περιφερειακά τους αρχηγεία στο βασίλειο μέχρι το 2024, διαφορετικά θα χάσουν τις κρατικές συμβάσεις. Παράλληλα, εντός του ΟΠΕΚ, τα ΗΑΕ έχουν επανειλημμένα μπλοκάρει συμφωνίες υπό τη Σαουδική Αραβία, απαιτώντας υψηλότερα όρια παραγωγής αργού πετρελαίου για να χρηματοδοτήσουν τη δική τους οικονομική μετάβαση.
Αναλυτές στρατηγικής που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις επισημαίνουν ότι η απώλεια της αμοιβαίας εμπιστοσύνης καθιστά πλέον τη σχέση των δύο κρατών ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Στους διαδρόμους των αρμόδιων υπηρεσιών ασφαλείας, τονίζεται ότι η στρατηγική απόκλιση ξεκίνησε το 2019, όταν τα ΗΑΕ απέσυραν μονομερώς τα στρατεύματά τους από την Υεμένη, αφήνοντας τη Σαουδική Αραβία να επωμιστεί το κόστος του πολέμου κατά των Χούθι.
Η επόμενη μέρα για τη σταθερότητα στον Κόλπο
Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά εύφλεκτη, καθώς το Ριάντ έχει ήδη ζητήσει την άμεση αποχώρηση των αυτονομιστών από τις ανατολικές επαρχίες. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία, καθώς η διάσπαση του αραβικού μετώπου θα μπορούσε να δώσει νέο χώρο δράσης στο Ιράν και να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τις παγκόσμιες ενεργειακές οδούς. Οι επόμενες κινήσεις του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και του Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ θα καθορίσουν αν η τρέχουσα κρίση θα παραμείνει μια ελεγχόμενη αντιπαράθεση ή θα εξελιχθεί σε μια περιφερειακή σύγκρουση με απρόβλεπτες συνέπειες.
Διαχείριση Γεωπολιτικού Ρίσκου για Επιχειρήσεις
- Παρακολουθήστε στενά τις αλλαγές στη νομοθεσία περί περιφερειακών αρχηγείων (HQ) στη Σαουδική Αραβία.
- Διαφοροποιήστε τις εφοδιαστικές αλυσίδες που διέρχονται από τα λιμάνια της Υεμένης και του Κόλπου του Άντεν.
- Αξιολογήστε την έκθεση σε συμβόλαια που εξαρτώνται από την κρατική χρηματοδότηση των δύο χωρών.
- Ενημερωθείτε για τις διακυμάνσεις στις τιμές της ενέργειας λόγω των διαφωνιών εντός του ΟΠΕΚ.