- Πρόταση Ζελένσκι για δημοψήφισμα επί του ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων.
- Απαίτηση για εκεχειρία τουλάχιστον 60 ημερών για την οργάνωση της διαδικασίας.
- Στόχος η δημοκρατική νομιμοποίηση των όρων τερματισμού του πολέμου.
- Η κίνηση έρχεται μετά τις κρίσιμες επαφές με τη διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι το σχέδιο ειρήνης 20 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία θα πρέπει να τεθεί στην κρίση του ουκρανικού λαού μέσω δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters, ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι για τη διεξαγωγή της διαδικασίας είναι απαραίτητη μια εκεχειρία τουλάχιστον 60 ημερών, θέτοντας ένα νέο πλαίσιο στις διαπραγματεύσεις.
| Παράμετρος | Λεπτομέρειες |
|---|---|
| Αντικείμενο | Σχέδιο ειρήνης 20 σημείων |
| Μέθοδος επικύρωσης | Εθνικό δημοψήφισμα |
| Προϋπόθεση εκεχειρίας | Τουλάχιστον 60 ημέρες |
| Πλαίσιο ανακοίνωσης | WhatsApp chat με δημοσιογράφους |
| Κύριος στόχος | Δημοκρατική νομιμοποίηση συμφωνίας |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της έντονης διπλωματικής κινητικότητας των τελευταίων ημερών, ειδικά μετά τη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Ντόναλντ Τραμπ στη Φλόριντα. Η πρόταση για δημοψήφισμα αντανακλά την ανάγκη για δημοκρατική νομιμοποίηση — τη διαδικασία μέσω της οποίας μια πολιτική απόφαση αποκτά το κύρος της λαϊκής έγκρισης — σε μια στιγμή που οι εδαφικές υποχωρήσεις παραμένουν το πιο ακανθώδες ζήτημα στο τραπέζι των συνομιλιών.
Η στρατηγική του δημοψηφίσματος και η λαϊκή ετυμηγορία
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μιλώντας σε δημοσιογράφους μέσω WhatsApp, ξεκαθάρισε ότι το σχέδιο 20 σημείων δεν μπορεί να οριστικοποιηθεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των πολιτών. Η κίνηση αυτή θεωρείται από πολλούς ως μια δικλείδα ασφαλείας απέναντι στις πιέσεις για μια γρήγορη συμφωνία που ενδέχεται να περιλαμβάνει απώλεια κυριαρχίας σε περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
«Μια κατάπαυση του πυρός διάρκειας τουλάχιστον 60 ημερών θα ήταν απαραίτητη για τη διεξαγωγή ενός τέτοιου δημοψηφίσματος»
Η αναφορά στην εκεχειρία των 60 ημερών αποτελεί ένα κρίσιμο προαπαιτούμενο, καθώς η διεξαγωγή οποιασδήποτε εκλογικής διαδικασίας υπό το καθεστώς συνεχών βομβαρδισμών κρίνεται τεχνικά και ηθικά αδύνατη. Σημειώνεται ότι παλαιότερα ο Ζελένσκι είχε εμφανιστεί έτοιμος για τη διεξαγωγή εκλογών, εφόσον διασφαλίζονταν οι συνθήκες ασφαλείας από τη διεθνή κοινότητα.
Οι προκλήσεις της εκεχειρίας και οι διεθνείς αντιδράσεις
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών στρατηγικής, η επιμονή σε μια δίμηνη κατάπαυση του πυρός στοχεύει στην αποσυμπίεση του μετώπου και στην παροχή του απαραίτητου χρόνου για την ενημέρωση των πολιτών. Ωστόσο, το εγχείρημα φαντάζει δύσκολο, καθώς πρόσφατες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ απορρίπτουν την πρόταση για προσωρινή εκεχειρία, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα ευνοούσε την ανασύνταξη των δυνάμεων.
Η γεωπολιτική ισορροπία παραμένει εύθραυστη, με το Κίεβο να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον για άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών και στην εσωτερική ανάγκη για μια δίκαιη ειρήνη. Η πρόταση για δημοψήφισμα μεταφέρει ουσιαστικά το βάρος της απόφασης από την πολιτική ηγεσία στην κοινωνία των πολιτών, δημιουργώντας ένα νέο δεδομένο στην παγκόσμια διπλωματική σκακιέρα.
Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων
Εν αναμονή των επίσημων αντιδράσεων από τη Μόσχα και τον Λευκό Οίκο, η ουκρανική πλευρά φαίνεται να προετοιμάζει το έδαφος για μια μακρά περίοδο διαβουλεύσεων. Η αποδοχή ή η απόρριψη της εκεχειρίας των 60 ημερών θα αποτελέσει τον καταλύτη για τις εξελίξεις των πρώτων μηνών του 2026, καθορίζοντας αν ο πόλεμος θα οδηγηθεί σε πολιτική διευθέτηση ή σε περαιτέρω κλιμάκωση.