- Ο ΟΗΕ μείωσε την έκκληση για βοήθεια το 2026 στα 23 δισ. δολάρια.
- Η χρηματοδότηση δωρητών έπεσε κατακόρυφα, παρά τις αυξανόμενες ανάγκες.
- Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα μείνουν χωρίς βοήθεια.
- Προτεραιότητα δίνεται σε Παλαιστίνη, Σουδάν και Συρία.
- Οι ΗΠΑ μείωσαν σημαντικά το μερίδιο χρηματοδότησής τους.
Τα Ηνωμένα Έθνη απηύθυναν τη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου, έκκληση για ανθρωπιστική βοήθεια ύψους μόλις 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2026, ποσό που αντιστοιχεί στο μισό των αρχικών προσδοκιών τους για το 2025. Η δραστική αυτή μείωση οφείλεται στην κατακόρυφη πτώση της χρηματοδότησης από τους δωρητές, παρά το γεγονός ότι οι ανθρωπιστικές ανάγκες παγκοσμίως έχουν φτάσει σε άνευ προηγουμένου επίπεδα.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας ανησυχητικής τάσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, με τις περικοπές στη διεθνή βοήθεια να αποτελούν πλέον συχνό φαινόμενο, επηρεάζοντας άμεσα την ικανότητα των οργανισμών να ανταποκριθούν στις συνεχώς αυξανόμενες παγκόσμιες κρίσεις. Όπως μεταδίδει το Reuters, η απόφαση αυτή αναγκάζει τον ΟΗΕ να προβεί σε σκληρές επιλογές, αφήνοντας δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς την απαραίτητη βοήθεια.
Ο λόγος πίσω από τις περικοπές
Η απόφαση του ΟΗΕ να μειώσει την έκκληση για βοήθεια για το 2026 στα 23 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα 47 δισεκατομμύρια που είχε ζητήσει για το 2025, αντανακλά μια απότομη μείωση στη χρηματοδότηση από τους δωρητές. Ο επικεφαλής βοήθειας του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «οι περικοπές είναι αυτές που μας αναγκάζουν σε σκληρές, βάναυσες επιλογές που πρέπει να κάνουμε». Αυτή η κατάσταση επιδεινώνεται από άλλες προκλήσεις, όπως οι κίνδυνοι ασφαλείας για το προσωπικό σε ζώνες συγκρούσεων και η έλλειψη πρόσβασης. Η μείωση της παγκόσμιας χρηματοδότησης έχει ήδη επιβραδύνει τις επιστροφές Σύριων προσφύγων, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα, και έχει οδηγήσει σε προειδοποιήσεις για αύξηση των παιδικών θανάτων λόγω περικοπών στη διεθνή βοήθεια.
Τα δεδομένα και η τεράστια απόκλιση
Ενώ η έκκληση του ΟΗΕ για το 2026 ανέρχεται σε 23 δισεκατομμύρια δολάρια, ο οργανισμός αναγνωρίζει ότι περίπου ένα τέταρτο του δισεκατομμυρίου ανθρώπων χρειάζονται επείγουσα βοήθεια. Το σχέδιο προβλέπει την παροχή βοήθειας σε 135 εκατομμύρια από αυτούς, με εκτιμώμενο κόστος 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εφόσον βρεθούν οι πόροι. Οι αριθμοί του Νοεμβρίου δείχνουν ότι το 2025 είχαν εισπραχθεί μόλις 12 δισεκατομμύρια δολάρια, το χαμηλότερο ποσό των τελευταίων 10 ετών, καλύπτοντας λίγο πάνω από το ένα τέταρτο των αναγκών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο κορυφαίος ιστορικά δωρητής, είδαν το μερίδιό τους να συρρικνώνεται από περισσότερο από το ένα τρίτο του συνόλου στο 15,6% φέτος, εν μέρει λόγω των περικοπών που επιβλήθηκαν από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους ανθρωπιστικούς οργανισμούς, όπως επισήμανε ο επικεφαλής βοήθειας του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, είναι το ζοφερό σενάριο της αυξανόμενης πείνας, της εξάπλωσης ασθενειών και της βίας ρεκόρ που αντιμετωπίζουν οι ευάλωτοι πληθυσμοί παγκοσμίως. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί μια κρίσιμη ανθρωπιστική πρόκληση, καθώς οι διαθέσιμοι πόροι δεν επαρκούν για να καλύψουν τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες.
Ο αντίκτυπος στο πεδίο: Οι περιοχές προτεραιότητας
Η μεγαλύτερη μεμονωμένη έκκληση για βοήθεια, ύψους 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αφορά τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, με το μεγαλύτερο μέρος να προορίζεται για τη Γάζα, η οποία έχει καταστραφεί από τη διετή σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς. Σχεδόν όλοι οι 2,3 εκατομμύρια κάτοικοί της έχουν μείνει άστεγοι και εξαρτώνται από τη βοήθεια. Ακολουθούν το Σουδάν και η Συρία ως οι επόμενες περιοχές με τις μεγαλύτερες ανάγκες. Ο Φλέτσερ τόνισε ότι η έκκληση «εστιάζει στην διάσωση ζωών όπου οι κρίσεις πλήττουν σκληρότερα: πόλεμοι, κλιματικές καταστροφές, σεισμοί, επιδημίες, αποτυχίες καλλιεργειών». Η Νιγηρία, για παράδειγμα, αντιμετωπίζει επίπεδα πείνας ρεκόρ, ενώ στη Μοζαμβίκη, πάνω από 107.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί πρόσφατα.
Οι επιπτώσεις και τα επόμενα βήματα
Οι ανθρωπιστικοί οργανισμοί του ΟΗΕ εξαρτώνται συντριπτικά από εθελοντικές δωρεές από δυτικούς δωρητές, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να παραμένουν ο κορυφαίος ιστορικός δωρητής. Ωστόσο, η μείωση της συμμετοχής τους και των άλλων μεγάλων δωρητών έχει άμεσες και καταστροφικές συνέπειες για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς του πλανήτη. Η κατάσταση αυτή υπογραμμίζει την κρίσιμη σημασία της διεθνούς συνεργασίας και της επαρκούς χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων ανθρωπιστικών κρίσεων, οι οποίες συνεχίζουν να αυξάνονται.