- Τραμπ κάλεσε την Ιαπωνίδα πρωθυπουργό να αποκλιμακώσει την ένταση με την Κίνα για την Ταϊβάν.
- Οι δηλώσεις Τακάιτσι για στρατιωτική δράση στην Ταϊβάν προκάλεσαν διπλωματική ρήξη.
- Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν αναπόσπαστο μέρος της και δεν αποκλείει τη χρήση βίας.
- Η Ουάσιγκτον επιδιώκει καλές σχέσεις με το Πεκίνο, προς όφελος και της Ιαπωνίας.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προέτρεψε την πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, Σανάε Τακάιτσι, να αποφύγει την περαιτέρω κλιμάκωση στη διαμάχη με την Κίνα σχετικά με την Ταϊβάν, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν στις 25 Νοεμβρίου. Η παρέμβαση αυτή έρχεται μετά από δηλώσεις της Τακάιτσι που υποδείκνυαν πιθανή ιαπωνική στρατιωτική δράση σε περίπτωση κινεζικής επίθεσης στην Ταϊβάν, προκαλώντας έντονη διπλωματική αναταραχή.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου αυξημένης διπλωματικής έντασης μεταξύ Τόκιο και Πεκίνου, η οποία πυροδοτήθηκε από τις πρόσφατες διπλωματική ένταση ανάμεσα σε Πεκίνο και Τόκιο. Οι δηλώσεις αυτές, που αφορούσαν μια υποθετική κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν και την πιθανότητα ιαπωνικής στρατιωτικής απάντησης, έχουν προκαλέσει ανησυχία για την σταθερότητα στην περιοχή.
Η παρέμβαση Τραμπ και το παρασκήνιο
Σύμφωνα με δύο ιαπωνικές κυβερνητικές πηγές που επικαλείται το Reuters, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προέτρεψε την πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, Σανάε Τακάιτσι, να αποφύγει την περαιτέρω κλιμάκωση της διαμάχης με την Κίνα. Η τηλεφωνική επικοινωνία με την Τακάιτσι, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου, ακολούθησε μια προηγούμενη συνομιλία του Τραμπ με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνομιλίας, ο Σι φέρεται να δήλωσε ότι η «επιστροφή της Ταϊβάν στην Κίνα» αποτελεί βασικό μέρος του οράματος του Πεκίνου για την παγκόσμια τάξη, όπως μετέδωσε το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Η έκκληση του Τραμπ προς την Τακάιτσι να «χαμηλώσει τους τόνους» στη διαμάχη αναφέρθηκε αρχικά από τη Wall Street Journal.
Οι δηλώσεις της πρωθυπουργού Σανάε Τακάιτσι νωρίτερα αυτόν τον μήνα στο κοινοβούλιο, όπου ανέφερε ότι μια υποθετική κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν θα μπορούσε να πυροδοτήσει ιαπωνική στρατιωτική δράση, προκάλεσαν τη μεγαλύτερη διπλωματική ρήξη με το Πεκίνο εδώ και χρόνια. Η Ταϊβάν, η οποία είναι δημοκρατικά διοικούμενη, απορρίπτει την αξίωση του Πεκίνου και υποστηρίζει ότι μόνο ο λαός της Ταϊβάν μπορεί να αποφασίσει για το μέλλον του.
Η θέση Κίνας, Ταϊβάν και ΗΠΑ
Η Κίνα διεκδικεί τη δημοκρατικά διοικούμενη Ταϊβάν ως δικό της έδαφος και δεν έχει αποκλείσει τη χρήση βίας για τον έλεγχό της. Η θέση αυτή έχει οδηγήσει σε συνεχείς εντάσεις στην περιοχή, με την Ταϊβάν να ενισχύει τις αμυντικές της ικανότητες. Η Κίνα προωθεί ειρηνική επανένωση με την Ταϊβάν, ωστόσο η ρητορική της συχνά περιλαμβάνει απειλές. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Ταϊβάν απορρίπτει κατηγορηματικά τις κινεζικές αξιώσεις, τονίζοντας την αυτοδιάθεση του λαού της.
Σε απάντηση σε ερωτήσεις του Reuters, ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι «η σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών με την Κίνα είναι πολύ καλή, και αυτό είναι επίσης πολύ καλό για την Ιαπωνία, η οποία είναι ο αγαπητός και στενός σύμμαχός μας». Το Γραφείο του Πρωθυπουργού της Ιαπωνίας παρέπεμψε σε προηγούμενη επίσημη ανακοίνωση της τηλεφωνικής επικοινωνίας, η οποία ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Οι δηλώσεις αυτές υπογραμμίζουν την πολύπλοκη διπλωματική ισορροπία που επιδιώκουν οι ΗΠΑ στην περιοχή.
Οι επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές διεθνών σχέσεων επισημαίνουν ότι η παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ υπογραμμίζει την ευαισθησία της περιοχής και την επιθυμία των ΗΠΑ να διατηρήσουν ένα λεπτό διπλωματικό ισοζύγιο, αποφεύγοντας οποιαδήποτε ενέργεια θα μπορούσε να εκληφθεί ως πρόκληση από το Πεκίνο, ειδικά ενόψει των συνεχιζόμενων συνομιλιών μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου.
Η κρίση βαθαίνει μετά τις δηλώσεις Τακάιτσι, με την Κίνα να έχει ήδη προχωρήσει σε οικονομικά και διπλωματικά αντίποινα. Η διαμάχη για την Ταϊβάν έχει μεταφερθεί στον ΟΗΕ, με το Πεκίνο να κατηγορεί το Τόκιο για απειλή ένοπλης επέμβασης. Αυτές οι κινήσεις υπογραμμίζουν την αυξανόμενη ένταση και την ανάγκη για προσεκτικούς χειρισμούς από όλες τις πλευρές, προκειμένου να αποφευχθεί μια ευρύτερη κλιμάκωση στην Ανατολική Ασία.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιαπωνίας-Κίνας
Η παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, ανεξάρτητα από το μελλοντικό του πολιτικό ρόλο, αναδεικνύει τη συνεχιζόμενη ανησυχία για την σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Ασίας. Η Ιαπωνία, ως στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, βρίσκεται σε μια ευαίσθητη διπλωματική θέση, καθώς προσπαθεί να ισορροπήσει τις δικές της ανησυχίες για την ασφάλεια με την ανάγκη διατήρησης καλών σχέσεων με τους γείτονές της. Η επόμενη μέρα θα καθοριστεί από το πόσο αποτελεσματικά θα μπορέσουν οι εμπλεκόμενες πλευρές να διαχειριστούν την ένταση και να βρουν κοινούς τόπους διπλωματικής αποκλιμάκωσης.