Ο Ασίμ Μουνίρ στο επίκεντρο: Το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα και η πίεση στο Πακιστάν

Ο ισχυρότερος στρατιωτικός αρχηγός του Πακιστάν εδώ και δεκαετίες, Ασίμ Μουνίρ, αντιμετωπίζει μια κρίσιμη δοκιμασία των εξουσιών του, καθώς η Ουάσιγκτον πιέζει το Ισλαμαμπάντ να συνεισφέρει στρατεύματα σε μια δύναμη σταθεροποίησης στη Γάζα. Η κίνηση αυτή, μέρος του 20-σημείου σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, θα μπορούσε να προκαλέσει εσωτερικές αντιδράσεις στη χώρα, σύμφωνα με αναλυτές. Ο Μουνίρ αναμένεται να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον τις επόμενες εβδομάδες για συνομιλίες με τον Τραμπ.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο όπου η διεθνής κοινότητα αναζητά λύσεις για την μεταπολεμική σταθεροποίηση της Γάζας, ενός παλαιστινιακού εδάφους που έχει υποστεί καταστροφές από δύο και πλέον χρόνια ισραηλινών στρατιωτικών βομβαρδισμών. Η πρόταση για μια δύναμη σταθεροποίησης από μουσουλμανικά έθνη αποτελεί ένα κεντρικό στοιχείο του σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με στόχο την επίβλεψη της ανασυγκρότησης και της οικονομικής ανάκαμψης.

Η πίεση της Ουάσιγκτον και το σχέδιο Τραμπ

Ο στρατάρχης Ασίμ Μουνίρ, ο οποίος πρόσφατα αναγορεύτηκε αρχηγός των δυνάμεων άμυνας με επέκταση της θητείας του έως το 2030, βρίσκεται στο επίκεντρο των διεθνών πιέσεων. Σύμφωνα με το Reuters, αναμένεται να μεταβεί στην Ουάσιγκτον τις επόμενες εβδομάδες για να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, στην τρίτη τους συνάντηση μέσα σε έξι μήνες. Η βασική ατζέντα θα είναι η συμμετοχή του Πακιστάν στην προτεινόμενη δύναμη σταθεροποίησης της Γάζας. Το σχέδιο του Τραμπ περιλαμβάνει την αποστολή στρατευμάτων από μουσουλμανικά έθνη για να επιβλέπουν μια μεταβατική περίοδο ανασυγκρότησης και οικονομικής ανάκαμψης στην κατεστραμμένη περιοχή.

Πολλές χώρες εκφράζουν επιφυλάξεις για αυτή την αποστολή, η οποία στοχεύει στην αποστρατιωτικοποίηση της ισλαμιστικής μαχητικής οργάνωσης Χαμάς στη Γάζα. Η ανησυχία είναι ότι μια τέτοια εμπλοκή θα μπορούσε να τις παρασύρει στη σύγκρουση και να εξοργίσει τους φιλοπαλαιστινιακούς και αντι-ισραηλινούς πληθυσμούς τους. Παρόλα αυτά, ο Μουνίρ έχει αναπτύξει μια στενή σχέση με τον πρόεδρο Τραμπ, με στόχο την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ Ουάσιγκτον και Ισλαμαμπάντ μετά από χρόνια δυσπιστίας.

Το Πακιστάν, ο Μουνίρ και η στρατιωτική του ισχύς

Το Πακιστάν, η μοναδική μουσουλμανική χώρα με πυρηνικά όπλα, διαθέτει έναν σκληροτράχηλο στρατό, έχοντας εμπλακεί σε τρεις πολέμους με την Ινδία και μια σύντομη σύγκρουση το καλοκαίρι. Έχει επίσης αντιμετωπίσει εξεγέρσεις σε απομακρυσμένες περιοχές και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια σκληρή μάχη με ισλαμιστές μαχητές που, όπως υποστηρίζει, δρουν από το Αφγανιστάν. Η στρατιωτική του δύναμη σημαίνει ότι «υπάρχει μια μεγαλύτερη πίεση στον Μουνίρ να ανταποκριθεί στις δυνατότητές του», δήλωσε η συγγραφέας και αμυντική αναλύτρια Αϊσά Σιντίκα.

Ο Μουνίρ, ο οποίος διατηρεί τον τίτλο του στρατάρχη εφ’ όρου ζωής και απολαμβάνει διά βίου ασυλία από ποινική δίωξη βάσει συνταγματικών τροποποιήσεων που πέρασε η πολιτική κυβέρνηση του Πακιστάν στα τέλη του προηγούμενου μήνα, θεωρείται ότι έχει απεριόριστη εξουσία. «Λίγοι άνθρωποι στο Πακιστάν απολαμβάνουν την πολυτέλεια να μπορούν να αναλάβουν ρίσκα περισσότερο από τον Μουνίρ. Έχει απεριόριστη δύναμη, τώρα συνταγματικά προστατευμένη», πρόσθεσε ο Μάικλ Κούγκελμαν, ανώτερος συνεργάτης στο Atlantic Council.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Μουνίρ έχει συναντηθεί με στρατιωτικούς και πολιτικούς ηγέτες από χώρες όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία, η Ιορδανία, η Αίγυπτος και το Κατάρ, σε συνομιλίες που, σύμφωνα με τη Σιντίκα, φαίνεται να αφορούν διαβουλεύσεις για τη δύναμη της Γάζας.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η μη συνεισφορά στρατευμάτων στη δύναμη σταθεροποίησης της Γάζας θα μπορούσε να ενοχλήσει τον πρόεδρο Τραμπ, κάτι που δεν είναι ασήμαντο για ένα πακιστανικό κράτος που επιθυμεί να παραμείνει στις καλές του χάρες, κυρίως για να εξασφαλίσει επενδύσεις και βοήθεια ασφαλείας από τις ΗΠΑ. Η αγορά και οι πολιτικοί παρατηρητές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, καθώς η απόφαση του Πακιστάν θα έχει σημαντικές γεωπολιτικές επιπτώσεις.

Οι εσωτερικές αντιδράσεις και οι κίνδυνοι

Η μεγάλη ανησυχία στο εσωτερικό του Πακιστάν είναι ότι η εμπλοκή πακιστανικών στρατευμάτων στη Γάζα, υπό ένα σχέδιο που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις διαμαρτυρίες από τα ισλαμιστικά κόμματα της χώρας. Αυτά τα κόρμματα είναι βαθιά αντίθετα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ και διαθέτουν την ικανότητα να κινητοποιήσουν χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους. Ένα ισχυρό και βίαιο αντι-ισραηλινό ισλαμιστικό κόμμα, το οποίο μάχεται για την τήρηση των υπερ-αυστηρών νόμων περί βλασφημίας του Πακιστάν, τέθηκε εκτός νόμου τον Οκτώβριο. Παρόλο που η κυβέρνηση έχει θέσει εκτός νόμου την ομάδα, η ιδεολογία της παραμένει ζωντανή.

Επιπλέον, το κόμμα του πρώην φυλακισμένου πρωθυπουργού Ίμραν Χαν, του οποίου οι υποστηρικτές κέρδισαν τις περισσότερες έδρες στις εθνικές εκλογές του 2024 και έχει ευρεία δημόσια υποστήριξη, έχει επίσης διαφορές με τον Μουνίρ. Ο Αμπντούλ Μπασίτ, ανώτερος συνεργάτης στο S. Rajaratnam School of International Studies στη Σιγκαπούρη, δήλωσε ότι αν η κατάσταση κλιμακωθεί μόλις η δύναμη της Γάζας βρεθεί επί τόπου, θα προκαλέσει γρήγορα προβλήματα. «Ο κόσμος θα πει ‘ο Ασίμ Μουνίρ κάνει το χατίρι του Ισραήλ’ – θα ήταν ανόητο να μην το δει κανείς να έρχεται», προειδοποίησε.

Τι αναμένεται στη συνέχεια

Ενώ ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν, Ίσακ Νταρ, δήλωσε τον προηγούμενο μήνα ότι το Ισλαμαμπάντ θα μπορούσε να εξετάσει τη συνεισφορά στρατευμάτων για ειρηνευτικές δυνάμεις, υπογράμμισε ότι ο αφοπλισμός της Χαμάς «δεν είναι δουλειά μας». Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες, καθώς η επικείμενη συνάντηση του Μουνίρ με τον πρόεδρο Τραμπ θα καθορίσει την πορεία του Πακιστάν σε αυτή τη λεπτή γεωπολιτική ισορροπία και τις πιθανές επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στις διεθνείς του σχέσεις.