- Ο απεσταλμένος του Τραμπ, Τζον Κόουλ, συναντήθηκε με τον Λουκασένκο στο Μινσκ για τους πολιτικούς κρατούμενους.
- Ο Λουκασένκο εξέφρασε θετικά σχόλια για τον Τραμπ, ζητώντας περαιτέρω συνεργασία.
- Προηγούμενη επίσκεψη του Κόουλ οδήγησε στην απελευθέρωση 40 πολιτικών κρατουμένων τον Σεπτέμβριο.
- Η αντιπολίτευση κατηγορεί τον Λουκασένκο για «περιστρεφόμενη πόρτα» με 167 νέους κρατούμενους μετά τις απελευθερώσεις.
- Οι σχέσεις ΗΠΑ-Λευκορωσίας παραμένουν περίπλοκες, με τη Λευκορωσία να προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.
Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ, Τζον Κόουλ, ο οποίος έχει επιφορτιστεί από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ με τη διαπραγμάτευση για την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, πραγματοποίησε σήμερα, Παρασκευή, συνομιλίες στο Μινσκ με τον Πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο. Η συνάντηση αυτή έρχεται εν μέσω πιέσεων από την Ουάσιγκτον για την αποφυλάκιση έως και 1.400 ατόμων που ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει «ομήρους», σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών της κυβέρνησης Τραμπ να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική της Λευκορωσίας, εστιάζοντας στο ζήτημα των πολιτικών κρατουμένων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν εδώ και καιρό την απελευθέρωση αυτών των ατόμων, θεωρώντας το ως βασικό βήμα για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια χώρα που συχνά επικρίνεται για το αυταρχικό της καθεστώς.
Οι συνομιλίες στο Μινσκ και οι δηλώσεις Λουκασένκο
Ο Τζον Κόουλ, ο οποίος διορίστηκε ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ τον προηγούμενο μήνα, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας. Ένα σύντομο βίντεο που δημοσιεύτηκε από κανάλι στο Telegram, συνδεδεμένο με την κυβέρνηση Λουκασένκο, έδειξε τον Λευκορώσο ηγέτη να υποδέχεται τον Κόουλ με χειραψία και εγκάρδια αγκαλιά, συγχαίροντάς τον για τον νέο του ρόλο. Ο Λουκασένκο δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είστε επί του παρόντος ο κορυφαίος μας αξιωματούχος για τη Λευκορωσία. Πείτε στον Τραμπ ότι πρέπει να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Και θα το κάνουμε».
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Reuters επικαλέστηκε τον Λουκασένκο να λέει: «Λένε ότι ο Τραμπ αγαπά την κολακεία. Αλλά δεν το κάνω για χάρη της κολακείας. Θέλω να πω ότι μου αρέσουν πολύ οι ενέργειές του τον τελευταίο καιρό». Πρόσθεσε επίσης ότι υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα και ότι ο κόσμος αλλάζει γρήγορα, δημιουργώντας νέα προβλήματα που χρήζουν συζήτησης και επίλυσης. Αυτές οι δηλώσεις υποδηλώνουν μια προσπάθεια προσέγγισης προς την αμερικανική πλευρά, παρά τις τεταμένες σχέσεις.
Οι προηγούμενες απελευθερώσεις και η «περιστρεφόμενη πόρτα»
Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει παροτρύνει τον Λουκασένκο, στενό σύμμαχο του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, να απελευθερώσει έως και 1.400 άτομα που έχει χαρακτηρίσει «ομήρους». Κατά την προηγούμενη επίσκεψη του Κόουλ στη Λευκορωσία τον Σεπτέμβριο, είχε πείσει τον Λουκασένκο να απελευθερώσει 52 άτομα, εκ των οποίων 40 ήταν πολιτικοί κρατούμενοι, σύμφωνα με την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Viasna. Ένας από αυτούς επέστρεψε αργότερα στη φυλακή, αφού αρνήθηκε να απελαθεί. Σε αντάλλαγμα για αυτές τις απελευθερώσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν άρει τις κυρώσεις κατά της κρατικής αεροπορικής εταιρείας της Λευκορωσίας.
Προτεινόμενο Τσιχανόφσκαγια: Οι ΗΠΑ πρέπει να χρησιμοποιήσουν «καρότο και μαστίγιο» με τον Λουκασένκο
Ωστόσο, από τότε, η Viasna έχει χαρακτηρίσει 167 νέα άτομα ως πολιτικούς κρατούμενους. Η εξόριστη αντιπολίτευση της Λευκορωσίας κατηγορεί τον Λουκασένκο ότι λειτουργεί μια «περιστρεφόμενη πόρτα», αντικαθιστώντας τους παλιούς κρατούμενους με νέους. Νομικοί κύκλοι και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι αυτή η τακτική υπονομεύει τις προσπάθειες για ουσιαστική βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καθιστά τις διαπραγματεύσεις πιο περίπλοκες. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε επιδιώξει ευρεία απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, όπως φάνηκε και από προηγούμενες συμφωνίες για χάρη.
Ο αντίκτυπος στις σχέσεις ΗΠΑ-Λευκορωσίας
Η επίσκεψη του Τζον Κόουλ και οι συνομιλίες με τον Λουκασένκο υπογραμμίζουν την πολύπλοκη φύση των σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Λευκορωσίας. Ενώ η απελευθέρωση κρατουμένων αποτελεί θετικό βήμα, η συνεχιζόμενη καταστολή και η εμφάνιση νέων πολιτικών κρατουμένων δημιουργούν ένα κλίμα δυσπιστίας. Η στάση του Λουκασένκο, ο οποίος δηλώνει ότι «πραγματικά του αρέσουν» οι ενέργειες του Τραμπ, μπορεί να ερμηνευθεί ως μια προσπάθεια να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Ουάσιγκτον, πιθανώς για να αμβλύνει περαιτέρω κυρώσεις ή να επιδιώξει οικονομικά οφέλη. Ωστόσο, η σύνδεσή του με τον Πούτιν και η γενικότερη γεωπολιτική του στάση περιπλέκουν την κατάσταση.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Η επόμενη μέρα των συνομιλιών θα δείξει εάν η επίσκεψη του Τζον Κόουλ θα οδηγήσει σε συγκεκριμένα αποτελέσματα όσον αφορά την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των Νομπελιστών Ειρήνης που ζητούν την απελευθέρωση κρατουμένων και σε άλλες χώρες, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Η Λευκορωσία βρίσκεται σε μια δύσκολη γεωπολιτική θέση, ως σύμμαχος της Ρωσίας, αλλά και με την επιθυμία να διατηρήσει κάποια μορφή διαλόγου με τη Δύση. Η πίεση από τις ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα παραμένει ένας κρίσιμος παράγοντας, ενώ ο Λουκασένκο συνεχίζει να επιδιώκει τους δικούς του στόχους, όπως φάνηκε και από τη συνάντηση με τον απεσταλμένο της Βενεζουέλας.
