- Η M23 αιχμαλώτισε εκατοντάδες στρατιώτες του Μπουρούντι στο ανατολικό Κογκό.
- Οι ΗΠΑ καταγγέλλουν τη Ρουάντα για παραβίαση των ειρηνευτικών συμφωνιών.
- Η M23 επεκτείνει τις επιχειρήσεις της, δημιουργώντας παράλληλη διοίκηση.
- Η ανθρωπιστική κρίση εντείνεται, με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα να αναστέλλουν δράσεις.
- Η περιοχή είναι στρατηγικής σημασίας λόγω των πλούσιων κοιτασμάτων ορυκτών.
Η υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα ανταρτική ομάδα M23 ανακοίνωσε ότι αιχμαλώτισε εκατοντάδες στρατιώτες του Μπουρούντι κατά την τελευταία της επίθεση στο ανατολικό τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό. Οι σφοδρές συγκρούσεις συνεχίζονται στην περιοχή, παρά τις ρητές προειδοποιήσεις από την κυβέρνηση του νυν προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για την παραβίαση των ειρηνευτικών συμφωνιών. Η εξέλιξη αυτή εντείνει την περιφερειακή κρίση, λίγες ημέρες μετά την είσοδο των ανταρτών στην στρατηγική πόλη Ουβίρα.
Αυτή η νέα κλιμάκωση της βίας έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου αστάθειας στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, όπου η ανταρτική ομάδα M23, που φέρεται να υποστηρίζεται από τη Ρουάντα, έχει εντείνει τις επιχειρήσεις της. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει αλλεπάλληλες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης, συμπεριλαμβανομένων των «Συμφωνιών της Ουάσιγκτον», οι οποίες όμως φαίνεται να έχουν καταρρεύσει εν μέσω των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών.
Η νέα επίθεση των M23 και η αιχμαλωσία στρατιωτών
Η υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα ανταρτική ομάδα M23 ανακοίνωσε ότι αιχμαλώτισε εκατοντάδες στρατιώτες του Μπουρούντι κατά την τελευταία της επίθεση στο ανατολικό τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό, όπως μεταδίδει το Reuters. Ο Πατρίκ Μπούσου Μπουά Νγκουί, ο διορισμένος από την M23 κυβερνήτης της επαρχίας Νότιου Κίβου, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου το Σάββατο ότι «έχουμε αρκετές εκατοντάδες στρατιώτες του Μπουρούντι μαζί μας, τους οποίους αιχμαλωτίσαμε κατά τη διάρκεια των μαχών, και σκοπεύουμε να τους επιστρέψουμε στην πατρίδα τους». Ο Μπούσου Μπουά Νγκουί ζήτησε από το Μπουρούντι να υποβάλει επίσημο αίτημα για την επιστροφή τους, τονίζοντας ότι η M23 επιθυμεί όλες οι δυνάμες του Μπουρούντι «να εγκαταλείψουν την επικράτειά μας και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους ειρηνικά». Τη Δευτέρα δεν υπήρξε άμεση απάντηση από το Μπουρούντι, το οποίο διατηρεί στρατεύματα στο ανατολικό Κογκό εδώ και χρόνια. Οι αντάρτες M23 εδραιώνουν τον έλεγχο της Ουβίρα, μιας στρατηγικής πόλης κοντά στα σύνορα με το Μπουρούντι, στην οποία εισήλθαν την προηγούμενη εβδομάδα, κλιμακώνοντας τις εντάσεις.
Οι αντιδράσεις της Ουάσιγκτον και οι κατηγορίες κατά της Ρουάντα
Οι συγκρούσεις συνεχίζονται παρά τις έντονες προειδοποιήσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε το Σάββατο ότι οι ενέργειες της Ρουάντα στο ανατολικό Κογκό παραβιάζουν τις «Συμφωνίες της Ουάσιγκτον» και δεσμεύτηκε να «λάβει μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι υποσχέσεις που δόθηκαν στον νυν πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα τηρηθούν». Οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει τη Ρουάντα ότι υποκινεί την αστάθεια στην περιοχή, κάτι που η Ρουάντα αρνείται, αποδίδοντας την αναζωπύρωση των μαχών στις δυνάμεις του Κογκό και του Μπουρούντι. Ωστόσο, μια έκθεση ομάδας εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών, που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, ανέφερε ότι η Ρουάντα ασκούσε διοίκηση και έλεγχο επί των ανταρτών.
Αυτό που ανησυχεί τους διεθνείς αναλυτές είναι η συνεχιζόμενη αστάθεια που υπονομεύει τις προσπάθειες για περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Η αδυναμία εφαρμογής των ειρηνευτικών συμφωνιών, παρά τις διπλωματικές πρωτοβουλίες υψηλού επιπέδου, δημιουργεί ένα κλίμα δυσπιστίας και καθιστά επισφαλή κάθε μελλοντική προσπάθεια αποκλιμάκωσης. Η αγορά, από την πλευρά της, παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς η περιοχή είναι πλούσια σε κρίσιμα ορυκτά, όπως το κοβάλτιο.
Οι στρατηγικές κινήσεις των ανταρτών και οι ανθρωπιστικές επιπτώσεις
Η M23 πραγματοποίησε μια κεραυνοβόλο επίθεση τον Ιανουάριο, καταλαμβάνοντας γρήγορα τις δύο μεγαλύτερες πόλεις του ανατολικού Κογκό, σε μάχες που έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και έχουν εκτοπίσει εκατοντάδες χιλιάδες άλλους. Έκτοτε, οι αντάρτες εργάζονται για την ίδρυση μιας παράλληλης διοίκησης στην ανατολική περιοχή, κάτι που ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια μόνιμη διάσπαση της τεράστιας χώρας της Κεντρικής Αφρικής. Περίπου 200.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τις εστίες τους τις τελευταίες ημέρες, γεγονός που υπογραμμίζει την κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση. Το Κογκό είναι πλούσιο σε ορυκτά, παρέχοντας περίπου το 70% του παγκόσμιου κοβαλτίου, καθώς και σημαντικές ποσότητες κασσίτερου, τανταλίου και βολφραμίου. Η κυβέρνηση του νυν προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ελπίζει ότι μια ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για σημαντικές δυτικές επενδύσεις στην εξόρυξη στο ανατολικό Κογκό.
Ο Μπούσου Μπουά Νγκουί δήλωσε το Σάββατο ότι οι αντάρτες δεν θα διστάσουν να προχωρήσουν νότια στην επαρχία Κατάνγκα, η οποία διαθέτει μεγάλα κοιτάσματα κοβαλτίου και χαλκού, προκειμένου να σταματήσουν τις φερόμενες καταχρήσεις αμάχων από τις δυνάμεις του Κογκό. Τοπικός αξιωματούχος, διορισμένος από την κυβέρνηση στην Κινσάσα, δήλωσε τη Δευτέρα στο Reuters ότι ο στρατός του Κογκό και οι συμμαχικές δυνάσεις είχαν αποσυρθεί από την Μακομπόλα, 12 χλμ. νότια της Ουβίρα, και αναδιοργανώνονταν για να προσπαθήσουν να ανακαταλάβουν χαμένα εδάφη. Πηγή εντός της M23 δήλωσε στο Reuters ότι οι αντάρτες βρίσκονταν ήδη στην Μακομπόλα. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δήλωσαν την Παρασκευή ότι αναστέλλουν τις δραστηριότητές τους στην Μπαράκα, περίπου 100 χλμ. νότια της Ουβίρα, «ως απάντηση στην κλιμακούμενη βία και τις απειλές που θέτει η σύγκρουση».
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις για την ειρήνη
Η κατάσταση στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό παραμένει ιδιαίτερα ρευστή και επικίνδυνη, με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της M23 να υπονομεύουν κάθε προσπάθεια για ειρήνη. Η αιχμαλωσία των στρατιωτών του Μπουρούντι και η επέκταση των επιχειρήσεων των ανταρτών σε περιοχές πλούσιες σε ορυκτά, όπως η Κατάνγκα, εντείνουν την περιφερειακή κρίση και δημιουργούν νέα εμπόδια για την επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης. Η διεθνής κοινότητα, με τις ΗΠΑ να πρωτοστατούν, καλείται να ασκήσει περισσότερη πίεση για την τήρηση των συμφωνιών και την προστασία των αμάχων, σε μια περιοχή που μαστίζεται από δεκαετίες συγκρούσεων και ανθρωπιστικών κρίσεων.
