Λίβυος ύποπτος για εγκλήματα πολέμου ζητά την απελευθέρωσή του από το ΔΠΔ

Ο Χάλεντ Μοχάμεντ Άλι Αλ Χίσρι, ύποπτος για εγκλήματα πολέμου από τη Λιβύη, ζήτησε την Τετάρτη την απελευθέρωσή του από τους δικαστές του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) στη Χάγη. Ο 47χρονος κατηγορείται ότι επέβλεπε τη διαβόητη φυλακή Μιτίγκα, όπου οι κρατούμενοι βασανίζονταν συστηματικά και υφίσταντο σεξουαλική κακοποίηση. Αυτή είναι η πρώτη εμφάνιση Λίβυου υπόπτου ενώπιον του ΔΠΔ από την έναρξη των ερευνών για τον εμφύλιο πόλεμο του 2011.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της μεταφοράς του Αλ Χίσρι στη Χάγη τη Δευτέρα, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα στις προσπάθειες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη το 2011. Η υπόθεση αναδεικνύει τις προκλήσεις της διεθνούς δικαιοσύνης σε περιπτώσεις εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, ιδίως όταν αυτές αφορούν συγκρούσεις που έχουν αφήσει πίσω τους χιλιάδες θύματα και εκκρεμείς εντολές σύλληψης.

Η πρώτη εμφάνιση στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο

Ο Χάλεντ Μοχάμεντ Άλι Αλ Χίσρι, ηλικίας 47 ετών, αντιμετωπίζει κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, συμπεριλαμβανομένων φόνων, βασανιστηρίων και βιασμών. Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, χιλιάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους μικρά παιδιά και γυναίκες, κρατήθηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα στη φυλακή Μιτίγκα στη δυτική Λιβύη. Κατά την πρώτη του εμφάνιση ενώπιον των δικαστών, ο Αλ Χίσρι δήλωσε λιτά: «Απλώς ζητώ την απελευθέρωσή μου», όταν ρωτήθηκε αν είχε σχόλια σχετικά με τη σύλληψή του. Οι δικαστές διευκρίνισαν ότι οποιοδήποτε αίτημα για αποφυλάκιση εν αναμονή της δίκης θα πρέπει να υποβληθεί επίσημα και γραπτώς.

Το ιστορικό της υπόθεσης και η σύλληψη

Ο Αλ Χίσρι είναι ο πρώτος Λίβυος ύποπτος που βρίσκεται υπό την κράτηση του ΔΠΔ. Η σύλληψή του πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, ενώ μεταφέρθηκε στη μονάδα κράτησης του ΔΠΔ τη Δευτέρα, μόλις δύο ημέρες πριν από την εμφάνισή του. Η δίκη του δεν αναμένεται να ξεκινήσει πριν τα τέλη του 2026, με το επόμενο βήμα να είναι η ακρόαση επιβεβαίωσης των κατηγοριών, η οποία έχει οριστεί για τις 19 Μαΐου του επόμενου έτους. Το Δικαστήριο έχει εκδώσει συνολικά εννέα εκκρεμείς εντολές σύλληψης για Λίβυους υπόπτους, υπογραμμίζοντας την έκταση των ερευνών του.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η υπόθεση του Αλ Χίσρι είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο διεθνές ποινικό δίκαιο, ειδικά μετά από προηγούμενα περιστατικά που έθεσαν υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα του ΔΠΔ. Η ικανότητα του Δικαστηρίου να διεκπεραιώσει δίκαια και αποτελεσματικά αυτή την υπόθεση θα αποτελέσει ένα ισχυρό μήνυμα προς όσους διαπράττουν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τονίζοντας ότι η ατιμωρησία δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.

Προηγούμενα περιστατικά και αντιδράσεις

Ένα προηγούμενο περιστατικό που προκάλεσε αντιδράσεις ήταν η σύλληψη ενός άλλου Λίβυου υπόπτου του ΔΠΔ, του Οσάμα Ελμάσρι Ντζεέμ, από την Ιταλία τον Ιανουάριο. Παρόλο που ο Ντζεέμ κατηγορείται επίσης για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη φυλακή Μιτίγκα, η Ιταλία τον επέστρεψε στην Τρίπολη, επικαλούμενη λάθη και ανακρίβειες στην εντολή σύλληψης. Η απελευθέρωση του Ντζεέμ προκάλεσε οργή στα ιταλικά κόμματα της αντιπολίτευσης και οδήγησε σε νομική έρευνα κατά της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι και άλλων κυβερνητικών μελών, η οποία ωστόσο αργότερα μπλοκαρίστηκε στο κοινοβούλιο. Ο Ντζεέμ κρατήθηκε αργότερα στη Λιβύη.

Η επόμενη μέρα για τη διεθνή δικαιοσύνη

Η υπόθεση του Αλ Χίσρι αναμένεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της ατιμωρησίας. Ενώ η διαδικασία θα είναι μακρά, με την ακρόαση επιβεβαίωσης των κατηγοριών να πλησιάζει και τη δίκη να ορίζεται για το απώτερο μέλλον, η παρουσία του υπόπτου στη Χάγη στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας στη δικαιοσύνη. Η εξέλιξη αυτή θα παρακολουθείται στενά από διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.