- Οι ηγέτες του Clan del Golfo θα φυλακιστούν στο πλαίσιο πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας.
- Οι συνομιλίες στοχεύουν στον αφοπλισμό και την αποστρατικοποίηση 9.000 μελών της οργάνωσης.
- Η προσέγγιση αυτή διαφέρει από προηγούμενες ειρηνευτικές συμφωνίες στην Κολομβία.
- Το Κατάρ, η Ισπανία, η Νορβηγία και η Ελβετία μεσολαβούν στις διαπραγματεύσεις.
- Από την 1η Μαρτίου θα δημιουργηθούν τρεις προσωρινές ζώνες συγκέντρωσης μαχητών.
Οι κορυφαίοι ηγέτες της εγκληματικής οργάνωσης Clan del Golfo, της μεγαλύτερης παράνομης ένοπλης ομάδας της Κολομβίας, θα εκτίσουν σίγουρα ποινές φυλάκισης στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας με την κυβέρνηση, όπως δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής διαπραγματευτής της κυβέρνησης. Οι αξιωματούχοι επιδιώκουν να καταστήσουν την πρόοδο των συνομιλιών «μη αναστρέψιμη» πριν αναλάβει νέα διοίκηση το επόμενο έτος.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών του Προέδρου Γκουστάβο Πέτρο να επιφέρει «ολική ειρήνη» στη χώρα, έπειτα από έξι δεκαετίες ένοπλης σύγκρουσης. Οι διαπραγματεύσεις με την ομάδα αποτελούν κεντρικό πυλώνα του σχεδίου του, το οποίο αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, καθώς η θητεία του λήγει τον Αύγουστο του 2026.
Οι διαπραγματεύσεις και το ζήτημα της φυλάκισης
Παρόλο που η κυβέρνηση Πέτρο αρχικά είχε εξετάσει την ιδέα εναλλακτικών ποινών για τους ηγέτες του Clan del Golfo – το οποίο τα τελευταία χρόνια άρχισε να αυτοαποκαλείται Γαϊτανιστικός Στρατός της Κολομβίας – οι συζητήσεις στις διαπραγματεύσεις στο Κατάρ έχουν επικεντρωθεί σε ποινές φυλάκισης. Ο διαπραγματευτής Άλβαρο Χιμένες δήλωσε στο Reuters ότι «ένα θέμα που έχουμε συζητήσει με μεγάλη ακρίβεια σε όλο αυτό το προκαταρκτικό στάδιο και τώρα στις επίσημες συνεδριάσεις, είναι ότι θα υπάρξει φυλάκιση». Τόνισε επίσης ότι «το μόνο που μπορούμε να συζητήσουμε είναι οι συνθήκες και οι τοποθεσίες, αλλά φυλάκιση θα υπάρξει. Το πόσο, ποια διάρκεια; Αυτό δεν εξαρτάται από εμάς — εξαρτάται από το δικαστικό σώμα και τυχόν μεταβατικά συστήματα δικαιοσύνης που μπορεί να εφαρμοστούν καθώς εξελίσσεται η διαδικασία. Είναι σαφές: φυλάκιση».
Διαφορές με προηγούμενες ειρηνευτικές συμφωνίες
Μια συμφωνία που περιλαμβάνει φυλάκιση θα διέφερε σημαντικά από προηγούμενες ειρηνευτικές συμφωνίες με ένοπλες ομάδες στην Κολομβία, όπως οι πρώην αντάρτες της FARC και οι ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες. Αυτές οι συμφωνίες προέβλεπαν ποινές αποκατάστασης μέγιστης διάρκειας οκτώ ετών για τους διοικητές που παραδέχονταν την ευθύνη για εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένων σφαγών, εξαφανίσεων και σεξουαλικής βίας. Η τρέχουσα προσέγγιση σηματοδοτεί μια πιο αυστηρή στάση έναντι των εγκληματικών οργανώσεων.
Οι στόχοι της κυβέρνησης και οι προκλήσεις
Ο Χιμένες, ο οποίος όπως και ο Πέτρο είναι πρώην μέλος της αντάρτικης ομάδας M-19, δήλωσε ότι οι συνομιλίες αποσκοπούν στον αφοπλισμό και την αποστρατικοποίηση περίπου 9.000 μελών του Clan del Golfo, το οποίο δραστηριοποιείται σε περίπου 130 δήμους σε πέντε βόρειες επαρχίες. Παρόλο που δεν έχει συμφωνηθεί διμερής εκεχειρία, τα εντάλματα σύλληψης και έκδοσης για τους κορυφαίους διοικητές θα ανασταλούν καθώς σημειώνεται πρόοδος. Πρόσφατα, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία για τη δημιουργία τριών προσωρινών ζωνών συγκέντρωσης μαχητών, οι οποίες θα ξεκινήσουν την 1η Μαρτίου όπως είχε αναφερθεί. Η κυβέρνηση επιδιώκει να διασφαλίσει την παρουσία του κράτους στις περιοχές που ελέγχονται από το Clan μέσω κοινωνικών επενδύσεων και αντικατάστασης καλλιεργειών κόκας, καθώς και να αποτρέψει άλλες εγκληματικές οργανώσεις από το να εισέλθουν μετά από πιθανή αποστρατικοποίηση. Ωστόσο, άλλες κυβερνητικές προσπάθειες για την εξασφάλιση αμφισβητούμενων εδαφών έχουν αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις.
Ο ρόλος των διεθνών μεσολαβητών και οι διπλωματικές σχέσεις
Οι συνομιλίες μεσολαβούνται από το Κατάρ, την Ισπανία, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Η Κολομβία έχει προσκαλέσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο να συμμετάσχουν, παρά τις πρόσφατες διπλωματικές τριβές μεταξύ του Πέτρο και της κυβέρνησης του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την πολιτική κατά των ναρκωτικών. Καμία από τις δύο χώρες δεν έχει ακόμη αποφασίσει εάν θα συμμετάσχει. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η διεθνής υποστήριξη είναι κρίσιμη για την επιτυχία και τη βιωσιμότητα μιας τέτοιας συμφωνίας, δεδομένης της πολυπλοκότητας και του ιστορικού των ένοπλων συγκρούσεων στην Κολομβία. Η εμπλοκή διεθνών παραγόντων προσδίδει αυθεντία και εμπιστοσύνη στη διαδικασία, ελπίζοντας να διασφαλίσει την τήρηση των συμφωνηθέντων.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η Κολομβία συνεχίζει τις προσπάθειές της για την επίτευξη «ολικής ειρήνης», με τις διαπραγματεύσεις με το Clan del Golfo να βρίσκονται σε κρίσιμο στάδιο. Η δέσμευση για ποινές φυλάκισης για τους ηγέτες σηματοδοτεί μια νέα προσέγγιση στην επίλυση των ένοπλων συγκρούσεων της χώρας. Η επιτυχία της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της κυβέρνησης να εδραιώσει την κρατική παρουσία και να αποτρέψει την εμφάνιση νέων εγκληματικών ομάδων στις αποστρατικοποιημένες περιοχές, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
