- Οι αντάρτες M23 εισήλθαν στην στρατηγική πόλη Ουβίρα στο ανατολικό Κογκό.
- Η ειρηνευτική συμφωνία που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ έχει καταρρεύσει.
- Κογκό και Ρουάντα αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της συμφωνίας.
- Περίπου 200.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τις μάχες.
- Το Κογκό ζητά διεύρυνση των κυρώσεων κατά της Ρουάντα για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας.
Οι υποστηριζόμενοι από τη Ρουάντα αντάρτες M23 εισήλθαν στην στρατηγική πόλη Ουβίρα στο ανατολικό Κογκό, κοντά στα σύνορα με το Μπουρούντι, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη κλιμάκωση του πολέμου εδώ και μήνες, όπως ανέφεραν πηγές στο Reuters την Τετάρτη. Η εξέλιξη αυτή έρχεται καθώς η ειρηνευτική συμφωνία που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ φαίνεται να καταρρέει, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις.
Η νέα αυτή εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς αλληλοκατηγοριών και παραβιάσεων της εκεχειρίας, υπογραμμίζοντας την ευθραυστότητα των διπλωματικών προσπαθειών και την βαθιά ριζωμένη αστάθεια στην πλούσια σε ορυκτά περιοχή του ανατολικού Κογκό. Η είσοδος των M23 στην Ουβίρα αποτελεί ένα σημαντικό στρατηγικό πλήγμα για την κυβέρνηση του Κινσάσα, η οποία είχε χρησιμοποιήσει την πόλη ως περιφερειακή στρατιωτική βάση μετά την πτώση της πρωτεύουσας της επαρχίας, Μπουκάβου, τον Φεβρουάριο.
Η κατάρρευση της ειρηνευτικής συμφωνίας και η κλιμάκωση
Η προέλαση των M23 στην Ουβίρα, μια πόλη στις όχθες της λίμνης Τανγκανίκα, σημειώνεται λιγότερο από μία εβδομάδα αφότου ο Πρόεδρος του Κογκό, Φέλιξ Τσισεκέντι, και ο ομόλογός του από τη Ρουάντα, Πολ Καγκάμε, συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον. Εκεί, είχαν επιβεβαιώσει τη δέσμευσή τους σε μια ειρηνευτική συμφωνία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ. Ωστόσο, από τότε, το Κογκό και η Ρουάντα αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις αυτής της συμφωνίας, με τις μάχες να έχουν αναζωπυρωθεί. Η κατάσταση στην Ουβίρα δείχνει ότι η απλή υπογραφή συμφωνιών στην Ουάσιγκτον «δεν αρκεί για να διασφαλιστεί η ασφάλεια των αμάχων στο ανατολικό Κογκό», δήλωσε ο Λιούις Μαντζ, διευθυντής της Human Rights Watch για την Κεντρική Αφρική.
Οι κατηγορίες και οι εκκλήσεις για κυρώσεις
Ο υπουργός Εξωτερικών του Κογκό, Τερέζ Καγικουάμπα Βάγκνερ, κάλεσε την Ουάσιγκτον να διευρύνει τις στοχευμένες κυρώσεις κατά της Ρουάντα για να «αποκαταστήσει την αξιοπιστία» των προσπαθειών διαμεσολάβησής της. Συγκεκριμένα, ζήτησε κυρώσεις κατά «ατόμων στην αλυσίδα διοίκησης» και θεσμών όπως ο στρατός της Ρουάντα, για να περιοριστεί η ικανότητά του να αγοράζει όπλα. Η Ρουάντα, η οποία αρνείται ότι υποστηρίζει τους M23, έχει κατηγορήσει τις δυνάμεις του Κογκό και το Μπουρούντι για την αναζωπύρωση των μαχών. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρουάντα, Ολιβιέ Ντουχουνγκιρεχέ, δήλωσε στο Reuters την Τετάρτη ότι περισσότερες κυρώσεις δεν θα τερματίσουν τις μάχες, κατηγορώντας την Κινσάσα για αποτυχία εφαρμογής των ειρηνευτικών συμφωνιών.
«Η Ουάσιγκτον πρέπει να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της διαδικασίας της μέσω της λογοδοσίας», δήλωσε η Βάγκνερ. «Δεν αρκεί να καταδικάζεις. Δεν αρκεί να ανησυχείς ή να προβληματίζεσαι».
Ανθρωπιστική κρίση και διεθνείς αντιδράσεις
Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν ότι περίπου 200.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους τις τελευταίες ημέρες και δεκάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί. Η κατάσταση παραμένει ρευστή, καθώς την Τετάρτη δεν ήταν σαφές εάν οι M23 είχαν τον πλήρη έλεγχο της Ουβίρα. Ένας κάτοικος, που ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ανέφερε ότι «υπάρχουν ακόμα πυροβολισμοί», ενώ οι M23 ζητούσαν από τους κατοίκους να παραμείνουν στα σπίτια τους. Την Τρίτη, οι ΗΠΑ και άλλα εννέα μέλη της Διεθνούς Ομάδας Επαφής για τις Μεγάλες Λίμνες εξέφρασαν «βαθιά ανησυχία» για τις ανανεωμένες συγκρούσεις στο Νότιο Κίβου, προειδοποιώντας ότι η βία θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή.
Το παρασκήνιο των εντάσεων και η επόμενη μέρα
Η Ρουάντα υποστηρίζει ότι τα στρατεύματά της βρίσκονται στο ανατολικό Κογκό για «αμυντικά μέτρα», παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον και τα Ηνωμένα Έθνη δηλώνουν ότι υπάρχουν σαφείς αποδείξεις ρουαντέζικης υποστήριξης προς τους αντάρτες. Ο Ρουαντέζος υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε τις δυνάμεις του Κογκό ότι επιτίθενται σε θέσεις ανταρτών και τοπικές κοινότητες στην επαρχία του Νότιου Κίβου για «εβδομάδες και μήνες» πριν από την πρόσφατη κλιμάκωση. Επιπλέον, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρουάντα πρόσθεσε ότι το Μπουρούντι βοηθούσε τις δυνάμεις του Κογκό να βομβαρδίζουν πόλεις κοντά στα σύνορά του, με τον στρατό του Μπουρούντι να έχει συγκεντρώσει σχεδόν 20.000 στρατιώτες στο Νότιο Κίβου. Το Μπουρούντι δεν απάντησε άμεσα στις δηλώσεις της Ρουάντα, αφήνοντας την κατάσταση εξαιρετικά τεταμένη και αβέβαιη για το μέλλον της περιοχής.