- Μάχες ξέσπασαν στο ανατολικό Κογκό την Παρασκευή, μία ημέρα μετά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας.
- Οι αντάρτες AFC/M23, που δεν δεσμεύονται από τη συμφωνία, και ο στρατός αλληλοκατηγορούνται για επιθέσεις.
- Η βία οδήγησε σε εκτοπισμούς πληθυσμού και καταστροφές στην επαρχία του Νότιου Κίβου.
- Αναλυτές τονίζουν ότι η αμερικανική διπλωματία δεν έλυσε τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης.
Μάχες ξέσπασαν στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό την Παρασκευή, μόλις μία ημέρα μετά την υπογραφή νέων συμφωνιών ειρήνης στην Ουάσιγκτον, με τη μεσολάβηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Παρά τις προσπάθειες για τερματισμό δεκαετιών σύγκρουσης, οι αντάρτες AFC/M23 και ο κυβερνητικός στρατός αλληλοκατηγορούνται για επιθέσεις, οδηγώντας σε εκτοπισμούς πληθυσμού στην επαρχία του Νότιου Κίβου.
Αυτή η ραγδαία κλιμάκωση της βίας έρχεται ως συνέχεια μιας μακροχρόνιας και περίπλοκης σύγκρουσης στην πλούσια σε ορυκτά ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, όπου οι εντάσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των υποστηριζόμενων από τη Ρουάντα ανταρτών έχουν οδηγήσει σε δεκαετίες αστάθειας. Η πρόσφατη διπλωματική παρέμβαση των ΗΠΑ, αν και φιλόδοξη, φαίνεται να μην έχει ακόμη μεταφραστεί σε απτή ηρεμία στο πεδίο.
Οι μάχες μαίνονται παρά τη συμφωνία
Οι μάχες μαίνονταν στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό την Παρασκευή, μόλις μία ημέρα αφότου ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φιλοξένησε τους ηγέτες του Κογκό και της Ρουάντα στην Ουάσιγκτον για την υπογραφή νέων συμφωνιών. Οι συμφωνίες αυτές είχαν ως στόχο τον τερματισμό πολυετών συγκρούσεων σε μια περιοχή πλούσια σε ορυκτά, όπως μετέδωσε το Reuters. Ο Πρόεδρος του Κογκό, Φελίξ Τσισεκέντι, και ο Πρόεδρος της Ρουάντα, Πολ Καγκάμε, επιβεβαίωσαν την Πέμπτη τις δεσμεύσεις τους σε μια συμφωνία που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ τον Ιούνιο, με σκοπό τη σταθεροποίηση της χώρας και το άνοιγμα του δρόμου για περισσότερες δυτικές επενδύσεις στον τομέα των εξορύξεων. Η συνάντηση αυτή είχε προηγηθεί και άλλων διπλωματικών προσπαθειών, όπως αναφέρεται σε προηγούμενο ρεπορτάζ για την υπογραφή ειρηνευτικών συμφωνιών.
Αλληλοκατηγορίες και εκτοπισμοί πληθυσμού
Παρά τις διπλωματικές προσπάθειες, στο πεδίο, οι μάχες συνεχίστηκαν σφοδρές, με τις αντιμαχόμενες πλευρές να αλληλοκατηγορούνται. Η υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα ανταρτική ομάδα AFC/M23, η οποία κατέλαβε τις δύο μεγαλύτερες πόλεις στο ανατολικό Κογκό νωρίτερα φέτος και δεν δεσμεύεται από τη συμφωνία της Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι δυνάμεις πιστές στην κυβέρνηση διεξήγαγαν εκτεταμένες επιθέσεις. Ένας εκπρόσωπος του στρατού του Κογκό επιβεβαίωσε ότι οι συγκρούσεις ήταν σε εξέλιξη και ότι οι ρουανδικές δυνάμεις βομβάρδιζαν. Βίντεο που κοινοποιήθηκαν στο διαδίκτυο την Παρασκευή έδειχναν δεκάδες εκτοπισμένες οικογένειες να φεύγουν με τα πόδια με τα υπάρχοντά τους και τα ζώα τους κοντά στην πόλη Λουβούνγκι στην επαρχία του Νότιου Κίβου στο ανατολικό Κογκό. Το Reuters δεν μπόρεσε να τα εξακριβώσει άμεσα.
«Πολλά σπίτια έχουν καταστραφεί, και γυναίκες καθώς και παιδιά έχουν χάσει τραγικά τη ζωή τους», έγραψε ο Λόρενς Κανιούκα, εκπρόσωπος της AFC/M23, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι δυνάμεις της κυβέρνησης «συνέχισαν τις ανελέητες επιθέσεις τους σε πυκνοκατοικημένες περιοχές του Βόρειου και Νότιου Κίβου, χρησιμοποιώντας μαχητικά αεροσκάφη, drones και βαρύ πυροβολικό». Ένας εκπρόσωπος του στρατού του Κογκό επιβεβαίωσε στο Reuters ότι οι συγκρούσεις συνεχίζονταν την Παρασκευή κατά μήκος του άξονα Καζίμπα, Κατογκότα και Ρουράμπο στην επαρχία του Νότιου Κίβου, τονίζοντας ότι «υπάρχει εκτοπισμός πληθυσμού στο Λουβούνγκι λόγω βομβαρδισμών της Αμυντικής Δύναμης της Ρουάντα. Βομβαρδίζουν τυφλά».
Οι αναλύσεις των ειδικών
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές είναι ότι η αμερικανική διπλωματία, ενώ κατάφερε να παγώσει την κλιμάκωση για ένα διάστημα, απέτυχε να επιλύσει τα βαθύτερα ζητήματα που τροφοδοτούν τη σύγκρουση, καθώς ούτε το Κογκό ούτε η Ρουάντα έχουν εκπληρώσει πλήρως τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του Ιουνίου. Η Ρουάντα, αν και εξέφραζε ελπίδες για ειρήνη, φαίνεται να μην έχει ακόμη συμβάλει ουσιαστικά στην αποκλιμάκωση. Οι αλληλοκατηγορίες για παραβιάσεις εκεχειρίας είχαν ξεκινήσει ήδη πριν την υπογραφή της συμφωνίας, υποδεικνύοντας τις εγγενείς δυσκολίες στην επίτευξη διαρκούς ειρήνης.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Ένας ανώτερος αξιωματούχος της AFC/M23 δήλωσε στο Reuters, ζητώντας ανωνυμία, ότι οι δυνάμεις των ανταρτών είχαν ανακαταλάβει την πόλη Λουμπερίκα και είχαν καταρρίψει ένα drone του στρατού του Κογκό. «Ο πόλεμος συνεχίζεται στο πεδίο και δεν έχει καμία σχέση με την υπογραφή της συμφωνίας που πραγματοποιήθηκε χθες στην Ουάσιγκτον», δήλωσε χαρακτηριστικά. Η δήλωση αυτή υπογραμμίζει τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ειρηνευτική διαδικασία και την ανάγκη για πιο ουσιαστικές λύσεις που να δεσμεύουν όλες τις πλευρές.